Металдар тақырыбына есептер шығару.

10-сынып. Химия

Cабақтың тақырыбы: Металдар тақырыбына есептер шығару.

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: Есеп шығару машықтары мен дағдыларды қалыптастыру.
2. Дамытушылық: Есеп шығару қабілетін дамыту.
3. Тәрбиелік: Білімділікке тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Есептер шығару.

Сабақтың өту әдісі: Жаңа технология әдістерінің элементтерін пайдалану. Вассерман әдісі.

Көрнекілігі: Менделеевтің периодтық жүйесі, таблицалар, Қ.Сәтбаевтың портреті.

Пәнаралық байланыс: Физика, математика.

Пайдаланылған әдебиет: Химия есептер жинағы, Химия оқулығы.

Сабақтың барысы:

1. Ұйымдастыру кезеңі.
2. Оқушыларды түгелдеу.
3. Үй тапсырмасын сұрау.
4. Жаңа сабақты түсіндіру.

Оқушыларға 5 минут ішінде 80-ге жуық металдарды жазуға тапсырма беремін.

№1.

Fe₂(SO₄)­₃         Fe(OH)₃          Fe­₂O₃        Fe         FeCl₃

FeCl₂       FeS

№2. Массасы 3,2 г мыстағы зат мөлшерін, атом санын анықтаңдар.

Берілгені:

m (Cu)=3,2г          Шешуі: Ar (Cu) =64     Mr(Cu)=64     M(Cu)=64 г/моль

Т/к ν, N                 ν=m/M=N/N_A           ν=3.2/64=0.05 моль

ν=N/N_A     N=ν*N_A=0.05*6.02*10²³=3.01*10²² атом.

Ж/бы: ν=0.05 моль         N=3.01*10²² атом

№3. FeO, Fe­₂O₃, Fe(OH)₂,  Fe(OH)₃ қосылыстарындағы темірдің массалық үлестерін тауып, оларды өсу ретімен орналастырыңдар.

ω (Fe) =56/62=0.9      90%             ω (Fe)= 56/107= 0.52        52%

ω (Fe) =2*56/160=0.7  70%        Fe(OH)₃< Fe(OH)₂< Fe­₂O₃< FeO

ω (Fe)=56/90=0.62  62%

№4. 10,4 г темір мен магний металдарының қоспасын тұз қышқылымен әрекеттестіргенде 6,72 л /қ.ж/ сутек бөлінген. Қоспадағы металдардың әрқайсысының массаларын есептеңдер.

M(Fe)=56 г/моль         M(Mg)=24 г/моль

Берілгені:

m=(Fe+Mg)=10.4г              56x+24y=10.4

V(H₂)=6.72 л                     Fe+2HCl=FeCl₂+H₂

Т/к: m(Fe)-?                       Mg+2HCl=MgCl₂+H₂

m(Mg)-?                             ν(H₂)= V/ν_m=6.72л/22.4 л/моль=0.3 моль

x+y=0.3 моль

56x+24y=10.4

x+y=0.3                   24

56x+24y=10.4

                                          24x+24y=7.2

32x=3.2

x=3.2/3.2=0.1       x+y=0.3

0.1+0.2=0.3

x=0.1                 y=0.2

m(Fe)=ν*M=0.1 моль*56 г/моль=5.6г

m(Mg)=ν*M=0.2 моль*24г/моль=4,8 г

Жауабы: 5,6 г Fe       4.8 г Mg

№5. 4,5 г алюминий мен магний құймасын сілті ерітіндісімен әрекеттестіргенде 3,36 л /қ,ж/ сутек бөлінген. Құймадағы алюминийдің массалық үлесін табыңдар.

Берілгені:

m (Al+Mg)=4.5 г            Шешуі:

ν(H₂)=3.36л                   2Al+2NaOH+10H₂O=2Na[Al(OH)₄*(H₂O)₂]+3H₂

Т/к: ω(Al)-?                    ν(H₂)= V_(H2) /ν_m =3.36л/22,4 л/моль=0,15 моль

                                       2 моль Аl-3 моль H₂

                                       х моль Al-0.15 моль       х=2*0,15/3=0,1 моль

                                       m(Al)=ν(Al)*M(Al)=0.1 моль*27 г/моль=2,7 г

                                      ω(Al)=2.7г/4,5г*100%= 60%       Ж/бы: 60 % Al

№6. Периодтық жүйедегі ІІ топта орналасқан, массасы 9,52 г белгісіз металдың хлориді ерітілген ерітіндіге күміс нитраты ерітіндісінің артық мөлшері қосылған. Нәтижесінде массасы 17,22 г тұнба түскен. Бастапқы ерітіндіде қандай металдың хлориді ерітілгенін анықтаңдар.

Берілгені:

m(MeCl₂)=9.52 г                    MeCl₂­+2AgNO₃=Me(NO₃)+2AgCl

m(AgCl)=17.22г                    ν(MeCl₂)= m(MeCl₂)/M(MeCl₂)=9.52/(x+71) г/моль=9.5/x+71 моль

Т/к ф-ла                               ν(AgCl)=17.22 г/143,5г/моль=0.12 моль

       (MeCl₂)-?                       1 моль MeCl₂ – 2 моль AgCl

                                              9.52/x+71 моль MeCl₂ – 0.12 моль AgCl

                                               2*9.52/x+71=0.12

                                              (x+71)*0.12=2*9.52

                                              0.12x+8.52=19.04

                                              0.12x=10.52

                                              x=10.52/0.12

                                               x=87.6           Sr              Жауабы: 87,6 стронций

Сабақты қорыту:

Бағалау:

Үйге тапсырма: 310 б  № 6-7