Сөз таптары.

Қазақ тілінен ашық сабақтар

Сабақтың тақырыбы:  Сөз таптары.

Сабақтың мақсаты: Сөз таптары туралы түсінік беру. Мәтін мен жұмыс жасап, сөз таптарын табу. Зат есімді

табу. Жалпы есім туралы түсінік беру.

Дамытушылығы: Зат есім туралы түсініктерін дамыту, сауатты жазу, оқу дағдыларын жетілдіру. Ой-өрістерін

дамыту. Есте сақтау қабілеттерін дымыту.

Тәрбиелігі :Елжандылыққа, жержандылыққа тәбиелеу. Бір-бірлеріне десек достық ілтипаттарын арттыру.

 Көрнекіліктері : экран, персоналды компьютер П.К. бағдарламалары, слайдтар, электронды оқулықтар,

суреттер.

Сабақтың түрі: Жаңа білім беру сабағы.

Сабақтың әдісі: баяндау, өз бетімен жұмыс түсіндіру.

Пәнаралық байланыс: әдебиет, бейнелеу өнері, информатика.

 Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру.1-2

  • Әрбір адам? Туысым, досым, жұрағат.
  • Әрбір сабақ? Үйрету , ұғу, ұлағат.
  • Әрбір ісім? Тірлік, тірек, адамдық.
  • Әрбір сөзім? Шындық, бірлік, адамдық.

 

  • Балалар, біз қандай сөз таптарын өттік?

 

  • Зат есім, сын есім, сан есім, етістік.

 

  • Қазақ тілінде неше сөз табы бар?

 

  • 9 сөз табы бар:
Сан есім
Есімдік
Етістік
Сын есім
Зат есім
Үстеу
Еліктеу сөз
одағай
Шылау
Сөз табы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Модульдік оқыту технологиясы бойынша ‘’ Даналық ағашы’’  оқыта үйрету ойынын ойнаймыз.

  1. 585-жаттығуды орындаймыз.
  2. Мәтіді оқып, зат есімдерді табыңыздар.

 

 

  • Зат есім дегеніміз не?
  • Зат есім дегеніміз –заттың атын білдіретін сөз табы.

Сұрақтары кім?не?кімдер?нелер?

Мағынасы жағынан:

Зат есім

 

 

Жалпы есім                                                            Жалқы есім

Айзере, Алтай.                                                          Кітап, жер, тау.

 

585-жаттығу

Қазақстанда Алтай, Тарбағатай , Жоңғар және Іле Алатауы бар. Биік тауларда жазда да қар жатады. Таудан мөлдір бұлақтар ағады. Ал баурайында неше түрлі шөптер өседі.

 Зат есімдер: Қазақстан, Алтай, Тарбағатай,  Жоңғар, Іле Алатау, тау, жаз, қар, бұлақ, шөп.

 Жалқы есім: Қазақстан, Алтай, Тарбағатай, Жоңғар, Іле Алатау.

Жалпы есім ; тау, жаз, қар, бұлақ, шөп.

Зат есімнің көпше түрін жаз.  тауларда, бұлақтар, шөптер.

 

587-жаттығу.

Кім? және не? Сұрағына жауап беретін сөздерді бөлек-бөлек жазыңдар.

 

 

Кім?

 

Не?

 

Ата,нағашы, Айдана, аға, апа, апай.

 

Жұлдыз

Аққу

Оймақ

Ақын

Үкі

 

 

 

 

                                                   Осы сөздерге көптік жалғауын жалға.

Ата + лар                                        ақын + дар

Нағашы +лар                                   үкі + лер

Жұлдыз + дар                                  оймақ + тар

Аққу + лар

 

Осы жаттығулар бойынша сұрақ құрап, қағазға жазыңдар. (Гонг)

Жазған сұрақтарды сандықшаға саламыз. Сұраққа толық жауап беріңдер. Барлығымыз бір кісідей қатысайық.

  1. Қандай сөздерге көптік жалғауы жалғанған ? Ата. Тау-лар,бұлақ-тар,
  2. Жалқы есімдер бар ма? Алтай, Тарбағатай, Жоңғар, Іле Алатау.
  3. Кім деген сұрақ қазақ тілінде қалай қойылады? Адамдарға ғана.

 Сұрақпен жұмыс.

Осы суреттегі заттарды атап жазыңдар және сұрақ қойып, көптік жалғауын жаоғап, жалқы есім немесе жалпы есім бе атап жазыңдар?

Не                    жалпы    не                  жалпы            не                 жалпы        кім             жалпы

Гүл   +   дер =гүлдер,  кітап + тар =кітаптар,   дәптер + лер =дәптерлер, оқушы+лар=оқушылар

Бүгінгі сабақта біз нені білдік, нені қайталадық. Зат есімді, түрлерін, сұрақтарын.

  • Өздерінің туған жерлеріндегі жер-су аттарын атаңдар?
  • Жеменей өзені, Жеменей ауылы, Сауыр-Сайқан тауы.

 

 

Нені білдімНені білемінНені білгім келеді
Қазақстанның жерлерін, тауларын, бұлақтарын3ат есімді , сұрақтарын, түрлерін.Суреттерді толық білгім келеді.

 

 

 

Үйге тапсырма: 591-жаттығу.

Мен гүлдерді жұлмаймын,

Торғайларды қумаймын.

Айтқан сөзді тыңдаймын,

Апашымды сыйлаймын.

Өлеңді жаттап, жалпы есімдерді теріп жаз.

 

Бағалау: 5,4,5,3,4,3,5,4.