Теңдеуді графиктік тәсілмен шешу

Күні: 18.03.2014 ж

Пәні:Алгебра

Сыныбы: 8 «Ә»

Сабақтың тақырыбы: Теңдеуді графиктік тәсілмен шешу.

Сабақтың мақсаты:

а) теңдеуді графиктік тәсілді пайдаланып шеше білу дағдысын қалыптастыру;

ә) ойлау қабілеттерін жетілдіру, есте сақтау қасиеттерін дамыту;

б) ұшқыр, жылдам ойлауға, өз бетінше жұмыс жасауға, жауапкершілікке, тиянақтылыққа, өзін-өзі бағалауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, түсіндіру, практикум элементтері бар түсіндірмелі көрнекілікті, деңгейлік тапсырмаларды орындау.

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта, тірек сызбалар, оқушылардың жұмысын бағалау кестесі, бос координаталық жазықтықтар, сызғыш.

ПАБ: геометрия, тарих

Сабақ барысы:

І. Ұйымдастыру бөлімі.

Сәлемдесу. Оқушыларды түгендеу.

ІІ. Сабақтың тақырыбын , мақсатын жариялау.

Ой тастау.

Бүгін теңдеулерді графиктер көмегімен шешеміз. Олай болса график сөзінің мағынасын ашып алайық. Жалпы функцияның графиктері туралы не білеміз?

Оқушылар өз ойларын айтады.

— Функция және оның графиктері тақырыптары математиканың ең маңызды бөлігінің бірі. График (graphic) сөзінің аудармасы көрнекі, әсерлі, көркем, жазбаша т.б мағынаны береді.Бір сөзбен айтқанда график функцияның 3х4 бейнесі секілді.

Графиктерді еркін тұрғыза алу көптеген есептердің шешімін табуға көмектеседі. Кейде шешімін табудың жалғыз тәсілі болатын кездер де бар.

ІІІ. Өткен тақырыпқа шолу жасау.

Бүгінгі сабағымыз өткен сабақтарға  арқа сүйейді. Олай болса алдыңғы сабақтар бойынша сұрақтарға жауап беру арқылы, қайталап, еске түсірейік.

  1. Мен қандай функциямын ? Сәйкестендіру.  Слайд №

Слайдта   жоғарыда  функциялардың атаулары тұрады, ал төменгі жағында көптеген функция формулалары орналасқан. Атына сәйкес етіп, фламастермен байланыстыру керек.

  1. Плакаттағы координаталық жазықтыққа дайын   түрлі парабола қиындыларын  берілген  функцияға сәйкес тұрғызу.

Функциялар:

  • -7
  • +2.5
  1. График арқылы  функцияның формуласын жаз. Слайд №

Жауабы:

Плакаттағы  оқушыларды бағалау кестесіне тапсырмаларды орындаған оқушының  тұсына магниттер жапсырылады.

ІV. Жаңа тақырыпты баяндау.

-Дәптерге күннің ретін және жаңа тақырыпты жазамыз. Әрі мұқият тыңдап, әрі  бірге ілесіп  жазып, сызып отырамыз.

  теңдеуінің шешімдерін анықтау үшін  және

 функциялары графиктерінің қиылысу нүктелерінің абсцииссаларын табу керек.

Мысалы:

  1. x+3=2x-1

 

 

y=x+3

x01
y34

 

y=2x-1

x01
y-11

 

 

Графикті плакаттағы координаталық жазықтыққа саламын.

Жауабы:  x=4

 

(0;0) нүктесінен өтетін парабола

түзу

x01
y23

Графигін екінші плакатағы координаталық  жазықтыққа саламын.

графигін салу үшін     функциясының графигін ох осьінің бойымен бір бірлік оңға жылжытамыз.

  түзу

x01
y12

 

Үшінші плакаттағы координаталық жазықтыққа салып көрсетемін.

 

ІV. Бекіту

Оқулықпен жұмыс

№484 (1)  және  №487 (3)

 

  1. Сергіту сәті.

 

VІ .  Деңгейлік тапсырмалар орындау.

«А» деңгейінің тапсырмалары

Графиктердің  қиылысу  нүктелерінің  координаталарын  жаз

А)  Жауабы: А(2;4)  3 ұпай

Ә) Жауабы: К(1;3)  L(4;6)  3 ұпай                                                                    

 

 

 

«В» деңгейінің тапсырмасы

 

 

 

              Жауабы: х1=-1  х2=3   4 ұпай

 

 

«С» деңгейінің тапсырмасы

Теңдеуді графиктік тәсілмен шеш

= 2x — x2

  Жауабы: х1=1  х2=2     5 ұпай

 

 

Интерактивті  тақтада  дұрыс жауаптары және әр сұраққа сәйкес ұпай сандары  беріледі. Әр оқушы өзін-өзі тексеріп, ұпай санын шығарады. Ұпай сандары жазып алынып, плакатқа түсіріледі.

Ұпай бойынша бағалану критерийі:

6 ұпайға — «3»

7 ұпайдан  10 ұпайға дейін – «4»

12  ұпайдан — 15 ұпайға дейін – «5» ке бағаланады.

 

PS.

Қайталау сұрақтарына жауап берген оқушыларға бір ұпай, ал сынып жұмысына тақтаға шыққан оқушыларға  үш ұпайдан қосылады.

 

V . Оқушыларды бағалау.

 

  1. Үй тапсырмасын беру

А)   №484 (2)  №487(2)  

Ә)  §4 оқу

Б)  Функция және оның графигінің шығу тарихы тақырыбына ізденіс жұмыс.

 

 

VIІ. Қорытындылау.

 

Теңдеуді  графиктік  тәсілмен  шешу  әдемі әрі қызықты. Теңдеулер математика әлемінің жұмбағы.

Ал жұмбақты шешудің тағы бір тәсілі болғаны әрине жақсы.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

І қатардағы оқушылар  тапсырмаларының ұпайлары

 

 

 

Оқушының аты-жөні

 

 

Ұпай саны

1Нарымбаева Әсел

 

 
2Атабаева Үмітгүл

 

 
3Жүрсінбай Аружан

 

 
4Айтбаева Назгүл

 

 
5Қосалиев Наурызбек

 

 
6Тәңірберген Ғасырбек

 

 
7Серік Ақмарал

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІІ қатардағы оқушылар  тапсырмаларының ұпайлары

 

 

 

Оқушының аты-жөні

 

 

Ұпай саны

1Бекетов Ербол

 

 
2Әбдібек Әділет

 

 
3Нұрлыбай Арнат

 

 
4Жалғасбай Шыңғыс

 

 
5Шәкім Қайсар

 

 
6Жаңабай Гүлнұр

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ІІІ қатардағы оқушылар  тапсырмаларының ұпайлары

 

 

 

Оқушының аты-жөні

 

 

Ұпай саны

1Бодық  Қайсар

 

 
2Шәукенбек Меруерт

 

 
3Қуанышбай Асылзада

 

 
4Данияр Асхат

 

 
5Қойшықара Дидар

 

 
6Қырықтықбай Әділет

 

 
7Абдулла Батыржан

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Аты жөні: _____________________________________________

«А» деңгейінің тапсырмалары

Графиктердің  қиылысу  нүктелерінің  координаталарын  жазыңдар

А)

Жауабы:       _________________

 

 

Ә)

 

 

Жауабы:    ______________________________________

 

«В» деңгейінің тапсырмалары

 

Теңдеуді графиктік тәсілмен шешіңдер

 

 

Жауабы: ________________________

«С» деңгейінің тапсырмасы

Теңдеуді графиктік тәсілмен шешіңдер

= 2x — x2