Көсемшенің түрленуі

Сабақтың тақырыбы:                                         Көсемшенің түрленуі

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: Етістіктің ерекше түрі көсемшенің түрленуі жайлы түсінік беру, жаттығу жұмыстары арқылы бекіту

Тәрбиелік: Жаттығу мәтіндерінің мазмұны  арқылы тапқырлыққа, адалдыққа, ақарапайымдылыққа, парасаттылыққа тәрбиелеу

Дамытушылық: Оқушы ойын, тілін, сөздік қорын дамыту, дағдыларын қалыптастыру

Сабақтың типі:                                                      Аралас сабақ

САабақтың түрі:                                                   Дәстүрлі сабақ

Сабақтың әдіс-тәсілдері:                                                  Сұрақ-жауап, түсіндірмелі, талдау, ауызша тіл дамыту

 

                                               Сабақтың барысы:

 

І. Ұйымдастыру кезеңі

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау

 

Үйге 195-196 жаттығулар берілген болатын. Үй тапсырмасын тексеремін.

 

ІІІ. Өткен сабақты қорытындылау

Өткен сабақты пысықтауға арналған сұрақ-тапсырмалар арқылы қорытындылаймын.

 

ІҮ. Жаңа сабақ

 

Көсемше де екі түрлі қызметте жұмасалады:

 

  1. Тікелей жіктеліп ( барып-пын) немесе күрделі  етістіктің негізгі етістік сыңары (ажырата алмайды) болып, нақты қимылды білдіріп, етістік қызметінде қолданылады.

 

  1. Қимылдың амалын білдіріп, үстеу қызметінде жұмсалады.

 

 

айтқалы отыр

 

 

Бай мен жалшы дауласып, Бәйдібек биге барыпты.

 

 

Тамақ беріп әлдендірдім, ескімді беріп киіндірдім.

 

Көсемше жұрнақтары:

 

 

-а, -е, -й                                  жіктеледі

-ып, -іп, -п

-ғалы, -гелі, -қалы, -келі      жіктелмейді

 

Ү. Жаңа сабақты бекіту

 

197-жаттығу                         Ауызша

Берілген көсемшелерді жіктеу

 

 

198-жаттығу

  1. Мәтінді мәнерлеп оқу
  2. Үлгі бойынша талдау жасау

Жоғалып кетіпті – жоғал – нег. ет., -ып – көс.ж., кет –көм.ет., -іп –көс.ж., — ті – ж.ж.ІІІж.

 

199-жаттығу

Көсемшелерді байланысқан сөздерімен теріп жазып, тұлғалық талдау жасау, жағын ажырату

 

Қожанасыр бар-ып-ты, табаққа сал-ып, қасық қой-ып-ты.

 

200-жаттығу

Сөйлемдерге синтаксистік талдау жасау

 

 

201-жаттығу

Сөйлемдерге морфологиялық талдау жасау

 

ҮІ. Қорытынды

ҮІІ. Бағалау

ҮІІІ. Үйге тапсырма:

202-жаттығу

Мәтіннен есімше және көсемше формалы етістіктерді баған түрінде теріп жазу