Компьютерлік және биологиялық вирустар.
Зерттеу объектісі: Компьютерлік және биологиялық вирустар.
Зерттеу мақсаты:Компьютерлік және биологиялық вирустардың ұқсастығы мен айырмашылығын, шығу тегін, ұстанымы мен қимылын және күресу жолдарын айқындау.
Болжам:Егер біз компьютерлік және биологиялық вирустар туралы көбірек білсек, онда компьютер мен өзіміздің денсаулығымыздың алдын алу, ал зақымданған кезде емдей де алаламыз.
Компьютерлік вирус дегеніміз не?
Неге ол вирус деп атанған?
Компьютерлік және биологиялық вирустардың қандай ұқсастығы, айырмашылығы бар?
Компьютерлік және биологиялық вирустардың алдын алу және күресу әдісі ұқсас па?
Компьютерлік және биологиялық вирустар
Өлі әлем Тірі әлем
Компьютерлік вирус- Биологиялық вирус-
өздігінен көбеюге қабілетті -өздігінен пайда болған,
арнайы программалар, ол тәуелсіз генетикалық құрылым,
программалар мен файлдарды өздерінің қызметтік тіршілігін
құртуы, жоюы және компьютерді басқа жасушалардың ішінде
істен шығаруы мүмкін. атқарады.
Вирустардың таралу жолдары:
Интернет Қан
Вирустардың қимыл әдісі
Компьютерлік:
- Вирустардың ДК-ға түсуі.
- Файлдардың зардап шегу процесі.
- ЖЖҚ бұзылуы.
- ДК-дің бұзылуы.
Биологиялық:
- Вирустардың организмге түсуі.
- Жасушалардың зардап шегу процесі.
- Қабыну.
- Организмнің әлсіреуі.
- Жасушалардың өлуі.
Компьютерлік вирустарды топтастыру.
Компьютерлік вирустарды әр түрлі себептері бойынша топастыруға болады:
- Мекендеу ортасы бойынша
- Зақымдау әдісі бойынша
- Мүмкіндіктері бойынша
| Мекендеу ортасы |
| Файлдық вирустар |
| Жүктемелік вирустар |
| Жүктемелік- файлдық вирустар |
| Драйверлік вирустар |
| Желілік вирустар |
Биологиялық вирустарды топтастыру
Вирустардың топтамасы
| ДНҚ генодомы | РНҚ генодомы | ||
| 1.Екі жіпшелі ДНҚ | 1.Бір жіпшелі ДНҚ | 1.Екі жіпшелі РНҚ | 1.Бір жіпшелі РНҚ |
| 1.1.1. Қабықшасыз : аденовирустар 1.1.2.Қабықшамен қоршалған: герпес-вирустар 1.2. Аралассимметриялытүрі: Т-жұп бактериофагтар 1.3. Симметриясыз түрі: шешек вирусы
| 2.1.1. Қабықшасыз: Килхам егеуқұйрық вирусы, аденосателлиттер
| 1.1.1. Қабықшасыз: реовирустар
| 1.1.1. Қабықшасыз: реовирусы,өсімдіктердегі ісінген вирустар. 2.1.1. Қабықшасыз: полиомиелит вирустары, энтеровирустар, риновирустар 2.2. Спиральный тип симметрии: 2.2.1. Қабықшасыз: темекі теңбілі вирустар 2.2.2. Қабықшамен қоршалған: тұмау вирустар, құтыру.
|
Бактериофаг құрылысының сызбанұсқасы
1 — басы
2 — екі жіпшелі ДНҚ
3 — өзекшесі
4 — құйрықша
5 — базальдық пластинка
6 — құйрықша өсінділері
Антивирустық программалардың түрлері.
Вирустарды байқайтын және жоятын программалар антивирустық программалар деп аталады. Антивирус – бұл компьютерді емдейтін дәрігер.
Антивирустық типтері:
- Детектор-программалар
- Фагтар, доктор-программалар
- Ревизор-программалар
- Фильтр-программалар
- Вакцина-программалар
Алдын алу шаралары
Компьютерлік вирустарды :
- Дискеттерді вирусқа тексеру
- Компьютерді ұдайы вирусқа тексеру
- Антивирустық деректер базасын ұдайы жаңарту
- Зақымдануы ықтимал кездейсоқ “пираттық” (ұрлық) программаларды қолданбау.
- Қосалқы көшірме жасау-ақпаратты архивтеу
Биологиялық вирустарды :
- Вакцина алу.
- Химиялық терапия.
- Салауатты өмір салты.
- Гигиеналық ережені сақтау.
- Уақытымен дәрігерге тексерілу.
- Дәрумендерді пайдалану.
- Зиянды қылықтардан арылу.
| Ұқсастығы | Айырмашылығы |
| · Вируспен зақымданған кезде, пайда болуының белгілері бар . · Вирустардың алдын алу жолдары бар. · Вирустар мен күресу жолдары бар. · Таралу жолдары ұқсас. · Адамның организмі де компьютер сияқты вирустардың тарағаның бақыламайды. · Зиянсыз вирустар адам ағзасында және компьютерде тіршілік етеді · Биологиялық және компьютерлік вирустар мен зақымдану адамзатқа нарықтық зиян келтіреді
| · Компьютерлік вирустарға қарағанда, биологиялық вирустар қауіп тудырады. · Биологиялық вирустарды зерттеу, компьютерлік вирустарға қарағанда ұзаққа созылады, кейде емі табылмайды. · Биологиялық вирусқа қарағанда компьютерлік вирустардың саны өте көп.
|
Биологиялық және компьютерлік вирустардың айырмашылығына қарағанда,
ұқсастығы көп.
Вирус адамзатқа қауіп төңдіреді, сондықтан да адамдар оған қарсы тұруды білу керек.