Алфавиттік әріптерге құрастырылған тақпақтар арқылы балалардың ішкі жан дүниесін дамыту

«Алфавиттік әріптерге құрастырылған тақпақтар арқылы балалардың  ішкі жан дүниесін  дамыту»

А   

Ана тілім-айбыным,

Ана тілім-ай, күнім

Ана тілмен көркейдім,

Ана тілім-байлығым.

 

Алатаудай ардақты,

 Абыройлы салмақты.

Адамзатқа қамқоршы,

Адал адам боламын…

 

 Атам менің ардақты,

Апам   менің салмақты.

Ағам менің қорғаным,

Ақылшым ол-жан жақты…

 

Астанада ақындар

 Алматыда жақындар.

Арқалымын ақылды,

 Айтысуға  хақың бар…

 

Ар мен ождан сүйікті,

 Армандаймын биікті.

Ата-анам    бойыма,

Адамдықты үйіпті…

 

Ә

Әтеш таңмен тұрады,

 Әлбетте ол қырағы.

Әнмен бірге оянар,

Әрбір үйдің шырағы..

 

 Әлдиледі ата-анам,

Әлпештеді елім де.

Әрбірінен бата алам,

Әр жақсылық кенінде…

 

Ән-көңілдің ажары,

Әлди- үйдің базары.

Әр күн сайын қуандым,

Әлі бізде жаз әлі…

 

Әжем беттен өпкені,

Әр істе көп қой жеткені.

Әжімдерін байқасам,

Әрбірі тарих беттері…

 

Б

Берекелі елім бар,

 Бақытқа толы жерім бар.

 Байлыққа толы кенім бар,

Болашаққа сенім бар…

 

Би билейік тамаша,

Бүгінгі би жаңаша.

Бақыт қызды шақырды,

Бірақ бойы аласа…

 

Барыс жылдам басқадан,

Бұлбұл сайрар асқақ ән.

Бөрі шығар жорыққа,

Бөлтірігі аш қалған…

 

Билік айтар билерім,

 Балқытады күйлерім.

Бауырсақты қадірлеп,

 Балмұздақты сүйгенім…

 

Г

Гүл жазира далам-ай,

Гүлдей нәзік анам-ай.

                                                       Гуілдеген күн –түні,

                                                      Гүлдене бер қалам-ай!!!

 

 

 

 

 

 

                                                       Гүлназ келді сабақтан,

                                                      Гүлнұр кіші Жанаттан.

                                                     Гүлназира сіңлісін.

                                                    Гүлмираға қаратқан.

 

 

 

 

 

 

                                                    Гүлхадиша үлкені,

                                                   Гүлмариям   жүлделі.

                                                  Гүлфариза тербетсе,

                                                 Гүлфайруз сәби күлгені…

 

 

 

 

 

 

                                                      Гүлнар сүйер еңбекті,

                                                     Гүлім досы келбетті.

                                                    Гүлшакира бірлесіп,

                                                   Гүлдентеді төңіректі…

 

 

 

 

                                                                                             Д

                                                                                  Даламызда ұлылық,

                                                                            Данада жүрек, діріл ұқ.

                                                                    Дауылдай болған батырлар,

                                                                 Дараланған шынығып…

 

 

 

 

 

 

                                                                Дархан көңіл батырда,

                                                               Дауыл шабыт ақында.

                                                              Даралық тұр даламда,

                                                             Даналық күйге жақында!

 

 

 

 

 

 

                                                                  Дәрігер жанға көмекші,

                                                                Дәл бүгін үйге келмекші.

                                                              Далада суық, ойнасам,

                                                            Дәу ине салып бермекші…

 

 

 

 

 

 

                                                                Дәу карта бізде ілінген,

                                                               Дамытсақ ойды бүгіннен.

                                                              Дәулетке жетпей дәрумен,

                                                             Дуалға төнді үгілген…

 

 

 

 

                                                                                                Е

                                                                     Есепке ылғи қандық та,

                                                                    Есекке мініп алдық та.

                                                                   Ерінбей шөпті тасыдық,

                                                                  Есейіп бүгін қалдық та…

 

 

 

 

 

 

                                                                   Есікті қатты жаппағын,

                                                                   Еркіндік атты ақ таңым.

                                                                   Еңбекпен өскен елім бар,

                                                                  Егемен болған шақтамын.

 

 

 

 

 

 

                                                                     Ерлікке бастап бабалар,

                                                                    Елдікке бастап ағалар.

                                                                   Ендігі сенім біздерде,

                                                                  Ертеңнен бақыт таба алар.

 

 

 

 

 

 

                                                                  Еркіндік жолдан таймадық!

                                                                 Елменен бірге жайнадық!

                                                                Елдіктен тауып ырысты,

                                                               Еңбекпен бірге қайнадық!

 

 

 

 

                                                                                                   Е

 

                                                                   Елка – жасыл шыршамыз,

                                                                  Емкостъ- ыдыс құятын.

                                                                 Ежик – кірпі мырзамыз,

                                                                Мед-бал  ара жиятын.

                                                                                                Ж

                                                             Жалмауыз кемпір жаман ғой,

                                                            Жамандық та тәмам ғой.

                                                           Жер шарын билер адамдық,

                                                          Жақсылық мәңгі аман ғой…

 

 

                                                              Жапырақ түсті күз болып,

                                                             Жылы жер іздер құс тоңып.

                                                            Жаңбырын төкті бұлт келіп,

                                                           Жортады қасқыр із шолып…

 

 

                                                  Жалқаулықтан қашамыз,

                                                             Жаңалықтар ашамыз.

                                                            Жақсылықта жадырап,

                                                           Жарқын қадам басамыз…

 

 

 

 

                                                                                     

                                                               Жайлауым кең көрікті,

                                                              Жылқы үйірі өріпті.

                                                             Жеті қазынаны құрметтеп,

                                                            Жаным сүйіп, көп ұқты…

 

 

 

                                                                                                

 

                                                                                                      

                                                                                          

                                                                                         З

                                                                Зат есім: Кім? Не? сұрағы,

                                                               Зуылдар жүйрік пырағы.

                                                               Зеңбіректерден от шашар,

                                                               Зымыран көкте қырағы…

 

 

 

 

 

 

                                                               Зымияндықтан аулақпын,

                                                               Зиялы қауым болмақпын.

                                                               Зерделі болып әрдайым,

                                                               Зиянды іске бармаппын…

 

 

 

 

 

 

                                                                Зиянат еттік мешітке,

                                                                Зиялы болсаң кешікпе.

                                                                Зұлымдықтардан аулақ бол,

                                                                Зор тәрбие бесікте…

 

 

 

 

 

 

                                                                 Зорлықпен ешкім байымаған,

                                                                Зергердің ісі жайнаған.

                                                               Залымдық алға баспаған,

                                                              Зиялы сөзден таймаған…

 

 

 

 

                                                                                             И

                                                               Имандылық жеңеді,

                                                              Ибалық оған тең еді.

                                                             Иланғыш жанға бір Алла,

                                                            Иншалла қамқор, кең еді…

 

 

 

 

 

 

                                                          Индияда піл жүрер,

                                                          Иіліп маймыл күлдірер.

                                                         Инелік тұрар қамыста,

                                                         Именіп қыздай үлбірер…

 

 

 

 

 

 

                                                          Инабаттылық жеңгемде,

                                                          Иілер апам келгенде.

                                                         Ине жібі қолында,

                                                         Иіре өрнек өргенде.

 

 

 

 

 

 

                                                            Итімнің аты Арыстан,

                                                           Именбей топта алысқан.

                                                          Иірімді судан өтеді,

                                                         Иланғын озар жарыстан…

 

 

 

 

                                                                                  К

                                                              Компъютерге жақынбыз,

                                                             Кереметтей батылмыз.

                                                            Көкелерді тыңдаймыз,

                                                           Кішілерге ақылмыз…

 

 

 

 

 

 

                                                           Күшігім бар сақ құлақ,

                                                          Күні бойы шапқылап.

                                                         Күтіп алар мектептен,

                                                        Костюмімді тартқылап.

 

 

 

 

 

 

                                                                     Кеме жүзер теңізде,

                                                                    Кереметті мойында!

                                                                   Көргің келсе мені ізде,

                                                                  Келгін бізге ойынға!

 

 

 

 

 

 

                                                                   Күшті болам шынығып,

                                                                  Күн сайын мен шаттанам!

                                                                 Кітап оқып, сыр ұғып,

                                                                Кітапхананы ақтарам.

 

 

 

                                                                                                      Л                                             

                                                                             Лақ неткен жеңіл-ай,

                                                                      Лағыл тастай жарқырар.

                                                                    Лек легімен өмір-ай,

                                                                   Лапылдар да сарқырар…

 

 

 

 

 

 

                                                                    Леп белгіде қуаныш!

                                                                   Ленамен құрдас Жұбаныш.

                                                                  Лезде піссе қуырдақ,

                                                                 Легенге тез сұраныс…

 

 

 

 

 

 

                                                              Лаура Ләйладан аумаған,

                                                                  Лена күтті ауладан.

                                                                    Лимузинді көрді олар,

                                                                    Ленталары қаулаған…

 

 

 

 

 

 

                                                                     Ләззатқа да ұнады,

                                                                    Ланкруизер көлігі.

                                                                   Ланкестіктен болады,

                                                                  Лаж жоқ адам өлімі…

 

 

 

 

                                                                                                           М

                                                                     Медалі көп атамның,

                                                                   Мен де батыр боламын.

                                                                 Мергеннен күнде бата алдым,

                                                                Мейірімге құштар баламын…

 

 

 

 

 

 

                                                                  Мектебімде қызықты,

                                                                  Мақсат міндет түзіпті.

                                                                 Математик Маратжан,

                                                                Марал сызу сызыпты

 

 

 

 

 

 

                                                                    Медеуге бардық шаңғымен,

                                                                   Меруертпен қызық әңгімем.

                                                                   Мағыналы өмір маңызды,

                                                                   Мәнді өмір әнді ме ең?!

 

 

 

 

 

 

 

                                                             Мақсатқа жетпей тынбаймыз,

                                                            Машина мініп зырлаймыз.

                                                           Милиция көке айтқанын,

                                                          Міндетті түрде тыңдаймыз…

 

Н

 Нан келеді еңбекпен,

Намысты өрге төрлеткен.

Нанымды ісің еліңе,

Нақылды сөзбен мол жеткен…

 

Нағыз достық жетелер,

Нар жүгін ер көтерер.

 Налымастан жол бастап,

Нояндығы өтелер…

 

   Нағима атты нысана,

Нығмет қайтты үш ала.

Нариман беске атты да,

Нұргүл күлді күш ала.

 

 Найзағай көкте жарқылдар,

  Нарықты жеңген халқым бар.

Найзамен ерлер қорғаса,

 Нұр төккен дәстүр салтым бар.

П

Парасатты ұғым бар,

Періште перизаттығың бар.

Пенделіктен аулақ боп,

Пәк көңілден шығыңдар!

 

Палуан мықты күресте,

Парыз әркез тұр есте.

Пиғылыңнан табасың,

 Пендешілікке ілеспе!

 

Партаға түзу жайғасқын!

Пір тұтар өмір айқас мың.

Парасат пайым қорғайды!

Пайдалы іспен жалғасқын!

 

 Полат  қанжар майыспас,

Пәтуалы ел қайыспас.

Парқына    істің жеткендер,

 Пайымдап сөзді сайыспас…

 

     Р

Рақым тіле Алладан,

Риясыз көңіл жалғап ән.

 Рахат тапсаң еңбектен,

Риза боп көңілің самғаған.

 

Ризығың келген несібең,

 Рауандап таңмен өсіп ем.

Рамазан айы иманды,

Рухымен кетпес есімнен.

 

Рақымжан ата ту тіккен,

Рейхстагтың басына.

Рухты елім үмітпен,

Риза ғой даңқын асыра.

 

Рауан бестік алады,

Рахат биде жанады.

Рүстем сүйер спортты,

Рахима әнге салады.

 

О

Отан-ана-жүрегім,

Ордабасым тірегім.

Ождан арым қорғайтын,

Отбасым ғой тілегім.

 

Ойлы болып өсеміз,

Орнықты өмір кешеміз.

Орныңды біл әрқашан,

Отан-ана қос егіз.

 

Ойыншық бізге жақындау,

 Ойын тіпті қызықты.

Оқымысты ақылды-ау,

Ойнатпаймыз бұзықты.

 

Орқоян секіріп жүр,

Орманда аю өкіріп жүр.

Омартада аралар,

Опық жемеске бекініп жүр.

 

Ө

Өрмекші өрмек тоқыған,

Өрендер жақсы оқыған.

Өлермен болсаң еңбекте,

Өрлейсің биік шоқыдан.

 

Өнерлі өрге жүзеді,

Өрнекпен ою түзеді.

Өршеленіп қыс келді,

Өткенде ғана күз еді…

 

Өтірік алға баспаған,

Өрлеген биік жаста адам.

Өр мінезді ерлерім,

Өршіген жауды жасқаған.

Өрт-тілсіз жау, тағылық,

Өршеленер қағынып.

Өрде шықса от жалын,

Өшіреміз жабылып.

 

 

С

Сенбілікке шығамыз,

Сұлулықты ұғамыз.

Сәнді бәрі тап-таза,

Сол көшеде тұрамыз.

 

Сабырлы болуға буынам,

Салқын сумен жуынам.

Спортшы болып шынығып,

Салақтықтан суынам.

 

Сабақтан еш қалмаймын,

Салт-дәстүрді жалғаймын.

Саналы болып елімде,

Сұңқар болып самғаймын.

 

Солдат елдің қорғаны,

Сұлу,  ықшам формалы.

Сақшы болам күзетіп,

Серік қып жүйрік жорғаны.

 

Т

Тау көңілді халықпыз!

Тарихта қалған алыппыз!

Таңғажайып түрленіп,

Тәуелсіз ел боп жаныппыз!

 

Түркістан елі күй еді,

Тайқазан –тұмар киелі.

Тұғыры биік , жүйелі,

Тұранды жаным сүйеді.

 

Туымыз биік қасиет!

Туралық тектен өсиет!

Талабың болса нұр жауар!

Тексіздік елге қасірет!

 

Тұлпар мінген елденбіз!

Талайларды көргенбіз!

 Тар жол тайғақ кешкенбіз!

Тірескенді жеңгенбіз!

 

Ш                                                          

Шымкентім шуақты,

Шырақты қуатты.

Шырайын сағынып,

Шет жүрген ұнатты.

 

Шындықты сүйемін,

Шыр-пыр боп күйемін.

Шаңырақ-шаттығым,

Шалқытар киелім!

 

Шаңқобыз үніндей,

Шер қобыз күйіндей.

Шаттансын қазағым,

Шалыспай, бүгілмей.

 

Шерлі күй басты да,

Шұғыла шашты да.

Шертпе күй, домбыра,

Шабытты ашты да.

 

Ы

Ықылас күйлері…

Ынтамыз жиіледі.

Ынтық боп әуенге,

Ымыртта сүйреді…

 

 

Ылдиға шанамен,

Ырысбек баламен.

Ыңылдап сырғанар,

Ырысгүл Сарамен.

 

«Ыңғайсыз болмасын,

Ырылдап жатпасын»

Ырысжан итіне,

Ымдады қаппасын…

Ыбырай-ұлы да,

Ыбырай-егінші.

Ынтықтық құныға

Ынтамен берілші.

 

Ғ

Ғалым болу арманым,

Ғарышқа келер самғағым.

Ғаламторды игеріп,

Ғажап іске қанбадым.

 

Ғажап екен сыйласу,

Ғанибет қой сырласу.

Ғаламат қой біліммен,

Ғылымменен бірге асу.

 

Ғани пысық бәрінен,

Ғажап, сыйлар төрімен.

Ғалияға қамқоршы,

Ғафур құрдас серімен.

 

Ғаріптен күй төгілді,

Ғаламат сезім берілді.

«Ғалия» әні Балуанның,

Ғашықтықтан өрілді.

 

Қ

Қамқоршы анам ардақтым,

Қорғаным әкем салмақтым.

Қарайлап бізге өтіпсіз,

Қасиеттеріңізді жалғаппын.

 

Қамал боп елге тұрармын,

Қадірлі жерде жыр-әнмін.

Қымбатым тілім, Отаным,

Қыранмын, елге ұранмын.

 

Қияға кетіп қиялым,

Қасиет жанға жиямын.

Қадірлеп әркез бірлікті,

Қатігездікті тиямын.

 

Қызғалдақ толы белдерім,

Құраққа толы көлдерім.

Қимаймын, сүйем Отаным,

«Құт мекен  сен»-деп шөлдедім.

 

У

Уралап жеңген аталар,

У дәмін кімдер тата алар?

Улыған істен аулақ бол,

У шуда кмнен бата алар?

 

Уілдеп жел де соғады,

Уылжып тоғай қоғалы.

Уықтан тұрар шаңырақ,

Уалъс шеге қағады.

 

 

Уылдырық шашты балық та,

Улы жыланды анықта.

Улан Батор манғолда,

У-Шу қытай халықта.

 

Ураннан бүгін пайда алса,

Улица-көше аударса.

Урал Орал жері еді,

Уралым көлік қолға алса.

 

Ұ

Ұяда көрген іледі,

Ұстазды әр жан біледі.

Ұлағатты сөздері,

Ұмытылмас, бойға сіңеді.

 

Ұлылық тұрар жаңғырып,

Ұрпаққа қалар мәңгілік!

Ұсталық өнер үйрену,

Ұғымтал ұлға тән қылық.

 

Ұлытау тобы өнерлі,

Ұғамын күйден шеберді.

Ұрандап шапса батырлар,

Ұлар құс көктен төнер-ді…

 

Ұланмын-елдің қорғаны,

Ұранмын-ердің арманы.

Ұят, намыс, армен өлшенер,

Ұрпаққа мұра қалғаны.

 

Ү

Үкілі домбыра,

Үлкеннен мол мұра.

Үзілмес күйімен,

Үмітпен жаңғыра.

 

Үкі түнде ұшады,

Үсен атты тұсады.

Үндестік тұр жайлауда,

Үлбіреген құшағы…

 

Үрбибі тоқыр басқұрды-ай,

Үрмелі аспап-сазсырнай.

Үріп иттер шықты да,

Үлкендерді састырды-ай.

 

Үйге асығар сабақтан,

Үлкен Жанар Жанаттан.

Үйірімен бағады,

Үндіктерді қаратқан.

Ф

Фабрикада тауықтар,

Фосфор бізде анық бар.

Фоторобот іздесек,

Ферузаны анықтар.

Х

Хабар келсе жаңалық,

Хаттан жылу табалық.

Халқын сүйер кемеңгер,

Хамит сүйер даналық.

Һ

Һахарман –халық,

Айдаһар-алып.

Аллаһтан бәрі,

Тіршілік һәм жарық..

І

 Ілгіштегі киімді,

Інім киіп сүйінді.

Іліп алып шанасын,

Ілгері өрлеп түйілді.

 

Ініне кірді тышқан да,

Ізімен түлкі қысқанда.

Ініммен көп ойнаймын,

Ішім кейде пысқанда.

 

Ірілік істе көрінер,

Ілтипат сөзбен берілер.

Ізденген өнер үйренер,

Ісмерлер өрде өрілер.

 

Ірімшік сүйер қарға да,

Ін, ұя толы жарда да.

Ізет тынбай шөп артса,

Інісі жинар арбада