10 саны және цифры. Дециметр.

Сабақтың  тақырыбы :   10 саны және цифры. Дециметр.

Сабақтың мақсаты :  1) 10 саны екі цифрмен жазылатындығын, бір     және екі таңбалы сан туралы, ұзындық өлшеуіші-дециметр туралы, оның мәні мен белгіленуі  туралы түсінік қалыптастыру.

2)  Есте сақтау, логикалық ойлау қабілеттерін

арттыру.

3)  Ұқыпты, тиянақты болуға тәрбиелеу.

Көрнекілік :  сандар қатары, дидактикалық материалдар, сызба               кестелер, семантикалық карта, сызғыш, жолақшалар.

Сабақтың түрі :  аралас сабақ.

Сабақтың барысы : 1) Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылардың назарын

аудару.

1  дегенім бұзау, 2 дегенім ешкі,

3 дегенім үстел, 4 дегенім теке,

5 дегенім бесік, 6 дегенім асық,

7 дегенім жылқы, 8 дегенім серке,

9 дегенім түйе, 10 дегенім ожау,

                          11 қара жұмбақ.

  2) Үй тапсырмасын пысықтау.   9 санының құрамы.

• 9                 9               9              9             9               9

6                 7                8              7             4               5

• 9 * 4 + 4            8 < 7 +                      8 +1 <

8 * 7 — 2             8 > 9 —                       9 – 5 >

           9 *  5 +4             9 = 4 +                      3 + 6 =

  3)  Жаңа сабақты түсіндіру.

Жаңа сабақ :    10 саны және цифры. Дециметр.

Жаңа сабаққа дайындық ретінде ауызша жаттығулар орындау.

3см * 3см –1 см                5см * 5см + 1см               2см * 2см — 1см

7см * 7см – 2см                6см * 6см + 2см               8см * 8см – 2см

9см * 9см – 3см                4см * 4см + 3см               6см * 6см – 3см

Кестедегі суретті пайдаланып 9 бен 1-дің қосындысы  сандар қатарында 9-дан кейін тұратын сан, ал оны жазу үшін жаңа цифр алынбайды, бірақ ол  белгілі екі цифр  1 және 0 арқылы белгіленетіні айтылып, жазылып көрсетіледі :    9 + 1 = 10

Осы жерде математикада барлық сан белгілі
1 ,  2,   3,  , 4,  5,   6,   7,   8,   9   цифрлары арқылы белгіленетіні ,

10  саны сияқты барлық басқа сандар да осы цифрлармен жазылатынын айту.

Оқушылар алдарындағы берілген жолақшаны өлшейді.Оның 10 см. екеніне көз жеткізу, 10 см. математикада дециметр  деп аталатыны  туралы айтып, дециметр ұзындықтың жаңа өлшеуіші туралы түсінік беру.

Оқулықпен  жұмыс. 

1-тапсырма.   Суреттерге қарап жаңа жыл жақындап қалғанын, оған балалар дайындала  бастау керек екенін айтып, «Жаңа жыл кешіне арнап неше қоянның маскасы жасалады, ал түлкінікі ше? Барлық маска нешеу болады?- деген сұрақтар арқылы 9 қоянның маскасына тағы 1 түлкінің маскасын қосқанда барлығы 10 маска болады,  яғни     9+1 =10 «он» деп санды атап, оны жазу.

Кері амал құрастыру. Барлығы 10 маска еді, біреуі түлкінікі, қалғандары қояндікі. Қоянның маскасы нешеу?      10-1 = 9 болады.

2-тапсырма.  Кесіндінің бойына сантиметрлік жолақша неше рет салынатынын  айқындау, оның 10 см екенін санау.  10см  болатын ұзындық  10дм аталатыны, 10см= 1дм түрінде жазылатынын түсіндіру. Дәптерге сызу, жазу.

3-тапсырма.  Қалып қойған санды атау.

0,    ,     ,     ,     ,     ,     ,     ,     ,     9,     .

0,  1,    ,     ,     ,     ,   6,     ,     ,     ,     .

4-тапсырма.  Теңдіктер құру, оқу.   Дәптерге орындау.

+        =  9                     9  —        =

Cергіту  сәті.       1,   2,   3,   бойға жинап күш,

                                 1,   2,   3,   қарлығаштай ұш.

 5-тапсырма.

Шығармашылық тапсырма   ( мүмкін жағдайларды қарастыру )

6 + 4  >  6+                   10 — 6  <  10 —               10 — 4  < 10 —

 6-тапсырма.      Семантикалық картаны қолдану.

 Қорыту :  а) Суретте  неше  үшбұрыш  бар ?

Ә)     Есептеу дағдыларын жетілдіруде  логикалық  есептер шешу.

1) 4 жұмыртқа 4 минут піссе, 1 жұмыртқа неше минут піседі?                               2) Сиыр

2) Сиыр 4 аяғымен тұрса 200 кг,  2 аяғымен тұрса неше кг болады. 

3) Алмұрт алмадан ауыр, ал алма шабдалыдан ауыр. Қайсысы ең ауыры?        

4) Екі адам шахматты 2 сағат ойнады. Бір адам неше сағат    

   ойнайды ?

5) 2 кг мақта ауыр ма, 2 кг темір ауыр ма?

6) Сенбіден кейін 2 күннен кейін қай күн келеді?

7) Бақытжанның  4 ұлы, олардың әрқайсысының туған                    

    қарындасы бар. Бақытжанның неше баласы бар?

Бағалау.      Баға мониторингі  бойынша талдай отырып бағалау.

Үйге  тапсырма:  10 санын  жазу,  есептеулерді орындау.