Қазақ тілінен тест тапсырмалары. (жалпы білім беретін мектептің 3-сынып мұғалімдеріне арналған)

Қазақ тілінен тест тапсырмалары.

(жалпы білім беретін мектептің 3-сынып мұғалімдеріне арналған)

Алғы сөз                    ___________________________  4       

Мұғалім туралы мәлімет       ___________________5        

І- тарау .      

2-сыныпта  өткенді қайталау

Дыбыстар мен әріптер___________________________         

ІІ тарау .     

Сөз таптарын қайталаймыз     ___________________

ІІІ- тарау .  

 Сөйлем                           _________________________ 

 ІV –тарау        

Сөз. Сөз құрамы.             _________________________ 

V- тарау.

Cөз таптары.

Зат есім. Етістік             _________________________ 

VІ- тарау.

Cөз таптары.

Сын есім. Сан есім         _________________________ 

VІІ- тарау.

Тіл және сөйлеу.

 Қайталау                          _________________________ 

Тест

жауаптары                         _________________________ 

Тегі,ата,әкесінің аты:                       Бисенгазиева Қаным Болатқызы

Туған жылы,айы:                              1959 ж 12 тамыз 

Ұлты:                                                   қазақ

Білімі:                                                 Арнаулы орта. 1980 жылы Орал            

                                                             педагогикалық  училищесі

Мамандығы:                                      Бастауыш сынып мұғалімі

Санаты:                                               ІІ 

Сынып жетекшісі:                             3^а сынып

Атқаратын қызметі:                          Бастауыш сынып мұғалімі

Педагогикалық жұмыс

стажы:                                                19 жыл

Мекен жайы:                                    Федоров ауылы. Теректі ауданы.

                                                             Батыс Қазақстан облысы

Мұғалім проблемасы:                      Қазіргі заман техникаларын  пайдаланып,

                                                              оқушылардың   байланыстырып  сөйлеу тілін,

                                                              ойын дамыту.

АЛҒЫ СӨЗ

Қазақ тiлi» пәнiн оқытудың басты мақсаты – оқушыларды (2-4 сыныптар) оқуға, сауатты жазуға үйрету, негiзгi тiлдiк ұғымдармен таныстыру, өз ойы мен пiкiрiн еркiн жеткiзе алатын дара тұлға тәрбиелеу болса, осы әзірлеген тест тапсырмалары бұл мақсатты жүзеге асыруға өз көмегін тигізеді деп ойлаймын.

Бұл тест тапсырмаларын биылғы оқу жылына келген әдістемелік нұсқау хатқа ( 2010ж 2 шілде №4-02-2/1778) және жаңа Қазақ тілі оқулығының тапсырмаларына байланысты алдым. Тест сұрақтары көп емес. Әрбір тарау немесе сабақ соңында оқушылардың алған білімін пысықтауға арналған ашық және жабық   экспресс тест. Мұндай тест жинақтары оқушының тез әрі жинақы жауап беруіне, сондай-ақ тез талдауға ыңғайлы.

І-тоқсан бойынша 2-сыныпта өткенді  еске түсіріп, дыбыс және әріп, дауысты дауыссыз дыбыстар, сөйлемдердің байланысы мен мәтін түрлеріне  арналған тапсырмалар.

ІІ- тоқсан бойынша сөйлем, сөйлемнің тұрлаулы және тұрлаусыз мүшелеріне, бастауыштан кейін қойылатын сызықшаларға ,сөйлем мүшелерінің байланысы мен жалаң және жайылма сөйлемдерге арналған тапсырмалар

ІІІ –тоқсан  сөз құрамына сөз таптарына талдауға ,туынды сөздерге зат есімнің тәуелденуіне ,болымды болымсыз етістіктерді табуға арналған  тапсырмалар

ІV-тоқсан Сын есімнің , сан  есімнің түрлеріне, сөйлеу мәдениетіне арналған тапсырмалар.

Бастауыш сынып оқушыларына тест жұмысын меңгерту, алған білімдерін  жүйелеудің ең бір тиімді жолы деп ойлаймын.

Тест жұмысы оқушылардың ойлау қабілетінің дамуымен тығыз байланысты болғандықтан (даралау мен жинақтау,жалқыдан жалпыға және жалпыдан жалқыға көшу,салыстыру)  міндетті түрде  сабақта пайдаланып отыру  қажет.

І- тарау .      

2-сыныпта  өткенді қайталау

Дыбыстар мен әріптер

1-нұсқа

1. Дыбысты …..

А. Көреміз, жазамыз

Ә.Айтамыз ,естиміз

Б. Жазуды белгілейтін шартты белгі

2. Дыбыстар ….. бөлінеді

А. 2-ге

Ә. 3-ке

Б.4-ке

3. Жуан айтылып тұрған сөзді тап.

А. Мектеп

Ә. Оқулық

Б. Дәптер

4.Әріп қосып жаңа сөз жаса

Ас, қал, сау,  тау.

5. Мақалды аяқта

Мектеп –….  ,  білім -………

А. Ана, оқу ,

Ә. Кеме, теңіз

Б. Қайық, жаға

6. Мектепте…бар

А.  асхана

Ә.  таза

Б.  көп

ІІ-нұсқа

1.Әріпті  …..

А. Айтамыз ,естиміз

Ә.Дыбыстың жазудағы шартты белгісі

Б. Көреміз,жазамыз

2. Дауысты дыбыстар деп ……. айтамыз

А. Кедергіге ұшырамай айтылатын дыбыстар.

Ә. Құлақтан естілетін үнді

Б.  Өкпеден шыққан ауа арқылы айтылатын дыбыстар.

3. Жіңішке айтылып тұрған сөзді тап.

А. Қалам

Ә. Өшіргіш

Б. Сызғыш

4.Әріп қосып жаңа сөз жаса

Ет,  тар,  сал,  қыс

5. Мақалды аяқта

Оқу –білім …….., білім — өмір…..  .

А. Бұлағы,шырағы

Ә. Асылы,өткелі

Б. Қайығы,бұлағы

6.Сорпа қандай?

А. ұнатамын

Ә. қышқыл

Б. жақсы көремін

ІІІ-нұсқа

       1 Әліпбидегі   дыбыс санын белгіле

А. 42

Ә.39

Б. 37

2. Дауыссыз дыбыстар деп ……. айтамыз

А. Кедергіге ұшырамай айтылатын дыбысты.

Ә. Өкпеден шыққан ауа кедергіге ұшырау арқылы айтылатын дыбысты.

Б.  Құлақтан естілетін үнді

       3.Дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді?

А. 3

Ә. 2

Б. 4

       4.Дұрыс жазылған сөзді тап

А. Силады,тиылды

Ә. Сыйлады,тыйылды

Б. Сиылады,тийлды

5. «у» әрпін қосып жаз

Шалқы, қасы, оқы,жылы,жу,су

     _______________________________________________

        6.Мен кітапхана… сөйлестім

А. үйрен

Ә. үшін

Б.  туралы

ІV-нұсқа

1. Дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді?

А. 3

Ә. 2

Б. 4

2. Дұрыс жазылған сөзді тап:

А. Жайя, тайяқ ,қиую,шалқайу

Ә. Жайа,тайақ, қиу, шалқайю

Б. Жая, таяқ,қию,шалқаю

3. «ы», «і» әріптерінің тиістісін қойып жаз

    Сап, тәртіп, мектеп, жіп, доп,.

_______________________________________________

_______________________________________________

4. Қ-ға аяқталған сөзден кейін дауысты дыбыс келсе, …….. айналады.

А.  ғ—  дыбысына

Ә. г -дыбысына

Б. өзгермейді

5. Дауыссыз д ыбыстарды айырып жаз:

    Хайуанаттар, қағаз

Қатаң: _____________________

Ұяң:      _____________________

Үнді:     _____________________

6.Тамақ ішер алдында қолыңды…

А. дұрыс емес

Ә. жу

Б. жалама

V-нұсқа

1. Дауыссыз дыбыстарды айырып жаз :

        Қыздар волейбол ойнады

       Қатаң:

      Ұяң:

      Үнді:

2. «Н», «ң» әріптерінің тиістісін қойып жаз

         А…шы, ты…да, те..ге, сейсе…бі

3. Артық сөзді тап:

А.   Ізетті

Ә.   Әдепті

Б.   Көркем

4. Мақалды аяқта

      Көз ….. – қол …… .

А.Жақсы,жаман

Ә. Қорқақ, батыр.

Б. Қозғалмайды, қозғалады.

5. Сөздерге «у» әрпін қосып жаз

          Бу,   ау,  қу,   жау,  сау,  

______________________________________________

6. . …кітап оқыдым.

А. білім

Ә. қызық

Б. жақсы көреді

ІІ тарау .       Сөз таптарын қайталаймыз     

І- нұсқа

1. Зат есім заттың……… білдіреді

А.  Қимылын,іс-әрекетін

Ә.  Затттың атын

Б. Сапасын,түрін,түсін

2. Зат есімнің жекеше түрінің сұрағын тап

А.  Кімдер? Нелер?

Ә. Кім? Не?

Б.  Кіммен? Немен?

3. Көптік жалғауларды тап

А.  –дар, -тар, -лар, -лер

Ә. –ды, -ты, -ны,-ні

Б.  – ман, -мен, -бен, -пен

4.Жалқы есімдер қатарын тап

А.  Жер, қала,есім

Ә. Айгүл, өзен, Атырау

Б.  Жайық, Марат, Орал

5.Мына сөздерден адам есімдерін құрап жаз

Гүл,бол, ат, жан,ер,ай,бек, айна.

6..Балалар кітапханада не істейді?

А. біледі

Ә. жақсы көреді

Б. кітап оқиды

ІІ- нұсқа

1. Етістік заттың ……… білдіреді.

А.  Сапасын,түрін,түсін

Ә. Құбылыстың атын

Б. Қимылын,іс-әрекетін

2. Құрамына қарай етістік қалай бөлінеді?

А. Жекеше,көпше

Ә. Дара, күрделі

Б.  Көп, аз

3.Э,в ,ф әріптерінің  тиістісін қойып жаз.

 … мблема, … кскаватор, ак..ариум,   …. скимос, теле..он

…агон,   ,.ос..ор.

4 «Эпос» сөзінің мағынасы

А. Әңгіме түрінде баяндалатын шығарма

Ә. Жыр,өлең

Б.  Дастан,баяндау

5. Дыбыстық талдау жаса

Франция,плащ, диван

Қатаң:

Ұяң:

Үнді:

Жуан:

Жіңішке:

6. Қос қоржынын артып

      Тұратын онда бар қылық

      Бұл қай әріп?

Оы әріпті қатыстырып сөйлем құра

___________________________________________________

                                                                       ІІІ- нұсқа

1. Заттың сынын,түр-түсін білдіретін сөз

А.  Сан есім

Ә. Сын есім

Б.  Етістік

2. Тиісті сан есімді қой

Жеті рет өлшеп,…. рет піш

А. біреу

Ә.  бірінші

Б.  бір

3. Бес буынды сөзді көрсет

А. оқушы

Ә. билейді

Б. шұғылданады

4Дұрыс жазылған сөзді тап

А. шемодан

Ә. Чемодан

Б. Щемодан

5. б,в,г,ғ,ж,з,дауыссыздары:

А. Қатаң

Ә. Үнді

Б. Ұяң

6. Қосылса 13 арасы

    Қандай әріп қарашы

Оы әріпті қатыстырып сөйлем құра

___________________________________________________

                                                                                       ІV-нұсқа

1. Мәтін дегеніміз не?

А. Мағынасы жағынан байланысқан ұзақ бір сөйлем.

Ә. Мағынасы жағынан байланысқан бірнеше сөйлем.

Б. Байланыспаған сөйлем

   2.Мағынасы қарама-қарсы сөздерді тап.

А. Биік -аласа

Ә. Алыс-қашық

Б.  Баяу-жай

3. Түбір дегеніміз не?

А.Сөздің одан әрі бөлінбейтін бөлігі

Ә. Сөзге қосылатын жалғауды

Б. Жұрнақсыз сөзді

4. Туынды сөзді тауып түбірі мен қосымшасын ажырат.

А. Ғарыш

Ә. Әншілер

Б. Шеңбер

5. Хат кімге арналған. Жауабыңды жаз

Амансың ба құлыным! Сабағыңды қалай аяқтап жатырсың? Сені сағындық.  Жазғы демалысқа шыққан соң бізге қыдырып кел. Біздер саған арнап көптеген бақша дақылдарын ектік

                                                                   Сәлеммен …….

6. Бірнеше мағынасы бар сөздерді тап

         А. Ат,қара, түс

Ә. Көп,аз,биік

Б. Сөз,сөйлем,әңгіме

V-нұсқа

1.Мәтіннің қандай түріне жатады?

Біздің сынып,кең,жарық,әдемі. Ауасы таза. Сыныпта бірнеше компьютерлер бар.Оқушыларға арналған парталар да жап-жаңа. Мен сыныбымды жақсы көремін.

А. Баяндау

Ә. Сипаттау

Б.  Әңгімелеу.

2. Көп нүктенің орнына тиісті сөзді қойып жаз

     Қиындықтың бәрін  …… қана жеңбек

А. Сән

Ә. Оқу

Б.  Еңбек

3 .Сөз құрамына ……. жатады.

А. Дыбыс,үтір

Ә. Түбір, қосымша

Б.  Дауысты, дауыссыз

4. «Өжет», «батыл» — ……….

А. Қарсы мәндес сөздер

Ә. Бірнеше мағыналы сөздер

Б.  Мәндес сөздер

5.Сенің жазған хатың иесін қалай табады.

А. Хатқалтаның сыртын толтыруыңа қарап

Ә. Хатқалтаны қай пошта жәшігіне салуыңа қарап

Б. Хаттың мғынасына қарап

6.Түбір сөзді  табыңдар

А. Жұмыс,қой

Ә. Жұмыс,қойлар

Б.  Жұмысшы, қойшы

ІІІ- тарау .    Сөйлем     

                                                           І- нұсқа

1. Сөйлем ……. құралады.

А. Сөзден

Ә. Әріптен

Б. Буыннан

2. Сөйлемдегі сөздердің байланысын көрсет

   Ертіс  — үлкен өзен.  Жайық -балыққа бай.

3. Дұрыс құрастырылған сөйлемді тап.

А. Су, гүлге,Айша,құйды

Ә. Айша гүлге су құйды.

Б.  Құйды, Айша,гүлге су.

4. Сөйлем мүшелері дегеніміз……

А. Тиянақты бір ойды білдіретін сөздер

Ә. Сөйлем құрамында өзінің алатын орны бар сөздер

Б. Сөйлем құрамында нақты сұраққа жауап беретін сөздер

5. Әр қатарға бір сөзден қосып пирамида құрастыр

Гүл өсті

_______________

___________________

___________________________

6. Мақалды толықтыр

    Білімдіден шыққан сөз

    Талаптыға ……… кез

              А. жолықсын

Ә. кездессін

Б. болсын

ІІ- нұсқа

1. Сөйлем мүшелері нешеге бөлінеді?

А. 2

Ә. 3

Б. 4

2. Тұрлаулы мүшелерді тап

А. Анықтауыш,бастауыш

Ә. Бастауыш,баяндауыш

Б. Толықтауыш,пысықтауыш

3. Бастауыш қандай сұраққа жауап береді?

А. Кім? Қандай? Не? Нешінші?

Ә. Кім? Кімдер? Не? Нелер?

Б. Кіммен? Кімдермен? Немен? Нелермен?

4. Тұрлаулы мүшелерді тап. Астын сыз

Мен  сабақ   оқыдым.

5. Сөйлем мүшелерінің байланысын қалай анықтаймыз?

А. Оқу арқылы

Ә. Сұрақ қою арқылы

Б. Талдау арқылы

6.Мақалды толықтыр.

Оқу- ……құдық қазғанмен бірдей

А. шегемен

Ә. күрекпен

Б. инемен

ІІІ- нұсқа

1. Бастауыш қандай сөз табынан жасалады?

А.  Зат есімнен

Ә.   Сан есімнен

Б.   Сын есімнен

2. Баяндауштың сұрақтары:

А. Неге? Кімге? Қайда

Ә. Не үшін? Кім үшін? Немен?

Б.   Не істеді? Не қылды? Қайтті?

    3.Баяндауышты тауып жаз

       Ердің атын  еңбек ……..   .

       Шындықты іздеген адам ……… .

А. шығарады, табады.

Ә. айтады,барады.

Б.   істейді, көреді

4. Қай сөйлем дұрыс жазылған.

А. Менің анам –дәрігер

Ә. Менің –анам дәрігер

Б. Менің анам дәрігер

5. Жалаң сөйлемді тап.

А. Дәрігер емханада ауруды емдеді

Ә. Дәрігер ауруды емдеді

Б. Дәрігер емдеді.

             6.Жұмбақтың шешуін  тауып бір сөйлем жаз.

               Өзім сөзден тұрамын.
Біткен ойды құрамын.

А. сұрақ белгісі

Ә.   нүкте.

Б.   лепті сөйлем

ІV- нұсқа

1. Бастауыштан кейін қандай жағдайда сызықша қойылады?

А. Бастауыш та баяндауыш та сан есімнен болса

Ә   Бастауыш та баяндауыш та зат есімнен болса.

Б.   Бастауыш та баяндауыш та сын есімнен болса

2. Сөйлем мүшелеріне талда

Биыл жаз ыстық болды

А.   Пысықтауыш,бастауыш,анықтауыш баяндауыш

Ә.   Бастауыш, баяндауыш, анықтауыш,толықтауыш

Б.   Бастауыш, толықтауыш, анықтауыш, баяндауыш

3. Тұрлаусыз мүшелер қатарын тап

А. Анықтауыш,бастауыш,пысықтауыш

Ә. Бастауыш,баяндауыш,толықтауыш

Б. Анықтауыш ,пысықтауыш, толықтауыш

4. Тұрлаусыз мүшесі бар сөйлемді тап

А. Асан келді.

Ә. Асан мектептен ерте келді

Б. Асан келді. Асан мектептен ерте келді

5. Жайылма сөйлемді тап

А. Қар жауды.

Ә. Бүгін ақ ұлпа қар жауды

Б. Мен келдім.

6. Мақалды толықтырып жаз

                 «Қына тасқа ….., білім басқа …….»

А. бітеді,бітеді

Ә. келеді, келеді

Б.түседі,түседі

                                                                           V –нұсқа

1.Жалаң сөйлем дегеніміз  не ?

А. Тек қана тұрлаулы мүшелерден құралған сөйлем

Ә. Тұрлаулы мүшелерден басқа тұрлаусыз мүшелер де бар сөйлем

Б. Бірнеше сөйлемнен тұратын мәтін

2.Айша, сен сабақ  оқыдың ба? Мына сөйлемдегі қаратпа сөз:

А. Айша

Ә. Сабақ

Б. сен

3.Тұрлаусыз мүшелер дегеніміз…..

А. Бірнеше сөзден тұратын сөйлемдер

Ә. Сан есім ,сын есімдерден тұратын сөйлемдер

Б. Тұрлаулы мүшелерден басқа сөйлем мүшелері

4. Тұрлаулы мүшелердің сызба сызықтарын көрсет

А.

Ә.

Б.                      — — ——-     ======

5.Дұрыс қойылған тыныс белгіні тап

А. Сайра  кітапханаға барып келейік.

Ә.Жарайды Гүлсезім сенің айтқаның болсын.

Б. Бар жақсылықты саған тілеймін, анашым!

6. Жұмбақтың шешуін тауып, бір сөйлем жаз

Ойды аяқтап орақ тұрады, жауап сөз қалап тұрады.

А. сұрақ белгісі

Ә.   нүкте.

Б.   лепті сөйлем

   ІV –тарау         Сөз. Сөз құрамы.

І-нұсқа

1. Мәндес сөздерді белгілеңдер

А. Үлкен,биік,ұзын

Ә. Арық,жіңішке,жуан

Б. Келбет,рең,шырай

2. «Ақ-қара», «сұйық –қою» , «ақылды- тентек»

А. Мәндес сөздер

Ә. Қарсы мәндес сөздер

Б.  Бірнеше мағыналы сөздер

3. Қарамен жазылған сөздер мағынасына қарай қандай сөздер?

Кітапханашының аты— Нұргүл

Болаттың аты бәйгеден бірінші болып келді

А. Мәндес сөздер

Ә. Қарама қарсы мағыналы сөздер

Б.  Дыбысталуы бірдей,мағынасы әр түрлі

4. Түбір сөздің қатарын белгіле

А.Кітапты,оқуды,суды

Ә. Кітап,оқу,су

Б. Кітапхана,оқушы,сулы

5. Жұрнақ қосып туынды сөз жаса

                   Дәрі, қой, сурет, өнер

       __________________________________________________

6. Дыбыстық талдау жаса: лагерь

А. 2 буын, 6 әріп, 6 дыбыс

Ә. 2 буын, 6 әріп, 5 дыбыс

Б. 3 буын, 6 әріп, 7 дыбыс

ІІ-нұсқа

1. Түбір сөзге жұрнақ қосып, туынды сөз жаса.

         Етік, кітап,бала, жазу

2. Қосымшаны дұрыс жалға «қала»

А. –лық

Ә -лік

Б.-дық

3. Дұрыс сөйлем құраңдар:

        Қарындасым , бүгін, шырқады,ән.

          А.    1,2,3,4

Ә.     2,1,4,3

Б.    4,3,2,1

4. Туынды сөз дегеніміз:

А. Сөздерге қосымша жалғану арқылы

Ә. Түбір сөзге жұрнақ жалғану арқылы

Б. Жалғаулар жалғану арқылы

5. Көп нүктенің орнына қай жұрнақ лайықты

Әжем күй….., әпкем би….,ағам үй….

А.    -ші

Ә.   -шы

Б.   –ді

6. Жұмбақтың шешуін тауып, бір сөйлем жаз

Ұранды, шаттықты,        өкінішті, аптықты,

  Білдіріп ойын талайдың,шарға ине қадаймын

А. сұрақ белгісі

Ә.   нүкте.

Б.   лепті сөйлем

ІІІ-нұсқа

1. Көп нүктенің орнына тиісті түбір сөзді жаз

…..лы, …..шы,   …. дана,  ….. хана, … лік.

2. Сызба бойынша сөздер жаз

                                             ;                      ;                     .

       3.Түбір сөзге қосымша жалғанғанда оның түбірі……..

А. өзгереді

Ә. өзгермейді

Б. кей кезде ғана өзгереді

4. Түбір сөзді тап

А. ағайын

Ә. ағалар

Б. аға

5. Берілген сөздегі әріптердің орнын ауыстырып жаңа сөздер жаса

       Қарлығаш _____________________________________

        Балмұздақ____________________________________

6. Мақалды аяқта

«Жұмыла көтерген жүк ……»

А. жақсы

Ә. жеңіл

Б. көңілді

ІV- нұсқа

1. Жалаң сөйлемнен тұратын мақалды тап

А. Ел құлағы-елу

Ә.Күш-білімде

Б. Талапты ерге нұр жауар

2. Дұрыс тасымалданған сөзді тап

А. көс-еумен

Ә.кө-сеумен

Б. көсе-умен

3. Мына сөйлемді қаратпа сөйлемге айналдырып жаз:

        Марат  сурет салды.

____________________________________

4. Сөздерге жалғау жалғап  жаз.

        Өрмекші……, парта……, дәптер….., кітап….., сызғыш…..,    жидек……., .

5. Дұрыс қосымша жалғанып жазылған сөзді тап

А. Доп-добы , халық-халқы

Ә.Күрек-күрекі ,тап-тапу

Б. Жіп –жіпі,  кітап-кітабы

6. Төрт буынды сөзді тап

А. кітаптар

Ә. көршілер

Б. оқушылар

V- нұсқа

1. Сөйлем құра, сөйлем ішінен жайылма сөйлемді тап:

А. Шықты ,үзіліске

Ә. Биледі,Айнаш,

Б. Барды ,дүкенге,апам.

2. Сөйлем мүшелеріне талда Асан атпен алысқа шапты.

А. бастауыш,толықтауыш ,пысықтауыш,баяндауыш

Ә. толықтауыш бастауыш, ,пысықтауыш,баяндауыш

Б. пысықтауыш бастауыш,толықтауыш , ,баяндауыш

3. Жалғау……..

А. Түбір сөздің мағынасын өзгертеді

Ә. Сөз бен сөзді байланыстырады

Б. Сөйлемнің мағынасын өзгертеді

4. Жұрнақ……..

А. Сөз бен сөзді байланыстырады

Ә. Сөйлемнің мағынасын өзгертеді

Б. Түбір сөздің мағынасын өзгертеді

5. Түбір сөздерді тап

А. Аға,ерлік,ұшқыш,балық,жыршы

Ә. Аға, жыр,ұш,ер,бал

Б. Ағайынды, жырла,бала,ұшақ,ермек

6.Сөйлемнің ортасында келген қаратпа сөздің тыныс белгісі

А.Қаратпа сөзден кейін сұрақ белгісін қоямыз.

Ә Қаратпа сөздің екі жағына үтір қоямыз.

Б. Қаратпа сөзден кейін леп белгісін қоямыз.

V- тарау. Cөз таптары. Зат есім. Етістік

 І- нұсқа

1.Сөз таптары қатарын тап

А. Анықтауыш, пысықтауыш,толықтауыш,баяндауыш

Ә. Бастауыш, зат есім, баяндауыш , етістік

Б. Зат есім,етістік,сан есім,сын есім

2. Зат есімді тап

А. Қызыл

Ә.Алма

Б. Алдым

3. Кім? сұрағына жауап беретін қатарды белгіле

А. Нағашы,жиен,гүл

Ә. Аға, апа,ата.

Б. Бала,кітап,қалам

4. Нелер? Сұрағына жауап беретін қатарды белгіле

А. Қыздар, оқушылар,адамдар

Ә. Балықтар,гүлдер, балалар

Б. Ойыншықтар, қойлар,жылқылар

5. Бөліп жаз:

     Нұрланқызы,Жезқазған, Балқаш,Орал,Жайық, Атырау,Серікұлы,Ертіс,Ибраһим.

     Адамның аты-жөні: ______________________________

     Өзен-көл аттары:__________________________

     Қала аттары: ______________________________

6. Берілген сөздер қай сөз табына жатады?

        Кел, келді ,келме

А. Зат есім

Ә.Етістік

Б. Сын есім

ІІ- нұсқа

1. Жалқы есімді жалпы есімге айналдырып жаз:

 Астана-         __________________________

Қарағанды – __________________________

Панфилов-   __________________________

2. Зат есім тұлғасына қарай қалай бөлінеді?

А. Дара,күрделі

Ә.Негізгі ,туынды

Б: Жекеше,көпше

3. Көптік жалғауы дұрыс жалғанған қатарды тап.

    А.  Балалар,аудандар,кемелер, теңідерз,көйлектер.

    Ә Баладар,аудандер,кемелар, теңіздар,көйлекдер

    Б. Балалер,аудантар,кемедер, теңіздар,көйлеклер

 4.Негізгі зат есімнен туынды зат есімге айналған қатарды тап.

А.  Кітаптар,егінді,баланы,орны,,өнермен

Ә.Кітапты,егіндер,балалар,орындар,өнерде

Б.  Кітапхана,егінші,балапан,орындық,өнерпаз

5. Тәуелдік жалғау нені білдіреді?

А. Заттың көп екенін

Ә.Заттың біреуге тәуелді екенін

Б. Заттың аз екенін

6. Сөйлемді дұрыс толықтыр

  Арман мен Айдананың ……. ауылда.

А. кітабы

Ә. Ойыншығы

Б.үйі

      ІІІ- нұсқа

1. Тәуелдік жалғауларды белгіле:

А. лар,лер,дар,дер,тар,тер

Ә. ым, ың,ыңыз,ы,ім,ің,іңіз

Б. ның,нің,дың,дің,тың,тің

2.Өлең жолдарын толықтыр

Кітап — ……, ………. .

А. білімің, досың

Ә. ақылшың,қамқорың

Б. досың,жолдасың

3.Сөз құрамына талда

   Оқулық,даналық,ұшқыш

А.                                              

Ә.

Б.

4. Көп нүктенің орнына тиісті тәуелдік

   жалғауды қойыңдар:

  Қазақстан менің  Отан…, туған жер … .

А. ің, ың

Ә. ым, ім

Б. ның,дің

5. Тәуелдеулі зат есімді тап.

А. кісі

Ә.інісі

Б.кірпі

6. Кісінің,жер-судың ,үй жануарларының аттары қандай зат есімге жатады?

        А.жалпы есім

Ә. жалқы есім

Б. жалқы есім

     ІV- нұсқа

1. Етістіктерді тап

А. Би, алтын, көлік

Ә. Шегеле,биле, жүр

Б. Жеті, он бес,алма

2. Етістіктің қандай түрі болды?

А. Жекеше,көпше

Ә. Дара,күрделі

Б. Ашық,тұйық,бітеу

3. Дара етістік қатарын тап.

А. Келді, бара жатыр,отыр

Ә.. Оқып жатыр,келіп тұр, ұшты

Б. Оқыды, жатты, құйды

4. Ақнұр кітапты оқып келе жатыр. Сөйлемдегі етістік

    А. Дара етістік

Ә. Күрделі етістік

Б.  Негізгі етістік

5. 5. Етістік тұлғасына қарай қалай бөлінеді?

А. Дара,күрделі

Ә.Негізгі ,туынды

Б: Жекеше,көпше

6.Мына сөздердің түбірі қандай сөз табы?

               Баспа,ерме,күтті,оқыды

             А.Етістік

Ә.Зат есім

Б.Сан есім

       V- нұсқа

1. Метептен келісімен оқу құралдарын әр жерге лақтырып тастай салады Сөйлемдегі етістік қандай?

   А. Негізгі етістік

Ә. Күрделі етістік

Б.  Дара етістік

2. Бөліп жаз:

        Жаз ,бар ,шегеле, ерме, оқы, оқыды

Негізгі етістік      Туынды етістік

______________   ______________

______________   ______________

3. Етістік ……. және ….. болып екіге бөлінеді

А. Болымды ,жекеше

Ә. Көпше,болымсыз

Б. Болымды,болымсыз

4. Болымды етістікке қандай ………. жалғану арқылы болымсыз етістік жасалады?

А. лар/лер,дар,дер жалғаулары арқылы

Ә. ды/ді,ты/ті жалғаулары арқылы

Б. ма/ме,ба/бе,па/пе жұрнақтары арқылы

5.Болымсыз етістік  қатарын тап:

А. Археологтар көне жазба тапты.

Ә. Үлкенге қарсы сөйлеме

Б. Бүгінгі көрме тамаша.

6.Болымды етістікті болымсыз етістікке айналдырып жаз

     Күл- ………,  оқы — ………, жүр — ……, айт — ……. ,кет -…… .            

VІ- тарау. Cөз таптары. Сын есім. Сан есім

І- нұсқа

1.Сын есім дегеніміз заттың…….. білдіреді

А. Қимылын,іс-әркетін

Ә. Санын,ретін

Б. Түрін,түсін,пішінін,көлемін

2. Берілген зат есімге қатысты сын есімді тап

Қыз,оқушы,кітап

А. Ұзын,дөңгелек,биік

Ә. Әдемі,үздік,қызық

Б. Тәтті,ащы,қышқыл

3. 3. Берілген сын есімге қатысты зат есімді тірке

Қою,қызыл,сұлу.

А. ет, қыз, сызғыш

Ә. дәптер,бала,сөмке

Б.  қаймақ,көйлек,қыз

4. Негізгі сын есім …… деп аталады

А. жалғау арқылы жасалған

Ә. жұрнақ арқылы жасалған

Б.  түбір сөзден жасалған

5.Жаңылтпашты жаттап сөз табына талда

Дастарқанды шашақты,  Дарқан жайып тастапты

А. Зат/е,сан/е,сын/е,етістік

Ә. Зат/е, сын/е,зат/е, етістік

Б.  Зат/е,сан/е, етістік сын/е,

6.Мағынасы жуық сын есімдерді белгіле

А. сұлу,көркем, әдемі

Ә. семіз,арық, жуан

Б.  қызыл,жасыл,сары

ІІ- нұсқа

1. Тиісті жұрнақты жалғап туынды сын есімге айналдыр

            Жақсы,көк,әсем,қар

А.- лық, -піз,- гүл,-быз

Ә. – ма, — пе,- бе,-ды

Б. –рақ,шіл, -паз, -лы

2. Туынды сын есімдерді сөз құрамына талды

       Тапқыш,білімді,сөзшең

 3.Сын есім арқылы жасалған адам есімін тап

А. Серік,Марат, Арман

Ә. Ақгүл,Жақсыбай,Әсемгүл

Б.  Азамат,Сәуле, Мейрам

4. Сын есімді тап

А. бесте

Ә.жылы

Б. жүрді

 5 Туынды сын есім дегеніміз:

А. Түбір сөзге жұрнақ жалғану арқылы жасалған сын есімді

Ә. Түбір сөзге буын жалғану арқылы жасалған сын есімді

Б. Түбір сөзге жалғау жалғану арқылы жасалған сын есімді

6. Негізгі сын есімді бір бағанға,туынды сын есімді бір бағанға айырып жаз:    

          Жауын,қарлы,терең,өнерпаз,биік,әдепті

______________   ______________

______________   ______________

ІІІ- нұсқа

1.Асты сызылға сөз қандай сөз табына жатады?

 Бақыт бүгін қазақ тілі пәнінен бестік баға алды

             А.Етістік

Ә.Зат есім

Б.Сан есім

2. Сан есімнің сұрақтарын тап

А. Кім? Не? Кімдер? Нелер?

Ә. Қанша? Неше? Нешінші?

Б. Не істеді? Не қылды?

3. Сұраққа жауап тап. Бір сағатта қанша минут бар?

А. 30 минут

Ә. 6минут

Б. 60 минут

4. Зат есімге тиісті сан есімді тауып белгіле

        ….. жыл мезгіл, … ата, ….. би,…. алғашқы мүшел

А. 4,7,3,13

Ә. 3, 7,4,13

Б. 13,4,7,3,

5. Есептік сан есімді белгіле:

А. екінші рет

Ә. бірер күнде

Б. он бір жас

6. Мақалды толықтыр

Еңбектің наны………

Жалқаудың жаны……..

            А.дәмді,дәмді

Ә.жақсы,жақсы

Б.тәтті,тәтті

ІV- нұсқа

1. Заттардың саналу ретін білдіретін сан есім:

А. Есептік сан есім

Ә. Реттік сан есім

Б. Күрделі сан есім

2.Дұрыс жазылған сан есім қатарын белгіле

А.онбес,жиырмаекі,отызүш

Ә. он  бес,жиырмаекі, отызүш

Б. он бес,жиырма  екі,отыз үш

3. Реттік сан есімді белгіле

А. елу бес

Ә. бірінші сынып

Б. он жас

   4.Реттік және есептік сан есімдерді екі қатарға бөліп жаз

          Екі, үшінші,мың,он екінші, отыз бесінші,тоғыз,он тоғызыншы

______________   ______________

______________   ______________

5.   Артық сөзді тап

А. он жеті

Ә.  он оқушы

Б. ол жас адам

2. Көп нүктенің орнына тиісті сан есімді қой

             Бір ғасырда ……жыл бар

А. он жыл

Ә. жүз жыл

Б. жетпіс жыл

V- нұсқа

1. Сан есім …… болып бөлінеді

                   А. негізгі,туынды

Ә. Болымды,болымсыз

Б. Есептік,реттік

2. Жұмбақтың шешуін тап

Бір  ағаштың он екі бұтағы бар

Әр бұтағында отыздан жапырағы бар.

Жапырақтарының бір жағы ақ,бір жағы қара

3. Сөйлемдегі сөз табының ретін белгіле.

   Кітапханаға бес қызықты кітаптар келді.

А.зат есім, сан есім,сын есім, зат есім,етістік

Ә. зат есім,  сын есім, сан есім, зат есім,етістік

Б. зат есім,  етістік сан есім,сын есім, зат есім,

4. Дара сын есімді тап

                      А. отыз

Ә. отыз бес

Б. он бір

5. Мақалды толықтыр:

                     Білгенің – бір……..

                      Білмегенің – тоқсан …….

                        А. аз,көп

Ә. тоғыз,тоғыз

Б. екі, бір

6. Нешінші? сұрағына жауап беретін сан есімді ….сан

                  есім дейміз.

                        А. күрделі

Ә. есептік

Б. реттік

                  VІІ- тарау. Тіл және сөйлеу. Қайталау

І- нұсқа

1. Ана тіліңде де басқа тілде де адаммен дұрыс сөйлесу

А. Сөйлеу мәдениеті

Ә. Ойнау мәдениеті

Б. Ойлау мәдениет

   2.Қандай сиқырлы сөздерді білесің?

А. Кеттім,сендер,анау

Ә. Рақмет, кешіріңіз,рұқсат па?

Б. Сәлем,әй, бара бер

3. Қайсысы бата сөздері

А. Ұстазыңды қадірле

Ә. Ата-анаңды ренжітпе

Б. Бақытты бол,өркенің өссін!

   4.Мақалды аяқта

       Жақсы — …………, әлемге бірдей

А.  бақытты

Ә. ай мен күндей

Б. бәріне ортақ

     5.Жақсы бала  қандай?

А.  ақылды,салақ

Ә. білімді,тентек

Б. тәртіпті,мәдениетті

6. Үлкен кісілер сөйлеп тұрғанда сөзін бөліуге болады ма?

А.  Болмайды

Ә. Болады

Б. Араласып сөйлеу керек.

ІІ- нұсқа

1. Бата қай кезде беріледі

А. Туған күн,той, дастарқанға

Ә. Оқығанда,жазғанда

Б.  Қоштасқанда ,мейрамда

2. Құттықтауды қалай айтамыз

А. Жасың құтты болсын!

Ә. Жарайсың,сен жеңдің.

Б. Бүгін сенің мерекең екен ғой.

                    3……. нәрсеге қашық бол

                       ….. нәрсеге асық бол

                       Адам болма десеңіз

                       А. бес,алты

Ә. Бес,бес

Б.алты ,жеті

                    4.Әлемдегі ең тәтті…..

А. бал

Ә. қант

Б. ананың сүті

                 5.Дұрыс жазылған сөзді белгіле

А. церкуль

Ә. Циркуль

Б. церкул

               6.Жуан буынды сөздер қатары:

А. кітап,жүйрік,дәптер

Ә. Жұлдыз,ғалым,қараңғы

Б.мұғалім,әңгіме,егінжай

ІІІ- нұсқа

      1.Дұрыс жазылған сөзді белгіле

А. шемпион

Ә. щемпион

Б. чемпион

2. Мәтін қандай бөлімдерден тұрады.

А. Басы,негізгі бөлім,соңы.

Ә. Әңгімелесу,негізгі бөлім.

Б. Тақырыбы,азат жолдар.

3. «Үйіңді қорғайды,

           Үйшікте тоңбайды»-

А. мақал ма?

Ә. мәтел ме?

Б.жұмбақ па?

4. Сөйлем құрамында нақты сұраққа жауап беретін сөздер

А. Сөйлем мүшелері деп аталады.

Ә. Тұрлаулы мүшелер деп аталады

Б. Тұрлаусыз мүшелер деп аталады

  5.Тек тұрлаулы мүшелерден тұрған сөйлемді белгіле

А. Асан ертең концертке қатысады.

Ә. Көрермендер кіріп келді.

Б. Концерт өте тамаша өтті .

   6.Сызықшасы дұрыс қойылған сөйлемді тап

А. Бүгінгі қар – ертеңгі нәр.

Ә.Мектеп кеме,білім-теңіз

Б. Күләш Байсейітова атақты-әнші

ІV- нұсқа

        1.Бастауыш пен баяндауыштан басқа сөйлем мүшелерін:

А. Сөйлем мүшелері дейміз.

Ә. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері дейміз

Б. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері дейміз.

2. Тұрлаусыз мүшелері бар сөйлемді тап

А. Ағам келіп кетті.

Ә. Мұғалім сабақты жақсы түсіндірді

Б. Қар жауып тұр.

3. Сөйлем құра,жайылма сөйлемді тап.

А.Аяқталды ,сабақ..

Ә. Қуанда,Айгүл

Б. Ойнады, жақсы,досым,футболды.

4. Қаратпа сөз сөйлемнің соңында келсе,онда….

А.Қаратпа сөзден кейін үтір қойылады.

Ә. Қаратпа сөздің алдынан үтір қойылады.

Б. Қаратпа сөздің екі жағынан үтір қойылады.

5. Қосымша нешеге бөлінеді?

А.3

Ә. 2

Б. 4

      6.Мақалды аяқта   «Жұмыла көтерген жүк…….»

А.жақсы

Б. жеңіл

Ә. бірдей

V- нұсқа

          1.Мына сөздерді сөз құрамына талда.

             Балықшы,өнерлі,жұмысшылар

2. Сөз құрамына ….. жатады

А. әріп ,буын

Ә. дыбыс,үтір

Б. түбір,қосымша

          3.Туынды сөздерді тап:

А. доп,доптар

Ә. оқу,оқушы

Б. ерлік,ерліктер

           4.Туынды сөздер

А. түбір+жұрнақ

Ә. түбір+түбір

Б. түбір +жалғау

          5.Тәуелдік жалғаулы зат есім қатарын тап

А. қызым,немерем

Ә. қыздар,немерелер

Б. қызды,немерені

           6.Сан есімді тауып,қандай сан есімге жататынын  белгіле.

             Олжас бірінші сыныпта оқиды.

А. Болжамдық сан есім

Ә. Есептік сан есім

Б. Реттік  сан есім

Тест жауаптары        І-тарау

ІІ-тарау

ІІІ-тарау

ІV -тарау

V-тарау

VІ-тарау

VІІ-тарау

Қорытынды

Қазақ тілін алған себебім,  бастауыш сынып оқушылары өз ойын жүйелі түрде дұрыс айта және жаза алатындай етіп үйрету – бүгінгі заман талабы. Мұның себебі, біріншіден, тіл – адам мәдениетінің, интеллектісі мен жан-жақтылығының көрсеткіші болса, екіншіден, өз ойын байланыстырып айту және жазу баланың басқа адамдармен еркін қарым-қатынас жасауына мүмкіндік береді. Басқалармен қарым-қатынастың тартымды, сәтті болуы адамның өзінің ойын қаншалықты еркін,  тиянақты, жүйелі түрде жеткізуіне байланысты.  Бастауыш сынып оқушылары өз  тілін терең меңгеру арқылы,  байланыстырып сөйлеуге, тілдің мағыналық, құрылымдық ерекшелігін тануға, көркемдік бейнелілігін ұғынуға, сөздік қорының кеңеюіне мүмкіндік алады.

Бүгінгі таңда еліміздің білім беру жүйесінде оқыту үрдісін тың жаңалықтарға негізделген жаңа мазмұнмен қамтамасыз ету міндеті тұр. Соның бірі – қоғамдық-саяси өмірге белсенді араласуға қабілетті, өзіндік пікірін ауызша және жазба түрде тиянақты, анық, жүйелі жеткізе алатын жеке тұлғаны қалыптастыру.

Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту тұжырымдамасында «бастауыш мектептің бағдарламасы баланың жеке тұлғасын қалыптастыруға, жеке қабілетін ашуға және дамытуға бағытталып, оның қарапайым тілдік қарым-қатынас тәжірибесін, шығармашылықпен өзін-өзі көрсетуін қалыптастыру қажеттігі» көрсетілді.

Әр тақырып бойынша мұғалім оқушыларға  материалды түсіндіріп, әзірлік жаттығуларын жүргізгеннен  соң   білімін тексеру керек. Осы әзірлеген экспресс тест  мұғалімге  оқушының алған білімін тексеруде үлкен көмегін тигізеді деп ойлаймын

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР

1.

 Қазақ тілі оқулығы.

Ж.Қ .Балтабаева, М.Қ. Солтанғазина,

Ф. С.Лекерова .

Алматыкітап баспасы   2010 ж

Қазақ тілі .

Әдістемелі құрал.

Ж.Қ .Балтабаева, М.Қ. Солтағазина,

Ф. С.Лекерова .

Алматыкітап баспасы 2010 ж

3.

 Қазақ тілі.

Дидактикалық материалдар

Ж.Қ .Балтабаева

Алматыкітап баспасы 2010 ж