Жүйрік болсаң озып көр І топ (Лездік сұрақтар)
Жүйрік болсаң озып көр І топ
(Лездік сұрақтар)
- «Кел,балалар,оқылық!» өлеңінің авторы кім? (Ыбырай).
- Кедейлік үш ағайынды.Тұңғышы-кежірлік,ортаншысы-еріншектік,кенжесі-ұйқы. Осы айтылғандар не? (мақал ма,шешендік сөз ).
3.Жылдың төрт мезгіліне арнап өлең жазған кім? (Абай).
- Сәулелі жұлдыз іздеген адам кім? (Ыбырай).
- Жылдан құр қалған жануар не еді? (Түйе).
- Басты байлық не? (Денсаулық)
- Абайдың әжесі кім? ( Зере).
- Түн ұйқысын төрт бөлген кім? (Ана).
- Орман дәрігері (Тоқылдақ).
- Қарлығаш әулие атанған кім? (Төле би).
- Қабанбайдың азан шақырып қойған шын
аты кім еді? (Ерасыл).
- Жырды орындаушы қалай аталады? (Жыршы).
- Сөйлем неден құралады? (Сөздерден).
- Мәтелде ой қалай беріледі? (Тұспалдап,жанамалап)
- Абылай ханның шын аты кім? (Әбілмансұр)
- Март айының қазақша атауы. (Наурыз).
- Қазақ тілінде неше септік бар? (Жеті).
- «Абай жолы» роман-эпопеясының авт.кім? (М.Әуезов).
- Әр адамның шағын Отаны (Отбасы).
- Терең сөзінің антонимі (Тайыз).
«Жүйрік болсаң озып көр» ІІ топ
(Лездік сұрақтар)
1.«Қанағат, рақым ойлап қой!».Берілген жолдардың авторы
кім? (Абай).
- «Айдалада ақ отау,аузы-мұрны жоқ отау». Бұл айтылған
не? ( Жұмбақ).
- Қазақтың атақты суретшісі кім? ( Ә.Қастеев).
- Әліппенің атасы кім? ( Ыбырай).
- Жыл басы не? ( Тышқан).
- Су анасы не? ( Бұлақ).
- Абайдың нешесі кім? ( Ұлжан).
- Анаңның бауырлары саған кім болады? ( Нағашы).
- Аңшының құсы ( Бүркіт).
- Кіші жүздің биі кім? ( Әйтеке би).
- Дарабоз атанған батырдың шын аты кім? ( Ерасыл).
- Әнді орындаушы қалай аталады? ( Әнші).
- Хабарлы сөйлемнің соңына сұрақ белгісі
қойылады. ( Нүкте).
- Мақалда ой қалай беріледі? ( Туралап).
- Абылай ханның жанама аты кім? ( Сабалақ).
- Январь айының қазақша атауы қалай? ( Қаңтар).
- Көмектес септігінің сұрақтары қалай? (кіммен? Немен?
- Жерұйықты іздеген кім еді? (Асан Қайғы).
- «Отан» қайдан басталады? (Отбасынан).
- «Шабан» сөзінің антонимін тап. ( Жүйрік).
«Тапқыр болсаң,тауып көр»
Шарты: Бер-н мақалдардың жалғасын табу.
(Екі топқа бірдей айтылады,бірінші қол көтерген топ жауап береді,
жауабы дұрыс болмаса келесі топ айтады).
- Білекті бірді жығады, (білімді мыңды жығады).
- Әдептілік белгісі- (иіліп сәлем бергені).
- Жақсыдан үйрен, (жаманнан жирен).
- Ата көрген оқ жонар, (ана көрген тон пішер).
- Қына тасқа бітеді, (білім басқа бітеді).
- Арпа,бидай-ас екен, (алтын-күміс тас екен).
- Болат қайнауда шынығады, (батыр майданда
шынығады).
- Еңбектің наны тәтті, (жалқаудың жаны тәтті).
- Дос жылатып айтар, (дұшпан күлдіріп айтар).
- Ойнап сөйлесең де (ойлап сөйле).
- Ағайын алтау, (ана біреу).
- Ат жаманы жолда қалдырар, (жолдас жаманы қолда
қалдырар).
- Аққуды атуға болмайды, (досыңды сатуға болмайды).
- Оқусыз білім жоқ, (білімсіз күнің жоқ).
- Көп қорқытады, (терең батырады).
- Батыр туса-ел ырысы, (жауын жауса жер ырысы).
- Адам көркі-шүберек, ( ағаш көркі –жапырақ).
- Өнерлінің қолы алтын, (өлеңшінің сөзі алтын).
- Мыңның түсін білгенше, (бірдің атын біл).
- Істің басы қатты болса, (аяғы тәтті болады).
«Мақал-сөз атасы»
(Әзіл сұрақтар)
Шарты: Қойылған сұраққа мақалмен жауап береді.Мысалы:Жыланды інінен қалай шығарады? Жылы-жылы сөйлесе, жылан інінен шығады.
- Қар жана ма? (Қалауын тапса,қар жанады).
- Инемен құдық қазуға бола ма? (Оқу-инемен құдық қазғандай).
- Аппақ қарға бола ма? (Қарға баласын аппағым дейді).
- Тастың жеңілі бола ма? (Керек тастың ауырлығы жоқ).
- Елу құлағы бар кім? ( Ел құлағы-елу).
- Тауық түс көре ме? (Тауықтың түсіне тары кіреді).
- Білетінің қанша,білмейтінің қанша? (Білетінің бір тоғыз,білмей-
тінің тоқсан тоғыз).
- Оттан да ыстық болып тұрған не? (Отан оттан да ыстық).
- Адам денесіндегі қорқақ,батыр мүшелер.(Көз қорқақ,қол
батыр).
- Көрдім, көрмедім дегендер неше сөз бола алады? (Көрдім деген
көп сөз, көрмедім деген бір сөз).
- Шашу мен жинаудың қайсысы оңай?(Шашу оңай,жинау қиын.
- Жаман атты,жаман жолдасты немен алмастыруға болады?
(Жаман аттан аяғым артық,жаман жолдастан таяғым артық).
- Түйені жел шайқаса, оны жерден емес көктен іздейсің.
(Түйнеі жел шайқаса,ешкіні көктен ізде).
- Бір рет өлуге де болады,немесе мың рет өлуге де болады.
(Батыр бір рет өледі,қорқақ мың рет өледі).
- Балға тең тәттілер не екенін білесің бе?
(Ананың сүті – бал,баланың тілі-бал).
- Отқа түсіп күймеуге бола ма?(Отан үшін отқа түс-күймейсің).
- Қарныңды қалай тойғызар едің? (Еңбек етсең ерінбей,тояды
қарның тіленбей).
- Намыстан,қамыстан ажал табушылар. (Жігітті намыс,қоянды
қамыс өлтіреді).
- Өрге шыға алмайтын қандай сөз? (Өтірік сөз өрге баспас).
- Ақыл мен қынаның мекен-жайы. (Ақыл басқа бітеді,қына тасқа
бітеді).
«Жеті жұрттың тілін біл»
Шарты: Бұл бөлімде жасырылған жұмбақтың дұрыс жауабын табу және оны қазақ және орыс тілінде айту керек.
- Аяғы біреу,қолы жоқ, Өзі сөйлей білмейді,
Шиыр-шиыр жолы көп. Салған ізі сөйлейді. (Қалам-ручка).
- Жазу жазып жалықпаған,
Жаза-жаза арықтаған. (Бор-мел).
- Сағат сайын қағылады,
Тек мектептен табылады. (Қоңырау-звонок).
- Бұлаңдаған құйрығы,
Бір алдарлық қулығы. (Түлкі-лиса).
- Қыста ғана болады,
Ұстасаң қолың тоңады. (Қар-снег).
- Көкшіл айна үйдегі
Көрсетеді киноны. (Теледидар-телевизор).
- Өзі кірді ашады,
Суға салса қашады. (Сабын –мыло).
- Қалың киімді ұнатады,
Шешіндірсең жылатады. (Жуа-лук).
- Қылдай белі бүгілген,
Өзінен бірақ жүгі үлкен. (Құмырсқа- муравей).
- Жылт-жылт еткен,
Жылғадан өткен. (Су- вода).
- Қабат-қабат қаттама,
Ақылың болса аттама. (Кітап-книга).
- Судан алады,
Суға салса өледі. ( Тұз-соль).
- Белі бүкір,алысқа түкір. (Мылтық-ружье).
- Қыс бойына жатады,
Тәтті ұйқыға батады. ( Аю-медведь).
- Өзі сондай ақ,
Жесең тәтті-ақ. ( Шекер- сахар).
- Жаздай інге тығылып,
Жатқан қызыл түлкіні
Құйрығынан суырып ,
Әкелді әкем бір күні. (Сәбіз- морковь).
- Бір тұрады екен елу батыр,
Үй сыртына сүйкенсе,өліп жатыр. (Шырпы-спичка).
- Бақырып шақырғаны-ай,
Таңды өзі атырғандай. (Әтеш-петух).
- Тақиям толған сөк,
Таңертең тұрсам жоқ. ( Жұлдыз-звезда).
- Сырты жасыл,қап-қатты,
Іші қызыл,тәп-тәтті. ( Қарбыз-арбуз).
«Әрі қысқа,әрі нұсқа»
Шарты: Берілген сөз тіркестерінің мағынасын мейлінше бір сөзбен
қысқаша айту керек.
- Төбе шашы тік тұрды. ( Қорықты).
- Көз ұшында көрінеді. ( Алыста)
- Қолды болды. (Ұрланды).
- Жүрек жұтқан. ( Батыр).
- Қоян жүрек. ( Қорқақ).
- Көзі ілінбеді. ( Ұйықтамады).
- Көзге түртсе көргісіз. (Қап-қараңғы).
- Бетінен оты шықты. ( Ұялды).
- Ат құйрығын кесісті. ( Араздасты).
- Араларынан қыл өтпейді. ( Достар).
- Күлін көкке ұшыру. ( Құрту).
- Жүрек жалғап алды. (Тамақтанды).
- Көз шырымын алу. (Ұйықтау).
- Көзі ашып-жұмғанша. (Лезде).
- Беті бүлк етпеді. ( Ұялмады).
- Ит терісін басына қаптады. (Ұрысты).
- Ат ізін бір салмады. ( Іздеп келмеді).
- Су тегін. (Арзан).
- Тісіңнен шығармау. ( Айтпау).
- Ешкімнен ештеңесін аямайды. (Жомарт,мырза).