«Озық ойлы дарындылар» интеллектуалдық турнир
«Озық ойлы дарындылар» интеллектуалдық турнир
Мақсаты: Оқушылар арасында физика, математика пәндеріне
қызығушылықты арттыру, ойлау қаблеттерін дамыту, өз ойларын
жүйелі түрде жеткізу.
Турнир барысы:
І.«Формулалар әлемінде» /математика/
ІІ.«Формулалар әлемінде» /физика/
ІІІ.«Тәжірибелік тур»
IV.«Кім шапшаң?»
V.«Ұлы ғалымдар»
Жүргізуші: Құрметті оқушылар! Бүгін біз мтематика мен физиканың жұмбақты да тартымды әлемімен танысамыз. Біз бұл әлемнің қаншалықты қызықты, әрі сан түрлі екендігіне көз жеткіземіз. Сайыста сіздерге әр түрлі қызықты сұрақтар мен тапсырмалар беріледі. Сайыста жеңу үшін өздеріңіз белсенділік танытып, берілген сұрақтрға өзгелерден бұрын жауап берулеріңіз керек.
Асып әсте саспайық,
Сайыс қызығын ей достар.
Осылайша шабытпен,
Қане енді бастайық.
Жиналған ылғи дарындар,
Жүрегі от боп жалындар.
Топтардың бәрін халайық,
Қол соғып қарсы алайық.
Ғылымдардың ғылымы,
Математика, Физика жайында
Сайысты біз бастауға,
Әділ – қазы сайлаймыз.
1.Математика және информатика пәнінің мұғалімі Куанышева Галия Қуанқызы.
2.Физика пәнінің мұғалімі Мухамбетжанов Қайрат Сағидоллаұлы.
Командалар:
І.«Тапқырлар тобы»
1.Нығметжанова Арнагүл
2.Қожағалиева Гүлшат
3.Төлегенова Мейрамгүл
4.Батырғали Тұран
5.Фазылов Ерлан
6.Ізғали Әселхан
ІІ.«Философтар тобы»
1.Хайруллин Нұрбол
2.Ищанова Акмунар
3.Орынбасар Нұргүл
4.Махсотова Ләйлі
5.Бисенғалиева Ботагөз
6.Аронов Альбек
ІІІ «Жас математиктер»
1.Жәшім Нұрпатша
2.Уахитова Бекзат
3.Қосым Альфия
4.Елеусім Ералы
5.Бақтығали Райымбек
6.Қидашев Жақсылық
IV.«Молекула тобы»
1.Қожағалиева Құндыз
2.Ысқақов Шоқан
3.Жамбыл Нұрберген
4.Булекчулин Сырым
5.Тілекқабылова Шынар
6.Абдыгалиева Жадыра
Жүргізуші:Ойлы-ойлы тереңнен,
Жақсы емес көп бөгелген.
Формуланы білмесең,
Өте алмайсың көпірден – деп формулалар сайысына кезек берелік.
І.«Формулалар әлемінде» /Командаларға математикадан тапсырмалар беріледі. Сөз арқылы формуланы табу керек/
1.Екі мүшенің квадраттарының айырмасы неге тең? /а2-в2=(а-в)(а+в)/
2.Катеттерінің квадраттарының қосындсы неге тең? /а2+в2=c2/
3.Табаны мен биіктігінің көбейтінісінің жартысы неге тең? //
4.Параллелипипедтің үш өлшемінің көбейтінідісі неге тең? /а·в·с=Vпар-пед/
5.Екі мүшенің қосындысының квадраты неге тең? /(а+в)2=a2+2ав+в2/
1.Разность квадратов чему равна?
2.Сумма квадратов катетов чему равна?
3.Половина произведения основания на высату чему равна?
4.Произведение трёх измерений параллелепипеда дает его…
5.Чему равен квадрат суммы?
Жүргізуші: Шамаларды білеміз бе тұрақты,
Түсіндіріңдер физикалық сұрақты.
О,формула фантастика секілді,
Білесің бе қызықтарды не түрлі.
ІІ.«Формулалар әлемінде» /Командаларға физикадан тапсырмалар беріледі. Формула бойынша заңын атап, түсіндіру керек/
1.Q = ΔU + A /Термодинамиканың І заңы. Жүйеге берілген жылу ΔU оның ішкі энергиясының өзгеруіне және жүйенің сыртқы денелермен істейтін А жұмысына жұмсалады/
- /Ом заңы. 1927 жылы Г.Ом ашты. Тізбектің бөлігіндегі тоқ күші — осы бөліктің ұштарындағы кернеуге тура пропорционал да, өткізгіштің кедергісіне кері пропорционал/
3.Q = I2Rt /Джоуль-Ленц заңы. Өткізгіш бойымен тоқ жүрген кезде, өткізгіште бөлінетін жылу мөлшері тоқ күшінің квадратына, өткізгіш кедергісіне және тоқтың жүру уақытына тура пропорционал болады/
- /Ш.Кулон заңы. Қозғалмайтын екі нүктелік заряд вакуумде зарядтардың көбейтіндісіне тура пропорционал және олардың арақашықтығының квадратына кері пропорционал күшпен әрекеттеседі/
- /Жарық сынуының ІІ заңы немесе Снеллиус заңы. Түсу бұрышы синусының сыну бұрышының синусына қатынасы берілген екі орта үшін тұрақты шама болып табылады/
Жүргізуші: Пайдаланады көп ғылым,
Физиканың заңдарын.
Сол заңдармен таныды,
Табиғаттың сырларын – демекші келесі сайысымыз тәжірибелер сайысы.
ІІІ.«Тәжірибелік тур» /Физикадан тәжірибелер. Көрсетіп, түсіндіру керек. 2 тәжірибе беріледі/
1.Стакан, су, қағаз беріледі. Тәжірибені түсіндіру керек. /Атмосфералық қысым. Стаканға су құйып, бетін қағазбен жабамыз да, қатты басып стаканды төңкереміз. Стаканды төңкергенде үстіңгі жағындағы бос кеңістіктегі қысымнан қағазды стаканға қысып ұстап тұрған атмосфералық қымыс артық./
2.Схеманы құрастыру керек.
Жүргізуші: Білімінің ұшқырлығын танып сен,
Асып тасып, асықпа, қалыспа сен.
Уақыт деген зымырап, зулап жатыр,
Шапшандық бұл сайыста керек екен.
- «Кім шапшаң?» /Берілген фигуралардың ауданы мен периметрін есепте/
Жүргізуші: Ойын толқын жатқандай асып тасып,
Біреу мығым, біреулер шалыс басып.
Бұл ойынан өтеді ғұлама ойлар,
Жеңсең де жеңілсең де қал ма жасып – дей келе келесі кезегімізге көшейік.
- «Ұлы ғалымдар» /Берілген сөз жұмбақы шешу/
1.Өзінің ашқан жаңалығына қуанған ол «Эврика» деп Сиракуз көшелерін бойлай айғайлаған ғалым. /Архимед/
2.Ол бір жазықтық бойында орналасқан саңлаулары бар шардан және поршеньді цилиндрден тұрады. Құрал қандай ғалым есімімен аталады? /Б.Паскаль/
3.Алынған түрлі түсті көріністі ол спектр («спектр» латынша spectrum – елес, көрініс деп атаған ғалым? /И.Ньютон/
- үшбұрыштың ауданын есептеу формуласын қай ғалым тапты? /Герон/
5.Өткізгіштің белгілі бір бөлігіндегі тоқ, оның кедергісіне кері пропорционалдығын тағайындаған ғалым. /Г.Ом/
6.Негізгі бірліктер бірі, оны тәжірибе жүзінде тоғы бар, екі параллель өткізгіштің өзара әрекеттесу күштері бойынша анықтаған фрнцуз ғалымы. /Андре Ампер/
7.Квадрат теңдеудің түбірлерінің қасиеттерін тапқн ғалым. /Виет/
- «Бастамалар» авторы ежелгі грек математигі. /Евклид/
9.Ұлы әйел математигі. /Ковалевская/
1.От радости своего открытия этот ученый бегал по улицам Сиракуза восклицал «Эврика!»
2.Устройство состоящея из шара с отверстиями и цилиндра с поршенем7 В честь какого ученого называли устройство.
3.Спектр – пучок света состоящий из разных цветов7 Кто ввел понятие спектра?
4.Кому принадлежит формула треугольника .
5.Сила тока обратно пропорциональ сопротивлению на данном участке. Кто открыл этот закон.
6.В честь какого ученого названа единица измерения силы тока?
7.Ученый который доказал свойства корней квадратного уравнения.
8.Древнегреческий ученый автор книги «Начала».
9.Великая русская женщина-математик.
Жүргізуші: Осыменен бұл қызықты тамамдасақ,
Бұл жайды айтамыз ба жаман болсақ?
Үйрендік білмегенді осы жолы,
Тағы да үренеміз аман болсақ!
Жүргізуші: Достық пенен бірлікті етіп тұлға,
Жеңіске жеткен едік талаай сында.
Қара қылды қақ жарып, әділ қазым
Еңбегін дарындардың әділ сына! – деп қорытындылау бағасын шығаруға сөз кезегін әділ қазыларға береміз.
/Әділ-қазылар қорытындысы бойынша жеңімпаздарды марапаттау/
| Командалар Турлар | Тапқырлар | Философтар | Жас математиктер | Молекула |
| І.Таныстыру | 1,5 | 1 | 1,5 | 1 |
| ІІ.Формулалар әлемінде /математика/ | 2,5 | 2,5 | 3,5 | 3,5 |
| ІІІ.Формулалар әлемінде /физика/ | 5 | 2 | 3 | 2 |
| IV.Тәжірибе | 5 | 4 | 4 | |
| V.Кім шапшаң? | 2 | 6 | 2 | 2 |
| VІ.Ұлы ғалымдар | 6 | 7 | 7 | 6 |
| Барлығы | 17 | 23,5 | 21 | 18,5 |
Командалар пікірі:
Молекула тобы: Лагерьде өткен «Ойлы озық дарындылар» сайысы өте қатты ұнады. Есептері оңай болды. Көптеген қызықты сайыстар өтті. Барлығы да жақсы қатысты. Бізге ұнады. Жақсы әсер алдық.
Тапқырлар тобы: Бүгінгі «Ойлы озық дарындылар» сайысы өте қызықты да, тартымды өтті. Барлық топтарда өздерінің білімділігін көрсете білді. Бұл сайыстан көп білім қостық деп ойлаймыз. Бізге бұл сайыс өте қатты ұнады.
Жас математиктер: «Ойлы озық дарындылар» сайысы бізге өте қатты ұнады. Бұл сайыс V турдан тұрды. Әр турдың тапсырмалары қызықты, әсерлі болды. Білімімізді одан сайын тереңдеткендей болдық. Бізге өте қатты ұнады.
Философтар тобы: Осй «Ойлы озық дарындылар» атты жарыс өте кең көлемде өтті. Бұл жарыста әртүрлі жақсы мағлұматтар алып, жақсы әсерде қалдық. Осы бізге бір жұма бойы алтын уақыттарын бөлгені үшін көп-көп рахмет айтамыз. Алдағы уақытта Қайрат ағай мен Галия апайға творчестволық табыс, отбасыларына амандық тілейміз.
І.«Формулалар әлемінде» /Командаларға математикадан тапсырмалар беріледі. Сөз арқылы формуланы табу керек/
1.Екі мүшенің квадраттарының айырмасы неге тең?
2.Катеттерінің квадраттарының қосындсы неге тең?
3.Табаны мен биіктігінің көбейтінісінің жартысы неге тең?
4.Параллелипипедтің үш өлшемінің көбейтінідісі неге тең?
5.Екі мүшенің қосындысының квадраты неге тең?
І.«Формулалар әлемінде» /Командаларға математикадан тапсырмалар беріледі. Сөз арқылы формуланы табу керек/
1.Екі мүшенің квадраттарының айырмасы неге тең?
2.Катеттерінің квадраттарының қосындсы неге тең?
3.Табаны мен биіктігінің көбейтінісінің жартысы неге тең?
4.Параллелипипедтің үш өлшемінің көбейтінідісі неге тең?
5.Екі мүшенің қосындысының квадраты неге тең?
І.«Формулалар әлемінде» /Командаларға математикадан тапсырмалар беріледі. Сөз арқылы формуланы табу керек/
1.Екі мүшенің квадраттарының айырмасы неге тең?
2.Катеттерінің квадраттарының қосындсы неге тең?
3.Табаны мен биіктігінің көбейтінісінің жартысы неге тең?
4.Параллелипипедтің үш өлшемінің көбейтінідісі неге тең?
5.Екі мүшенің қосындысының квадраты неге тең?
І. «В мире формулы» /Каждый команде дается задание по математике. Нужно найти фурмулы/
1.Разность квадратов чему равна?
2.Сумма квадратов катетов чему равна?
3.Половина произведения основания на высату чему равна?
4.Произведение трёх измерений параллелепипеда дает его…
5.Чему равен квадрат суммы?
ІІ.«Формулалар әлемінде» /Командаларға физикадан тапсырмалар беріледі. Формула бойынша заңын атап, түсіндіру керек/
1.Q = ΔU + A
3.Q = I2Rt
ІІ.«Формулалар әлемінде» /Командаларға физикадан тапсырмалар беріледі. Формула бойынша заңын атап, түсіндіру керек/
1.Q = ΔU + A
3.Q = I2Rt
ІІ.«Формулалар әлемінде» /Командаларға физикадан тапсырмалар беріледі. Формула бойынша заңын атап, түсіндіру керек/
1.Q = ΔU + A
3.Q = I2Rt
ІІ.«В мире формулы» /Каждый команде дается задание по физики. Нужно найти и объяснить формулы/
1.Q = ΔU + A
3.Q = I2Rt
1.Өзінің ашқан жаңалығына қуанған ол «Эврика» деп Сиракуз көшелерін бойлай айғайлаған ғалым. /Архимед/
2.Ол бір жазықтық бойында орналасқан саңлаулары бар шардан және поршеньді цилиндрден тұрады. Құрал қандай ғалым есімімен аталады? /Б.Паскаль/
3.Алынған түрлі түсті көріністі ол спектр («спектр» латынша spectrum – елес, көрініс деп атаған ғалым? /И.Ньютон/
- үшбұрыштың ауданын есептеу формуласын қай ғалым тапты? /Герон/
5.Өткізгіштің белгілі бір бөлігіндегі тоқ, оның кедергісіне кері пропорционалдығын тағайындаған ғалым. /Г.Ом/
6.Негізгі бірліктер бірі, оны тәжірибе жүзінде тоғы бар, екі параллель өткізгіштің өзара әрекеттесу күштері бойынша анықтаған фрнцуз ғалымы. /Андре Ампер/
7.Квадрат теңдеудің түбірлерінің қасиеттерін тапқн ғалым. /Виет/
- «Бастамалар» авторы ежелгі грек математигі. /Евклид/
9.Ұлы әйел математигі. /Ковалевская/
- «Ұлы ғалымдар» /Берілген сөз жұмбақы шешу/
1.Өзінің ашқан жаңалығына қуанған ол «Эврика» деп Сиракуз көшелерін бойлай айғайлаған ғалым.
2.Ол бір жазықтық бойында орналасқан саңлаулары бар шардан және поршеньді цилиндрден тұрады. Құрал қандай ғалым есімімен аталады?
3.Алынған түрлі түсті көріністі ол спектр («спектр» латынша spectrum – елес, көрініс деп атаған ғалым?
- үшбұрыштың ауданын есептеу формуласын қай ғалым тапты?
5.Өткізгіштің белгілі бір бөлігіндегі тоқ, оның кедергісіне кері пропорционалдығын тағайындаған ғалым.
6.Негізгі бірліктер бірі, оны тәжірибе жүзінде тоғы бар, екі параллель өткізгіштің өзара әрекеттесу күштері бойынша анықтаған фрнцуз ғалымы.
7.Квадрат теңдеудің түбірлерінің қасиеттерін тапқн ғалым.
- «Бастамалар» авторы ежелгі грек матема
- «Ұлы ғалымдар» /Берілген сөз жұмбақы шешу/
1.Өзінің ашқан жаңалығына қуанған ол «Эврика» деп Сиракуз көшелерін бойлай айғайлаған ғалым.
2.Ол бір жазықтық бойында орналасқан саңлаулары бар шардан және поршеньді цилиндрден тұрады. Құрал қандай ғалым есімімен аталады?
3.Алынған түрлі түсті көріністі ол спектр («спектр» латынша spectrum – елес, көрініс деп атаған ғалым?
- үшбұрыштың ауданын есептеу формуласын қай ғалым тапты?
5.Өткізгіштің белгілі бір бөлігіндегі тоқ, оның кедергісіне кері пропорционалдығын тағайындаған ғалым.
6.Негізгі бірліктер бірі, оны тәжірибе жүзінде тоғы бар, екі параллель өткізгіштің өзара әрекеттесу күштері бойынша анықтаған фрнцуз ғалымы.
7.Квадрат теңдеудің түбірлерінің қасиеттерін тапқн ғалым.
- «Бастамалар» авторы ежелгі грек математигі.
9.Ұлы әйел математигі.
1.Өзінің ашқан жаңалығына қуанған ол «Эврика» деп Сиракуз көшелерін бойлай айғайлаған ғалым.
2.Ол бір жазықтық бойында орналасқан саңлаулары бар шардан және поршеньді цилиндрден тұрады. Құрал қандай ғалым есімімен аталады?
3.Алынған түрлі түсті көріністі ол спектр («спектр» латынша spectrum – елес, көрініс деп атаған ғалым?
- үшбұрыштың ауданын есептеу формуласын қай ғалым тапты?
5.Өткізгіштің белгілі бір бөлігіндегі тоқ, оның кедергісіне кері пропорционалдығын тағайындаған ғалым.
6.Негізгі бірліктер бірі, оны тәжірибе жүзінде тоғы бар, екі параллель өткізгіштің өзара әрекеттесу күштері бойынша анықтаған фрнцуз ғалымы.
7.Квадрат теңдеудің түбірлерінің қасиеттерін тапқн ғалым.
- «Бастамалар» авторы ежелгі грек математигі.
9.Ұлы әйел математигі.
1.От радости своего открытия этот ученый бегал по улицам Сиракуза восклицал «Эврика!»
2.Устройство состоящея из шара с отверстиями и цилиндра с поршенем7 В честь какого ученого называли устройство.
3.Спектр – пучок света состоящий из разных цветов7 Кто ввел понятие спектра?
4.Кому принадлежит формула треугольника .
5.Сила тока обратно пропорциональ сопротивлению на данном участке. Кто открыл этот закон.
6.В честь какого ученого названа единица измерения силы тока?
7.Ученый который доказал свойства корней квадратного уравнения.
8.Древнегреческий ученый автор книги «Начала».
9.Великая русская женщина-математик.