Қазақтың ұлттық ойындары

Сабақтың тақырыбы:  Қазақтың ұлттық ойындары

Сабақтың мақсаты:

Білімділік:   Оқушыларға қазақтың ұлттық ойындары арқылы түсінік бере отырып онда кездесетін қазақ тіліне тән дыбыстарын айтылу мен жазылуына көңіл аударту Сауатты жаза білуге үйрету

Дамытушылық:  Қазақтың  ұлттық ойындарын жүргізу арқылы оқушылардың ойлау қабілеттерін дамыту Ойын арқылы сабаққа деген қызығушылықтарын ояту

Тәрбиелік:  Қазақтың  ұлттық ойындарын  жүргізу арқылы оқушыларды басқа ұлттың салт дәстүрін, әдет ғұрпын, туған елге, жерге, өз отанына деген сүйіспеншілік сезімінің қалыптасуына ықпал ету, ұлттық ойындар ерекшелігін ұқтыру

Сабақтың түрі:  Біріккен сабақ

Сабақтың  әдісі:  Ойын элементтері

Сабақтың көрнекілігі:  Жазба плпкаттар, суреттер, кітаптар, тірек сызба№

Пәнаралық байланыс:  қазақ тілі, дене тәрбиесі

Сабақтың барысы:

1.  Ұйымдастыру кезеңі Кезекшімен диалог

2 .  Сабақтың мақсатын барысын айту

Дене тәрбиесі пәні мұғалімі.

Сап түзел!

Тік тұр!

Реттік сан бойынша саналамыз.

Бірінші, екінші, үшінші…. санақ аяқталды

Солға бұрыл!  Залмен алға қарай қадам бас!

Бақайдың ұшымен қолымызды көтереміз.

Өкшемен, қолымызды желкеге қоямыз.

Жүгіреміз!  Бір орында сынып тоқта.  Бірінші, екіншіге саналамыз!

Салеметсіздер ме!  Қурметті қонақтар, олқушылар!

Біз Ұлы Отан соғысының 65 жылдығына арналған спорттық меремізді бастаймыз. Мерекемізде көптеген спорттық ойындар мен жарыстар болады.  Сондықтан мерекелік сабағымыздың тақырыбы:  «Қазақтың ұлттық ойындары» —  деп аталады

Қазақ тілі пәнінің мұғалімі.

Салеметсідер ме!  Құрметті қонақтар мен оқушылар!

Бүгінгі біздің мерекелік сабағымыздың тақырыбы: « Қазақтың ұлттық ойындары» —  деп аталады.

Сабағымызды бастамас бұрын балалар сендер қандай қазақтын ұлттық ойындарын білесіңдер?

Оқушылар: — Көкпар, сайыс, қазақша күрес, қыз куу, арқан тарту, тапқыш, т. б.

• Өте жақсы балалар, сендер қазақтың ұлттық ойындарын жақсы біледі екенсіндер.

Дене тәрбиесі пәні мұғалімі.

Ал енді біз бәріміз білетін ойынды ойнайық, ойынның  «Ұшты – Ұшты».

Ойынның ержесі:

Бастаушы ойынды былай жүргізеді:

• Ұшты Ұшты, торғай ұшты! ( Қол кқтеріледі)
• Ұшты Ұшты, түлкі ұшты! ( Қол көтерілмейді)
• Ұшты Ұшты, қарға ұшты! ( Қол кқтеріледі)
• Ұшты Ұшты, қасқыр ұшты! ( Қол көтерілмейді)

Осылайша жүргізілген ойында жаңылысқан ойынша қазақ тілінде ән немесе тақпақ айтып беруі қажет.  Бұл ойынды сендермен дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі жүргізеді.

Қазақ тілі пәнінің мұғалімі.

• Жақсы балалар сендер қазақ тіліндегі құстар мен жанауарлады

жақсы біледі екенсіңдер.  Қане балалар айтыңдаршы қазақ тіліне тән неше дыбыс бар? Олар қандай дыбыстар? Мысал келтіріңдерші?

• Оқушылар: Қазақ тіліне тән 9 дабыс бар. Олар: ә,ө,ұ,ү,қ,ғ,і,һ,ң .

Мысалы: Әке, өшіргіш, ұя, үкі, қалам, ғарыш, іні, жиһаз, аң т б

Дене тәрбиесі пәні мұғалімі.

Ал енді келесі ойнайтын ойынымыз «Тұтқынға алу» —  ойыны.

Ойынның ережесі:

Екі топқа бөлінеміз де бір бірімізге қарап сызылған сызықтың екі жағында тұрамыз. Тұрдық па?  Енді қарама — қарсы тұрғандар бір — бірінің қолынан ұстап әр бақталас топ өз жағына қарай тартады. Кімнің тобы мықтырақ, қай топ өз жағына көп тартып алады, сол топ жеңіске жетед.і

Бұл ойынды сендермен дене тәрбиесі пәнінің мұғалімі жүргізеді.

Ал енді екі топқа бөлініп эстафета ойнаймыз.

Қай топтың мықты және тез екенін байқаймыз.

Қазақ тілі пәнінің мұғалімі.

Бірінші кезең — оқушы бергі бастан арғы басқа дейін жүгіріп барып қазақ тілінде үй құстарының аттарын жазады.

Сөйтіп барлық топ ойыншылары кезекпен кезек жүгіріп барып жазып, эстафетаны келесі ойыншыға тапсырады.  Мысалы:

1 топ.                                                      2 топ.

Әтеш                                                      Қой

Түйе                                                       Тауық

Сиыр                                                        Шошқа т. б.

Екінші кезең:  Оң аяғын жоғар көтеріп секіріп барып адамның дене мүшелерін жазады да, сол аяғын көтеріп кері қайтып, эстафетаны тапсырады.

1 топ                                                      2 топ

Аяқ                                                         Қол

Бас                                                         Көз

Мұрын                                                    Құлақ т. б.

Үшінші кезең;  допты қолтығына қысып жүгіріп барып, қазақтың ұлттық ойындарының атын жазып, кері қарай жүгіріп қайтады.

1 топ                                                      2 топ

Қыз қуу                                                  Арқан тарту

Көкпар                                                   Аударыспақ

Ақ сүйек                                                Бестас т. б.

Төртінші кезең: Жай жүгіру.  Эстафетаны қорытындылау.

Ал енді сіздермен біраз тынығып алайық.

Келесі ойынымыз «Құшақ лақтыру»  ойыны

Қазақ тілі пәнінің мұғалімі.

Ойынның ережесі:  ойыншылар екі топқа бөлініп, 15 — 20 метр қашықтықта қарама — қарсы бір — біріне қарап тұрады. Бастаушы орамалды топтың бір ойыншысына беріп, ойынды қарап тұрады.  Ойыншы екінші топ жаққа қарай жүгіріп, орамалды бір ойыншының арқасына лақтырып кері қарай жүгіреді.  Өзінің арқасындағы орамалды байқап қалған ойыншы, жүгіріп бара жатқан ойыншыны қуып жетіп орамалын тигізсе, онда ол ойыншыны өз тобына қосып алады, ал егер қуып жетпесе онда ол өзі қарсылас топқа барып қосылады.  Қай топта көп ойыншы болса, сол топ жеңіске жетеді.

Дене тәрбиесі пәні мұғалімі.  Мерекеміздің ақырғы ойыны  «Аркан тарту».

Ойынның ережесі:  Арқан тарту халық арасында ертеден келе жатқан танымал ойындарының бірі Ойын көбіне мерекелерде, тойларда өткізіледі. Соңғы кездерде бастауыш сыныптардын дене шынықтыру сабақтарында, баланы сергіту сәттерінде де ойналып жүр.  Алаң ортасына көлденең сызық сызылады.  Ойынға екі ұшы тұзақтап байланған ұзын жіп немесе арқан кеерек. Ойынға қатысушылар өз топтарымен бірге екі жақтан арқанды белге салып өз жағына қарай тартады. Ортадаңы көлденең сызықтан қай топ бұрын сүйреп өткізсе, солар женіске жетеді.

Қорытынды.

Учитель физкультуры: Скажите мне ребята, какая вам игра больше всего понравилась и почему? Как выдумаете, в эти игры можно играть только в праздники или в любой день?

Дети отвечают: Можно играть в любое время, хоть на уроках физкультуры, хоть во дворе.

А сейчас для того, чтобы восстановиться,  мы с вами поиграем в игру на внимание.

Игра «Класс, смирно!» Правила игры: учитель подает команды и перед ней слово «смирно», если слово не было произнесено, а учащиеся выполнили команду, то они  делают один шаг из строя. Игра продолжается до тех пор пока в первом ряду не останутся самые внимательные дети. ( выполняют 5-6 команд).

Учитель физкультуры: Молодцы. Вы все приняли активное участие в празднике, и за это каждый из вас получает  сладкий сюрприз ( из шкатулки дети достают шоколадки).

Домашнее задание: научить ребят во дворе казахским народным играм.

Қазақ тілі пәнінің мұғалімі.

Өте жақсы балалар біздін мерекелік сабағымыз осымен аяқталды. Сабағымызды қорытындылай келе балалар сендер қандай қазақтың ойындарын білдіңдер?

Бағалау.

Сауболындар!