Өзара сабаққа қатынасу, тәжірибе алмасу – мұғалімнің кәсіби өсуінің факторларының бірі.

Ғаламдану заманында, әсіресе білім беру жүйесіндегі өзгерістер мен түбегейлі жаңарулар дәуірінде мұғалім алдында тұрған мақсаттар міндеттердің салмағы орасан зор болып отыр.
Мұғалім информатор, бақылаушы, тексеруші, жазалаушы қызметін тастап, керісінше ізденуші, зерттеуші, технолог, өнертапқыш, шығармашылықпен жұмыс істейтін жаңашыл болуы керек. Педагогика, технология әлеміндегі жаңалықтарға үңілу, оны зерделей, зерттей отырып іс — тәжірибеге пайдалану, өзінің техногиясын қалыптастыру — заман талабы, заман ағымына ілесу де оңай емес. Кәсіби біліктілігі жоғары өзіндік позициялы, бағалы бейімділігі бар сапалы оқушы даярлау — бүгінгі өмір талабы. Елбасы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Қазақстан Республикасының білім және ғылым қызметкерлерінің ІІІ съезінде сөйлеген сөзінде: «Жаңа формацияға жаңа педагог қажет»- деп атап көрсетті. Жаңа формацияның жаңа педагогын қалыптастыру үшін жаңа кәсіби мазмұн, жаңа кәсіби даярлық технологиясы қажет, әрі даярлық сапасын арттыруға бірден — бір қызмет етуі керек.

Мұғалім білімін, қабілетін, сенімін, ішкі мүмкіншіліктерін интеллектуалдық, психологиялық сапасын үнемі толықтырылып, жаңартылып отыру керек. Біліктілікті арттыру арқылы сіз өз біліміңіз жетілдіруді қамтамасыз ете аласыз.

Мұғалімнің кәсіби біліктілігін артыру мақсатында өз білімін көтеру жоспарын құрады.

Өз білімін көтеру жоспары

Күнделікті баспасөз, теледидар

Білім заңы, Мемлекеттік стандарты

«Қазақстан-2030» бағдарламасы,

Қазақстан заңдарын оқып үйрену

Әдістемелік кабинетпен байланыс

Пәндер басылымдар

Жаңа технология: үйрену және қолдану

Педагогикалық ізденістер

Өзара тәжірибе алмасу

Озық пед.тәжірибелерді оқып үйрену

Психологиялық ізденістер

Психологиялық зерттеулер

Психологиялық басылымдар

Мәдени орындарға бару Мәдени және рухани басылымдар

Білім көтеру курстары. Семинар, конференциялар

Өзара сабаққа қатынасу – тәжірибе алмасу – мұғалімнің кәсіби өсуінің факторларының бірі.

Мектепте мұғалімдердің өзара сабаққа қатынасу мен тәжірибе алмасу мына мақсаттардан тұрады:

Сабақ барысында мұғалім үлгерімі төмен оқушылармен жекелей жұмысты қалай жүзеге асыратынын зерттеу.

Бағдарламасы:

Үлгермеуші және үлгерімі төмен оқушылардың үлгермеу себептері мен олардың педагогикалық – психологиялық деңгейлері хабардар болуы;
Мұғалім бұл оқушыларға берілген үй тапсырмасын қалай тексерді және оның орындалуын қалай бақылайтындығын назар салу;
Үлгермеуші оқушылардың жаппай, топтық, жүргізілетін жұмыстарға қатысын бақылау;
Сабақ үстінде үлгермеуші оқушыға қандай көмек көрсетілді? Қалай? Қандай әдіс басшылыққа алынды?
Мұғалім жаңа материалды оқушыларға қабылдауға және меңгертуге дайындауда қандай жұмыстар жүргізді?

Оқушылардың ойлау қабілетін және белсенділігін арттырудағы

мұғалімнің қызметін зерттеу.

Бағдарламасы:

Оқушылардың білім, білік, дағды деңгейлерін қалыптастыра отырып, белсенділігін арттыруда қандай технологиялар және әдістер қолданды?
Білімді меңгертудегі, тапсырмаларды орындаудағы оқушылар белсенділігі қалай жүзеге асырылды?
Оқушыларды талдау, жинақтау, топтау, салыстыру, анықтау, нақтылау жұмыстарын үйретудег мұғалім қызметінің тиімді жақтарын анықтау;
Сабақ барысында оқушылардың ойлау қызметін, өз ойын жеткізе білу қабілеттерін анықтау;

Сабақ үстіндегі оқушылардың тәртібіне және жұмыс істеу қабілетіне бақылау жасау.

Бағдарламасы:

Оқушылардың мұғалімге және пәнге қарым – қатынасы;
Оқушылардың өз бетінше жұмыс істеуінің қалыптасуы;
Тәртіп ережесінің және бірыңғай талаптың оқушылар тарапынан орындалуы, тәртіптілік деңгейі;
Оқушылардың белсенділігі, ұйымшылдық, өзара талап қоюшылық;
Еңбекқорлық, қиындықты жеңе білу деңгейлері;
Оқушылардың өзара қарым – қатынас мәдениеті;
Мұғалімге деген сыйластық нормаларының сақталуы;

Мұғалім қабілетілетін зерттеу

Бағдарламасы:

Жобалаушылық қабілетін анықтау;
Құрастырушылық қабілетін анықтау;
ұйымдастырушылық қабілетін зерттеу;
тілектестік (коммуникативтік) қабілетін зерттеу;
танымдық қабілетін анықтау;
т.б;

Оқушылардың білім, білік, дағды деңгейлерін қалыптастырудағы мұғалім қызметін зерттеу

Бағдарламасы:

сабақ мақсатына сай оқушылар қызметінің ұйымдастырылуы;
оқушылардың білім, білік, дағды деңгейлерін қалыптастыруда қолданылатын әдіс – тәсілдердің тиімділігі;
білім беру технологияларының қолданылуы:
оқушылардың ой – өрісінің дамуына мұғалімнің ықпалы;
жас ерекшеліктерінің ескерілуі;
оқушылардың білімін есекере отырып, дифференциалды қарым – қатынас жасау;
т.б;

Оқушылардың біліміне бақылау жасау және оны есепке алуды жүзеге асырудағы мұғалім қызметіне зерттеу жүргізу.

Бағдарламасы:

мұғалімнің күнделікті сабақ жоспарында оқушылардың білімі қалай тексерілгендігін қарау;
сабақ барысын бақылау және сынып журналын тексеру арқылы оқушылардың баға қорын, оқушыларға қойылатын бағаның нақтылығын зерттеу;
үлгерімі төмен және үлгермеуші оқушылармен жүргізілетін жұмыс формасына назар салу;
оқу бағдарламасының меңгерілуін бақылау және оны оқушылардың қабылдауын есепке алу формаларын анықтау;
оқушылардың білімін тексеру барысында олардың білім деңгейлеріне қарай фифференциялды ықпалдың жүзеге асуы;
оқушылардың біліміне бақылау жасау технологиялары мен әдіс – тәсілдері;
т.б.;

Сабақта оқушылармен жүргізілетін практикалық, сарамандық, өзіндік жұмыстың ұйымдастырылуы барысын зерттеу.

Бағдарламасы:

сабақ барысында практикалық, сарамандық, өзіндік жұмыстың орынды ұйымдастырылуы, нақтылығы, дұрыстығы және қойылған мақсаттың айқындылығы;
Мұғалім өзіндік жұмыстың қандай бағыттарын жүргізуді практикаға айналдырған?
практикалық, сарамандық жұмысты жүргізудегі қолданылатын әдіс – тәсілдердің тиімділігі, пайдасы;
практикалық жұмыстың оқушылардың білім, білік, дағды деңгейлерін қалыптастыруға ықпал ету дәрежесі;
практикалық жұмыстың ұйымдастырылуында оқушылардың білімділік деңгейлері есепке алына ма?
практикалық жұмыстың орындалуы сапасы, кездескен қиындықтар, кемшіліктер және оларды шешу қалай жүзеге асырылатындығын анықтау;
т.б.;

Сабаққа қатысу, талдау жасау үлгілері.

Сабаққа қатысқан күні, айы.

Пән сыныбы

Сабаққа қатысудағы мақсат:

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың типі:

Сабақтың мақсаты:

Жабдықталуы:

Сабақтың параметрлері

А. Сыныпты ұйымдастыра білуі;

Ә. Сабақтың біріккен 3 мақсаты және оны жүзеге асуы;

Б. Мұғалімнің сабаққа әзірлігі;

В. Сабақ құрлымының сақталуы, уақытты тиімді пайдалану деңгейі;

Г. Оқушылардың қызметін ұйымдастыруы;

Ғ. Сабақтағы оқыту үрдісіндегі жүйелік және бірізділік;

Д. Сабақтағы мұғалім ролі;

Е. Оқыту әдістерінің тиімділігі және мақсатқа сәйкестілігі:

Ж. Оқытудың даралығы;

З. Оқыту, тәрбиелеуде сабақтың соңғы нәтижесіне жетуі;

И. Мұғалім сипаты: сөзінің түсініктілігі, оқушыларға талап қоя білуі,

сыртқы көрінісі, қарым – қатынас стилі, т.б;

К. Үй тапсырмасының берілу деңгейі;

Қ. Оқушылар білімінің бағалануы;

Л. Өзіндік талдау.

Әр параметр 5 балдық жүйе бойынша бағаланады.

1 – 2,0 – ге дейін жеткіліксіз деңгей;

2,1 – 3,0 – ге сынақ дәрежесінде;

3,1 — 4,0 — ге дейін жеткілікті деңгей;

4,1 – 5,0 – ге дейін жоғары деңгей.

5
4
3
2
1

А Ә Б В Г Ғ Д Е Ж З И К Қ Л

Сабақты талдау таблицасы

Талдау блоктары	Қорытынды	Ұсыныс
1. Қатысу мақсаты бойынша
2. Сабақты жоспарлауы бойынша
3. Оқытудың сапасы бойынша
4. Оқушылар білімінің деңгейі бойынша
5. Сабақтың нәтижесі бойынша
6.Басқа қырлары мен белгілері

Қазіргі таңда мұғалім – ол технология ауысуына және нарық талабына сай терең білімді, әрі жан – жақты мұғалім болуға тиіс. Қазіргі білім жүйесінің ерекшелігі – тек біліммен қаруланып қоймай , өздігінен білім алуды дамыта отырып, үздіксіз өз бетінше өрлеуіне қажеттілігі туындайды. «Білім бүкіл өмір бойына» қағидасы – мұғалімге үздікссіз, жан – жақты білімін жетілдіруді талап етеді. Мұғалімнің үнемі біліктілігін арттырып, педагогикалық шеберлігін жетілдіріп отыруы — жалпы мектептің білім беру сапасын арттырудың басты шарты. Мұғалім қашан да әртүрлі нысанда білім беруді демократияландыру жағдайында үздіксіз білім көтеру үстінде жүреді.

Пайдаланған әдебиеттер.

Информатика негіздері.№5.2010
Мұғалімнің зерттеушілік мәдениетін қалыптастырудағы білім деңгейін көтеру іскерлікті арттыру жоспары. Досымова М.Н
http://festival.1september.ru