Қазақ тілінен ҰБТ-ке дайындық бақылау дәптері (кесте түрінде)
Қазақ тілінен
ҰБТ-ке дайындық
бақылау дәптері
(кесте түрінде)
Қазақ тілінен оқушылардың білімін тексеруге арналған кесте түріндегі
бақылау жұмыс дәптері
Кесте № 1
| дауысты дыбыстар | тілдің қатысына қарай | жақтың қатысына қарай | еріннің қатысына қарай | |||
| а | ||||||
Кесте № 2
| дауыссыз дыбыстар | ||
Кесте № 3
| буын | ||
Кесте № 4
| үндестік заңы | ||
| буын үндестігі | дыбыс үндестігі | үндестік заңына бағынбайтын қосымшалар |
Кесте № 5 Тасымалға мысал келтіру
| Сөз | тасымал | |
| 1 | балалар | ба-лалар; бала-лар |
| 2 | ||
| 3 | ||
| 4 |
Кесте № 6 Түбір мен қосымша
| Сөз | түбір | қосымша | ||||
| жұрнақ | жалғау | |||||
| көптік | септік | тәуелдік | жіктік | |||
| бишілер | би | ші | лер | |||
Кесте № 7 Зат есім
| сұрақтары | Мағынасына қарай | Құрамына қарай | Тұлғасына қарай | Зат есім жасайтын жұрнақтар | Зат есім жасайтын жұрнақтарға мысал келтір | |||
| Мысал келтір | ||||||||
Кесте № 8 Көптік жалғаулары
| № | зат есім | -лар | -лер | -дар | -дер | -тар | -тер |
| 1 | бала | + | |||||
| 2 | |||||||
| 3 | |||||||
| 4 |
Кесте № 9 Септік жалғаулар
| септік атауы | сұрақтары | жалғаулары | мысалы |
| Атау септік | кім? не? кімдер? нелер? | — | адам, Қазақстан |
Кесте № 10 Тәуелдік жалғау
| жақ | тәуелдік жалғаулар | |||
| дауыстыдан кейін | дауыссыздан кейін | |||
| жекеше | көпше | жекеше | көпше | |
| І жақ | ||||
| ІІ жақ | ||||
| сыпайы түрі | ||||
| ІІІ жақ | ||||
Кесте № 11 Жіктік жалғау
| жақ | Жіктік жалғаулар | |||
| дауыстыдан кейін | дауыссыздан кейін | |||
| жекеше | көпше | жекеше | көпше | |
| І жақ | ||||
| ІІ жақ | ||||
| сыпайы түрі | ||||
| ІІІ жақ | ||||
Кесте № 12 Сын есім
| Сұрақтары | |
| Мағынасына қарай түрлері (мысал келтір) | 1. 2. |
| Сын есім тудыратын жұрнақтар | |
| Сын есімнің шырайлар атауы (жасалу жолдары және мысал келтір) | |
| Сын есімнің сөйлемдегі қызметі |
Кесте № 13 Сан есім
| Сан есімнің түрлері | 1. | 2. | 3. | 4. | 5. | 6. |
| Жұрнақтары | ||||||
| Мысалы
|
Кесте № 14 Есімдік
| есімдіктің түрлері | ||||||
Кесте № 15 Етістік
| Сұрақтары | |
| Құрамына қарай | |
| Тұлғасына қарай | |
| Мағынасына қарай түрлері және мысал келтіріңіз | |
| Сөйлемдегі қызметі |
Кесте № 16 Етістік
| етістіктер | негізгі етістік | туынды етістік | дара етістік | күрделі етістік | болымды етістік | болымсыз етістік | салт етістік | сабақты етістік |
Кесте № 17 Етіс
| Етіс (жұрнақтары, мысал) | |||
| өздік етіс | өзгелік етіс | ырықсыз етіс | ортақ етіс |
Кесте № 18 Есімше
| Есімшенің жасалуы (жұрнақтары, мысал ) | |||
Кесте № 19 Көсемше
| Көсемшенің жасалуы (жұрнақтары, мысал ) | ||
|
| ||
Кесте № 20 Етістіктің шақтары
Нақ осы шақтың жалаң түрі-қалып етістіктері
| Жекеше
| отыр | тұр | жатыр | жүр |
| І жақ | ||||
| ІІ жақ | ||||
| Сыпайы түрі | ||||
| ІІІ жақ | ||||
| Көпше | ||||
| І жақ | ||||
| ІІ жақ | ||||
| Сыпайы түрі | ||||
| ІІІ жақ | ||||
Кесте № 21 Күрделі нақ осы шақта жікте
| жақ | жекеше | көпше |
| І жақ | ||
| ІІ жақ | ||
| Сыпайы түрі | ||
| ІІІ жақ |
Кесте № 22 Келер шақтың түрлері (жұрнақтары, мысал )
| Болжалды келер шақ | Мақсатты келер шақ | Ауыспалы келер шақ |
|
|
Кесте № 23 Өткен шақтың түрлері (жұрнақтары, мысал )
| Жедел өткен шақ | Бұрынғы өткен шақ | Ауыспалы өткен шақ |
|
|
Кесте № 24 Етістіктің райлары
| № | райлары | жасалу жолы | мысалы |
| 1 | |||
| 2 | |||
| 3 | |||
| 4 |
Кесте № 25 Үстеудің мағыналық түрлері
| Түрлері
| |||||||
| Мысалы
|
Кесте № 26 Шылаудың түрлері
|
|
Кесте № 27
Одағайдың түрлері
Кесте № 28 Синтаксис
| Сөздердің байланысу түрлері | ережесі | мысалы |
| Қиысу | ||
| матасу | ||
| меңгеру | ||
| кабысу | ||
| жанасу |
Кесте № 29 Сөйлем мүшелері
| Орысша | Главные члены | Второстепенные члены | |||
| Аудармасы | |||||
| Члены предложения | подлежащее | сказуемое | определение | дополнение | обстоятельство |
| Аудармасы | |||||
| Сұрақтары |
| ||||
| Сызба түрі | |||||
Кесте № 29
Оқшау сөздер
Кесте № 30 Салалас құрмалас сөйлемнің түрлері
| Мағынасына қарай | жұрнақтары | мысалдар |
| Ыңғайлас салалас | ||
| Қарсылықты салалас | ||
| Түсіндірмелі салалас | ||
| Себеп-салдар салалас | ||
| Талғаулы салалас | ||
| Кезектес салалас |
Кесте № 31 Сабақтас құрмалас сөйлемнің түрлері
| Мағынасына қарай | жұрнақтары | мысалдар |
Кесте № 32 Тұрақты тіркестер (жаттап ал)
| Тұрақты тіркестерді жаттап ал | мағынасы | аудармасы |
| Қой аузынан шөп алмас | ||
| Ит өлген жер | ||
| Суық жүрек | ||
| Қоян жүрек | ||
| Қас пен көздің арасында | ||
| Бөркін аспанға лақтыру | ||
| Жүрек жұтқан | ||
| Зәре қалмау | ||
| Тойған қозыдай | ||
Кесте № 33 Мақал-мәтелдер
| Мақал мәтелдерді жаттап ал | аудармасы |
| Еңбек түбі береке | |
| Ер -елінде, гүл- жерінде | |
| Әке балаға сыншы | |
| Анаңа не қылсаң, алдыңа сол келер | |
| Оқу-білім бұлағы, Білім- өнер шырағы | |
| Ел-ердің анасы | |
| Жер ырыстың кіндігі | |
| Бірлік бар жерде тірлік бар | |
| Жақсыдан үйрен, жаманнан жирен | |
| Мектеп- кеме, білім-теңіз | |
| Тілге құрмет-елге құрмет | |
| Жеті жұрттың тілін біл, Жеті түрлі білім біл | |
| Ақыл азбайды, білім тозбайды | |
| Отансыз адам, ормансыз бұлбұл | |
| Сулы жер-нулы жер, Бұлақты жер-тұрақты жер | |
| Туған жердей жер болмас, Туған елдей ел болмас | |
| Ынтымақ түбі-береке | |
| Аңдамай сөйлеген, ауырмай өледі | |
| Балалы үй-базар, Баласыз үй-қу мазар | |
| Көп сөз-көмір, аз сөз-алтын | |
| Жері байдың елі бай | |
Синоним сөздер
Мағынасы бірдей (мәндес сөздерді синоним дейміз)
(МАБ және ҰБТ сұрақтарында кездесетін синоним қатары)
| синоним сөздер | аудармасы |
| әдемі-әсем-сұлу-көркем-келбетті-ажарлы-көрікті-сымбатты | |
| Ат-есім-ныспы | |
| Аспан-көк-әуе | |
| Астана-елорда | |
| Апта-жеті күн-жұма | |
| Ақылды-есті | |
| Жәрдем-көмек | |
| Қорқыныш-үрей | |
| Бағыт-бағдар-беталыс | |
| Баға-құн | |
| Батыр-батыл-ержүрек | |
| Бет-жүз-арай | |
| Бірінші-алғашқы-тұңғыш | |
| Жылдам-тез-шапшаң | |
| Жуас-момын | |
| Жоғары-биік | |
| Көп-мол | |
| Қайратты-күшті-батыл | |
| Қала-шаһар | |
| Қария-қарт-ақсақал | |
| Қоныс-жер-мекен | |
| Құрмет-сый | |
| Мереке-мейрам-той | |
| Мұғалім-ұстаз-оқытушы | |
| Оқушы-шәкірт | |
| Отан-туған жер –Ата-мекен, Ата-жұрт | |
| Отбасы-жанұя | |
| Сабырлы-салмақты | |
| Сондықтан-сол себепті | |
| Суық-салқын | |
| Тиімді-пайдалы-қажетті | |
| Үй-баспана | |
| Ұлан-байтақ- кең-ұлан-ғайыр | |
| Халық-ел | |
Антоним сөздер
Мағынасы қарама-қарсы сөздерді антоним дейміз)
(МАБ және ҰБТ сұрақтарында кездесетін антоним қатары)
| антоним сөздер | аудармасы |
| Ауыр-жеңіл | |
| Арық-семіз | |
| Ақылды-ақымақ | |
| Ауру-сырқат | |
| Бай-кедей | |
| Биік-аласа | |
| Жоғары-төмен | |
| Жақсы-жаман | |
| Жаңа-ескі | |
| Жас-кәрі | |
| Жылдам-ақырын | |
| Жылы-суық (салқын) | |
| Көп-аз | |
| Күн-түн | |
| Қатты-жұмсақ | |
| Қорқақ-батыр | |
| Қисық-түзу | |
| Пайда-зиян | |
| Ренжіді-қуанды | |
| Соғыс-бейбітшілік | |
| Солтүстік-оңтүстік | |
| Терең-таяз | |
| Тәтті-ащы | |
| Оң-теріс | |
| Үлкен-кіші | |
| Ұзын-қысқа | |
| Шығыс-кіріс | |
| Шығыс-батыс | |
Білім мазмұнын игеру парағы
Сыныбы ______________
Аты-жөні __________________
| бөлім | тақырыптар | белгі | қосымша |
|
Лексика | Сөздердің тура және ауыспалы мағыналары | ||
| Омонимдер | |||
| Синонимдер | |||
| Тұрақты тіркестер | |||
| Мақал-мәтелдер | |||
|
Фонетика | Дыбыс пен әріп | ||
| Дауысты дыбыстар | |||
| Дауыссыз дыбыстар | |||
| Буын | |||
| Тасымал | |||
| Үндестік заңы | |||
| Сөзжасам | Түбір | ||
| Қосымша | |||
|
Морфология | Зат есім | ||
| Көптік жалғау | |||
| Тәуелдік жалғау | |||
| Септік жалғау | |||
| Жіктік жалғау | |||
| Сын есім | |||
| Сын есім шырайлары | |||
| Сан есім | |||
| Есімдік. Есімдіктің мағыналық түрлері | |||
| Етістік | |||
| Есімше | |||
| Көсемше | |||
| Тұйық етістік | |||
| Етістіктің шақтары | |||
| Етістіктің райлары | |||
| Үстеу | |||
| Шылау сөздер | |||
| Одағайдың түрлері | |||
|
Синтаксис | Сөйлем. | ||
| Сөйлем мүшелері | |||
| Салалас құрмалас сөйлем | |||
| Аралас құрмалас сөйлем | |||
| Сабақтас құрмалас сөйлем | |||
| Төл сөз бен төлеу сөз |