Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптары үшін «Өзбек тілі» пәнінен типтік оқу бағдарламасы

Оқу жылы

 

Негізгі  орта білім беру деңгейінің  5-9-сыныптары  үшін

«Өзбек тілі» пәнінен типтік оқу бағдарламасы

 

 

  1. Уқтириш хати

 

  1. 1. Қозоғистон Республикаси Ҳукуматининг 23 август 2012 йилги №1080 қарорига биноан тасдиқланган Давлат умуммажбурий таълим стандартига асосан, программа ижодий имкониятларни ривожлантириш ва тарбияли билим бериш,системалилик,дарс принциплари асосида тузилган.
  2. Тил инсонлар орасидаги энг муҳим алоқа воситасидир. Тил жамият билан узвий боғлиқ. Тил тараққиёти жамият тараққиетига боғлиқ равишда ривожланиб боради. Ўзбек тилининг тараққиёт илдизлари узоқ асрларга бориб тақалади. Ўзбек тили асрлар давомида жамиятимиз ҳаёти билан боғлиқ равишда сайқаллашиб боради. Ўзбек тили умумий ўрта таълим бериладиган мактабларда ўқитиладиган ўзбек тили фани тилнинг пайдо булиши ва тараққий этиш қонунларини, ривожланиш босқичларини, жаҳон тиллари ва уларнинг бир-бирларига ўзаро таъсири, таснифи каби умумий назарий масалари ҳақида маълумотни ўргатади. Шунингдек тил таълими “Ўзбек тили”  фани орқали ўқувчилар уч босқичли вазифаларни:  назарий, амалий ва ўзининг адабий-маданий меросини, ўтмишдаги халқ донишмандлиги ҳақидаги билимларни эгаллайдилар. Шунингдек “Ўзбек тили”  фани орқали  ўқувчилар олган билимларини амалда қўллай олиш малакаларини такомиллаштириш каби коммуникатив билимдонлик сари йўллайди. Бу ўқув материали умумий таълим мазмунининг ички алоқадорликларидан юзага келиб, ўқувчиларнинг ижодий фаолиятлари билан биргаликда қўшиб амалга оширилади.
  3. Янги ўқув дастури ўқувчиларнинг тил доирасидаги билимларинигина кенгайтириб қолмасдан, балки уларнинг фанга, дарсга бўлган қизиқишларини, ҳавасини ҳам орттирадиган, эгаллаган билимларини амалда фойдаланишга ўргатадиган асосий ўқув воситаси ҳисобланади.
  4. Умумий ўрта таълим берувчи ўзбек тилида таълим бериладиган мактабларда ўқитиладиган ўзбек тили фанининг асосий мақсади — ўқувчиларга ўзбек тили ва унинг бойликларидан баҳраманд бўлишларига ёрдам кўрсатиш. Болаларда оғзаки ва ёзма нутқдан фаол фойдаланиш кўникмаларини тараққий эттиришдан иборат..
  5. Ўзбек тили дарслари ўқувчилар учун грамматик қоидаларни ёд олиб, турли машқларни бажаришга ўргатадиган тизимидан чиқиб, ўз она тилида авлодлари ва инсоният томонидан яратилган маданий меросларни эгаллаш, унинг алоқа-аралашув, муомала қуроли эканлиги ҳақидаги тушунчаларини шакллантирувчи фан бўлиб қолади.

6. Ўқувчилар тил таълими орқали ўзбек нутқи маданияти ва услубияти масалаларини тадқиқ қилишни ўрганишлари лозим. Чунки нотиқлик санъати сирларини ўрганиш, ўз фикрини