Кітап қайдан шығады?

Жолдасбаева Мейрамгүл Исайновна

№18 ЖББОМ

Қарағанды қаласы

Тақырыбы: Кітап қайдан шығады?

Мақсаты: 1) Кітаптың пайда болу тарихымен алғашқы кітап

түрлерімен таныстыру

• Кітап оқуға сүйіспеншілігін арттыра отырып , білім, білік дағдысын дамыту.
• -Кітапты қадірлей білуге, құрметтеуге тәрбиелеу. Сабақ түрі; жаңа сабақ , дамытушылық

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап,

Көрнекілік: слайд, ребус

Сабақ барысы:

1. Үйымдастыру кезеңі

Оқушыларды сабаққа дайындау, оқу құралдарын алғызу.

1. Үй тапсырмасын сұрау

1.2-Зоқушыдан үй жұмысын сұрау.

• «Білекті бірді жығады , білімді мыңды жығады» деген мақалдың мағынасын түсініп , айтып бер
• Үй жұмысын бекіту

• Алған білімдеріңнің қандай пайдасы тиді?
• Біліміңді пайдаға асыруда ненің пайдасы тиді? -жасырын сөздерді табыңдар

Бір Аллаға сыйынып,

Кел, балалар, оқылық! Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық!

• Бұл өлеңді кім жазды?
• Ыбырай Алтынсарин кім?
• Жұмбақ шешейік.

¥сынған қойнынан білімнің үлесін

Шықпайды ойыңнан , досың ғой білесің , бұл не?

Кітап

III Жаңа сабақ

а) -Ал балалар, алғашқы кітап қалай пайда болды екен? -Бүгінгі тақырыбымыз «Кітап қайдан шығады?»

Б) Оқулықпен жұмыс

Азат жолмен оқыту

Сұраққа жауап

• Алғашқы кітаптар қандай болған ж\е олар не нәрселерге жазылған?
• Бұрын кітаптар неге қолмен көшірілді?
• Кітап алғаш қалай басылған, қазір қалай басылады?

в) Слайд пен жұмыс

Кітаптың шығу тарихы өте ертеден басталады. Эр ел жазбашаға өзінше жолмен келген, жазуға әр түрлі құрал пайдаланған: тас, сүйек, ағаш, металл, жібек, тері, жүгері сабақгары.

«Кітап» сөзі славянның «кънигы» деген сөзінен шыққан, ол әріп пен хат дегенді білдіреді.

Ежелгі заманда жазуға ТАС пайдаланылған. Сол заманның суретшілерінің суреттері алғаш үңгір қабырғаларынан табылған. Заңдар, патша есімдері, естеліктер жақпар тастарда, бағандарда, құздарда жазылған.

Қыш- ең көне кітаптар. Сазбалшықтан арнайы тақтайшалар құйылып.оның жүмсақ бетіне үшкір қаламшалармен жазу жазылды. Олар кептіріліп, арнайы пештерде күйдірілді де, белгілі бір ретпен текшеленіп жиналды. Міне осылайша қыш кітаптар дүниеге келді.

Қыш кітаптардан кейін сол ежелгі Мысырда жазуға ПАПИРУС қолданыла бастады. Кітап «папирус» деп аталатын су өсімдігінен дайындалған материалға жазылып, жұмыр таяқшаларға шиыршықгалып оралды. Сөйтіп орама кітаптар келіп шықгы.

Лондонның мұрайында ұзындығы 40метрге дейінбаратын орама кітап сақталған. Бұл орамада ежелгі Шығыс, Греция және Рим елдерінің тарихи құжаттары, ғылыми еңбектері, әдеби шығармалары жазылған.

Б.з.д. 2 ғасырда Кіші Азиядағы Пергам патшалығының шеберлері жануарлар терісінен жазу жазатын жаңа материал әзірледі. Ол сол патшалықтың атымен «Пергамент» деп аталды. Сөйтіп пергаментке, яғни жарғақ теріге жазылған кітаптар дүниеге келді.

Ежелгі Русьте қайың қабығына, яғни БЕРЕСТке жазған. Қайың қабығына жазылған белгілерді белбеулерге бекіткен. продергивалтесемка.

Б.з. 2 ғасырында тұңғыш рет Қытай елінде қағаз жасалынды. Оны Цай Лунь ойлап тапты. Бұл ең арзан материал болып саналды. 800 жыл бойы Қытай халқы қағаз шығаруды құпия сақтаған

Кітап іші әдемі суреттермен көркемделіп, мұқабалары алтын, күміс және басқа бағалы металдармен әшекейленді. Мұндай қолжазба кітаптардың саны өте аз, бағасы аса қымбат болды,

Алтын кітапты американдық геологтар Шри-Ланкадан тапқан. Оның беттері таза алтыннан жасалынған. Кітапта ежелгі үнді поэмасы қашап жазылған.

Балгарлық ұста Ангел Костов Враца мекенінде салмағы 4 кг тартатын темір кітап жасаған, форматы 18×22 см. Оның 22 бетінде әлемге әйгілі әзілдер және мақалдар жазылған.

Әлемдегі ең қасиетті кітап — ІНЖІЛ кітабы болып есептеледі

Неміс шебері Иоганн Гутенберг, алғаш баспа станогын ойлап табу арқылы кітап ісінде жаңа кезең ойлап тапты. Меньше.чем за год было напечатано 300 книг Библии, а раньше на переписку книги уходило до 10 месяцев.

1564 жылы 1 наурызда ең алғашқы орыс баспа кітабі «Апостол» басып шығарылды.

Түркі халықтарының көне жазба ескеркіші

Кітап басу цехы Түптеу цехы

IV Бекіту
а) Маңал талдау

1. Кітап — білім бұлағы,
2. Кітапсыз білім жоқ ,
3. Қына тасқа бітеді,
4. жердің сәні —егін,
   ә)Ребус шешу
   Кітапты құрметте!

V Қорытынды

Не білдім?        не білгім келеді?    Нені үйрендім?

—Сонымен сабақта не істедік?

-Не білдік?

• Үйге тапсырма
• Бағалау