Мәлік Ғабдуллин «Тау қыраны»
Сабақтың тақырыбы: Мәлік Ғабдуллин «Тау қыраны»
Білімділік мақсаты: Оқушыларға қазақ батыры Мәлік Ғабдуллин мен оның майдандас досы Төлеген Тоқтаровтың ерліктері туралы әңгімелеу, мәтін бөліктеріне ат қойып, әсерлі әңгімелей білуге үйрету;
Дамытушылық мақсаты: Мәтіннің әр бөлімінің негізгі ойын анықтап, мақал-мәтел жинақтап, көркем сөйлеу іскерлігін арттыру, танымын, елестету, сезіну қабілетін дамыту;
Тәрбиелік мақсаты: Ұлы Отан соғысы жылдары елі үшін жанын қиған ерлер өмірін дәріптеп, батырларға құрметтепен қарауға тәрбиелеп, патриоттық сезімге баулу.
Көрнекілігі: Флипчарт, Мәлік, Төлеген суреттері, соғыс суреті, карта, видео-ролик
Сабақ түрі: Аралас сабақ
Сабақ типі: Ғылыми дерек
Әдіс-тәсілдері: баяндау, түсіндіру, сұрақ-жауап, ой туғызу, қызығушылығын ояту
Сабақтың барысы
І. Ұйымдастыру кезеңі Оқушы назарын сабаққа аудару
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру
Үйге Ж.Жабаевтың «Балама хат» өлеңге сай ырғақпен мәнерлеп оқып, үзінді жаттап келу тапсырылған.
Оқушыларға мынандай сұрақтар қойылады:
-Ж.Жабаев кім? Ол туралы не білесіңдер? Қандай өлеңдер жазған?
-Жамбыл атаның баласының аты кім?
-Ұлы Отан соғысы суреттерін, сол кезеңге тән құбылыс-оқиғаларды өлеңнің қай шумақтарынан көруге болады?
-Жамбыл ата баласы мен оның жауынгер достарына қандай үндеу тастайды? Қандай сенім артады?
-Олар ата сенімін қалай ақтады деп ойлайсың?
Ойлы сөз: Отан үшін отқа түс күймейсің
ІІІ. Жаңа сабаққа өту. 1. Отанымызға қауіп төнген кезде елін, жерін қорғауға аттанған боздақтар қатарында Мәлік Ғабдуллин де бар еді. (Флипчарт арқылы таныстыру)
- Ол осы отты жылдар туралы «Менің майдандас достарым», «Алтын жұлдыз», «Сұрапыл жылдар» т.б. кітаптар жазды деп «Тау қыраны» мәтінімен таныстыру.
ІV. Оқулықпен жұмыс
Мәтінді әңгімелеп беру. Флипчарт арқылы соғыс көрінісін, қарулардың дауысын тыңдату.
Бөлімдер бойынша оқушылар оқиды.
Мәтінді бөлімдерге бөліп, ат қойып, негізгі ойды анықтау
Сұрақтар мен тапсырмалар бойынша жұмыс
Ой толғаныс Мәтін бойынша кейіпкерлердің көңіл-күйін анықтау
Төлегеннің анасына жазған хатын оқу
Архивтерден алынған жауынгерлердің хаттарын аудио жазба арқылы тыңдату.
Сабақты бекіту. Отанға жаулар қаптады,
Опасыз жаулар тапталды.
Қасиетті жер үшін,
Қастерлеп батыр елі үшін
Бауыржан, Мәлік,Төлеген
Жаулардың көзін жойды олар.
Қазақстандық жауынгерлердің Мәскеуді қорғаудағы қайсарлығы жөнінде тұтқынға түскен неміс солдаты: «Біз шабуылға шықтық. Бізге қара торы жауынгерлер қарсы тұрды. Олар сондай қайсарлықпен және батырлықпен күресті, біз еріксіз кейін шегіндік, соңында біз масқара болып жеңілдік. Кейіннен бізге сендерге қарсы шайқасқандар — қазақтар деп түсіндірді. Ал біз өмірде мұндай батыр халық бар екенін білген жоқ едік»,-деп ерекше таңданыс білдірген екен.
Бауыржан Момышұлының рухты көтеретін, жігерді жанитын ұлағатты сөздері жауынгерлердің намысын қамшылады.
Ел үшін аянба-ерлігіңе сын,
Жұрт үшін аянба-жігіттігіңе сын.
Үйге тапсырма: Мәтінге сай мақал-мәтел, өлең ұйқастарын дайындау. Мәтінді әңгімелеу