Көрнекі құралдар пайдалану арқылы өз бетінше тіл дамыту.

Көрнекі құралдар пайдалану арқылы өз

бетінше тіл дамыту.

Бастауыш сынып оқушыларына ана тілін үйретуде, оны тереңдете және тілін дамытуда көрнекті құралдардың алатын орны ерекше. Себебі көрнекілік ойлауды және балалардың ойлағандары мен бақылағандарын сөзбен дұрыс айтып жеткізе білуге, одан белгілі бір логикалық қорытындылар шығаруға дағдыландырады. Оқу сабақтарында көрнекілікті қолдану аясы өте кең: айнала қоршаған дүниені, яки түрі табиғатты тікелей бақылау, саяхат кезіндегі бақылау, оқушылардың жинаған заттары, жеке клоллекция түріндегі гербарийлер, жан – жануарлардың, құстардың тұлыбы, модельдері макеттері мен панарамалар  (оқушылардың өздері пайдаланады),  кинофильмдер, диафильмдер, картиналар, портреттер, оқулықтағы, газет – журналдардағы суреттер т.б.

Кинофильм , диафильм , мультфильм және т.б. көрнекіліктердің өмір тәжірибесі аз, көп нәрселер мен құбылыстар жөнінде түсініктер кемелденбеген төменгі сынып балалары үшін орны бөлік. Мұндай көрнекті құралдар оқушылардың шығармашылық ойлау қабілетін, білім – танымын дамытуға, тіл байлығын арттыруға, жаңа білімді тез меңгеруіне зор ықпал жасайды. Міне , сондықтан да көптеген зор ойлы ұстаздарымыз сабақтың көрнекілікпен жүргізілуіне  ерекше мән беруде. Олар балаға тиіс емес бес сөз үйретсең, ол оны үйрену үшін ұзақ уақыт қиналатынын, ал сондай жиырма сөзді сүретпен байланыстырсақ, оны оп – оңай тез меңгеріп біліп алатынын өз тәжірбелері арқылы дәлелдеп жүр. Көрнекті құралдарды болайша пайдалануға болады. Мұндай тапсырманы 2 – ші, 3 – ші сыныптың оқушылары зор ынтамен орындайды, мұғалімнің көмегімен көрген фильмнің мазмұнын эпизодтарға бөліп , оларға тақырып қояды. Тапсырма орындалып болған соң, ол тексеріліп, сәтті қойылған тақырыптар тақтаға жазылады, оны оқушылар дәптеріне көшіреді .

Бастауыш сынып оқушыларына диафильмдер мен мултьфильм дерді көрсетуді мәні зор. Бұларды тіл дамыту үшін көрсетілген материалды көрнекті түрде жеке ұғындыру мақсаттарына жиі қолдануға болады. Диафильм мен мултьфильмдерді көрсетудің мәні зор. Бұларды тіл дамыту үшін көрсетілген материалды көрнекті түрде жеке ұғындыру мақсаттарында жиі қолдануға ған оқушылардың көру, есту түйсіктері қатар қатысады. Қорытындысында оқу материалының мазмұнынын жақсы түсініп есінде берік сақтауға септігін тигізеді. «Егін жинауға», «Мереке алдында», «Сиқырлы сөз», «Ақсақ құлын», т.б диафильмдерімен мультфильмдерді пайлануға болады. Бұл арада оқушыларға сұрақтар қою олардың қойылған сұрақтарға жан – жақты, толық жауап бруін, онда да бір сөзді бірнеше рет қайталамауын қадағалау керек.