Құстарым, келіңдер

Сабақтың  тақырыбы:  Құстарым,  келіңдер

Сабақтың   мақсаты:    Аралас  сабақта  оқушыларды  «Құстарым,  келіңдер»  өлеңімен  таныстырып,  жыл  құстары  жайлы   мағлұмат  беру;  өлеңді  оқыту  арқылы  олардың  ойын,  тілін  дамыту,  танымдарын  кеңейту,  оқу жылдамдықтарын   арттыру;  көркем,  сауатты  жазуға,  ұқыптылыққа,  құстарға    қамқор  бола  білуге  тәрбиелеу.                                                                                     Сабақтың  әдісі:  мәнерлеп  оқу,  түсіндіру,   сұрақ-жауап.                                                                                   Сабақтың  түрі:   аралас  сабақ                                                                                                        Сабақтың  көрнекілігі:  тал,  құстардың  суреті,  тірек  сызбалар,  жұмбақтар.                         Пәнаралық  байланыс:  дүниетану,   бейнелеу   өнері                                                                             Сабақтың   барысы:                                                                                                                                                                            І                                          І.Ұйымдастыру   кезеңі:                                              Психологиялық  дайындық:                                                                                                                          Қуанамын  мен  де,                                                                                                                     Қуанасың  сен  де.                                                                                                                                    Қуанайық  достарым                                                                                                                               Арайлап   атқан  күнге.                                                                                                                                    ІІ.   Қызығушылықты   ояту                                                                                                            Балалар,   сендер ертегі  тыңдағанды   жақсы  көресіңдерме?                                                 — Олай  болса,  мені  мұқият  тыңдаңдар.  Ертеде  жануарлар  да,  құстар  да,  ағаштар да,  айналадағы  қоршаған   табиғаттың  бәрі  де  сөйлеп  кетеді.   Ертегі  кейіпкерлерімен  бүгін  біз де  сөйлесеміз,  пікірлесеміз,  бір-бірімізге  көмектесеміз.                                                                                                                                 –Ерте,  ерте,  ертеде  емен  ағашы  өмір  сүріпті.  20  жасында  ер  жетіп,  50-ден  асқан  соң  қартая  бастапты. Кейбір  бұтақтары  сынып,   қотыр  қабығының  әр  жеріне  құрт  түсіпті.  Тұла  бойы  қақсап  ауырған  соң  амал  бар  ма?                                                                                             -Ух,  жаным-ай,  жаным –ай!  Енді  не  қыламын?   Құрт  ауруына  шалдықтым. Тесіп  жеп  барады,  бұтақтарым  сырқырайды,  жәрдем  ете  көріңдер,-деп  емен  күні-түні  зарлай  береді.  Оның  дауысын  естіп,  бір  күні     көгершін   ұшып   келеді.                                                                                                                                      –Емен  ата  ауруыңыз  жаман  екен.  Мен   дәрігердің  кім  екенін  білмеймін,  дегенмен  іздеп  көрейін,-  деп  ұша  жөнеледі.  – Ал,  енді  балалар,   көгершінмен   бірге  Еменнің  ауруын  емдейтін    дәрігер  іздеп  жолға шығайық.   Сапарымыз  сәтті  болып,   дәрігерді тез  табу  үшін   өткенді  еске  түсірейік.

                          ІІІ.  Үй  тапсырмасын   сұрау                                                                                              — Біз  өткен  сабақта    І.  Жансүгіровтің   «Жазғытұрым»   өлеңімен,  заттың  атын  білдіретін  сөздермен   таныстық.  Оқушылардан   өлеңді    жатқа   сұрау.  Заттың  атын  білдіретін   сөздерге   қандай  сұрақ  қоямыз?     -Кім?  Не?  Кімдер?   Нелер?                                                                                                                -Сонымен  біз,  Еменді  емдейтін  дәрігер  іздеп  келе  жатырмыз,   алғашқы  тапсырманы  орындадық.  Енді  көгершінмен  бірге  әрі  қарай   аттанайық.    Көгершін  ұшып  келе  жатып   ағаш  басында  отырған  сауысқанды  көреді де,  оған  келіп  болған  жайды  баяндайды.    «Еменге  жақсылық  жасай  көр»  деп   өтінеді.                                                                                                                                                      – Әркімнің  өз  жұмысы  бар  ғой,  менің  көмектесуге  уақытым  жоқ,-дейді.   Сауысқанның  уақыты  жоқ болса  біз  көмектесіп  жіберейік.                                                                                                  І V. Жаңа  сабақ:                                                                                                                         Тірек  сызба  арқылы  түсіндіру                                                                                                   

                                    Заттың   атын  білдіретін сөздер

Заттың  атын  білдіреді                        Кім? Не?  сұрақтарына  жауап  береді   

                                      Ереже :                                                                                                     Кім?   Кімдер?    Не?   Нелер?  сұрақтарына  жауап   беретін  сөздер  адамның,  жануарлардың   және  заттардың   атын  білдіреді:   Айсұлу, қоян,  кітап.

                    Үлестірмелі    қағаздармен    жұмыс

— Көгершін  одан  әрі  ұшып   кетіпті.  Қалың  тоғайдың  ішінен  құйқылжыта  ән  салған  бұлбұлдың  әнін  естиді.  Ол  бұлбұлға  Еменнің  ауруы  туралы  айтады.                                                                    — Кешір  көгершін!  Маған  ренжіме,  Менің   өз  кәсібім  бар  дейді.                                                                   – Ал  балалар   бұлбұлдың  орнына  өзіміз  көмектесіп   жіберейік.                                      Дәптермен  жұмыс.                                                                                                                                            Күннің  ретін  жазу.                                                                                                                                  Көркем  жазу   минуты.                                                                                                                                    ана                                                                                                                                                                                    ара                                                                                                                                                        

     Оқулықпен  жұмыс.                                                                                                                                            85-жаттығу.                                                                                                                                                  Көрікті   көктем  туды.    Қар  ери  бастады.   Жылы  жел  соқты.                                                                     Не?   сұрағына  жауап  беретін  сөздер:     Көктем,  қар,  жел.        

Сергіту  сәті.                                                                                                                                                  Кәне  қанат  қағайық,                                                                                                                           Қарлығаш  боп  ұшайық.                                                                                                                         Ұшып-ұшып  алайық,                                                                                                           Орнымызды  табайық                                                                                                                                                  –Сонымен  көгершін  ұшып  кетеді. Ұшып  келе  жатып,  қарлығашқа  кездесіп  қалады.  Қарлығашқа  да  мән  жайды  айтып  береді.                                                                     -Қарлығаш   ренжіме  көгершін  менің  уақытым  тым  тығыз  еді,  -деп  өз  шаруасын  айтады.   Қарлығаштың  уақыты  тығыз  болса  біз  көмектесіп  жіберейік.                                                                                                                                                86-жаттығу.      Мамандықты   білдіретін   сөздерді   тауып,  оларға  сұрақ  қойыңдар                                                                                                                             Әкем  менің-құрылысшы.                                                                                                                          Ағам  менің-  мұнайшы.                                                                                                                         Сөзжұмбақ  шешеу

   ( Мұғалім,  кітапханашы, тоқымашы,  ғарышкер,  тігінші,  дәрігер,  спортшы,  құрылысшы)

— Көгершін  одан  әрі  ұшып   кетіпті.  Қалың  тоғайдың  ішінен  ағашқа  қонып отырған  қарғаға  келеді.Ол  осы  тоғайда  ұшып  жүрген  құстар  көп,  солардың  бірін  тап  та   өтініп  көр  дейді.  Қарға  да  бізге  ақыл  айтып  тапсырма   беріпті.  Енді  соны   орындап  жіберейік.                                                                                                                                               Қабдікәрім  Ыдырысовтың  «Келіңдер,  құстарым»    өлеңін   мәнерлеп  оқу.                      Көгершін  Қарғаның  ақылын  тыңдап,   ормандағы  құстардың  ішінен   бір  құсқа  кез  болады.  Ол  құс  Көгершіннің  тілегін  орындап,  онымен  бірге  Еменге  келіп,  оның  құрт  ауыруын   жазған  екен.                                                                                                                  Проблемалық  сұрақ:                                                                                                                     -Ол  қай  құс  деп  ойлайсыңдар?                                                                                                 -Содан  бері  әлгі  Емен  ағашы  жайқалып  өсіп  тұр  екен.    Тоқылдақтар  ағаштарды  құрттардан,  шіруден   сақтайды  екен.                                                                               — Балалар,  Емен  ағашы   сендерге  рахмет   айтып жатыр.

Ой   толғаныс                                                                                                                               — Балалар,  бүгін  сабақтан   қандай  білім  алдық,  қандай құстармен  таныстыңдар,  не  үйрендіңдер  соны  семантикалықкартаға  толтырамыз.

Семантикалық   картамен  жұмыс

Сабақты   қорыту.                                                                                                                                          –Балалар,   біз  қандай   өлеңмен  таныстық?                                                                                                -Өлең   не   туралы   айтылған?                                                                                                                    — Қандай  құстармен  таныстыңдар?                                                                                                              Сәйкестендіру   тесті                                                                                                                           Мұғалім                          тігін  тігеді                                                                                                     Дәрігер                           сиыр  сауады                                                                                            Омарташы                     оқытады                                                                                                          Тігінші                          емдейді                                                                                                            Сауыншы                      бал  жинайды                                                                                                         Үйге  тапсырма:   Қ.  Ыдырысовтың  «Құстарым,  келіңдер»    өлеңін  жаттап  келу.