Бунақденелілердің дамуы, пайда-зияны
Еңсегенова Күләш Өмірханқызы – Маңғыстау облысы Ақтау қаласының №23 орта мектебінің биология пәні мұғалімі
Сабақтың тақырыбы: Бунақденелілердің дамуы,пайда-зияны
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:Бунақденелілердің құрылыс ерекшеліктері мен даму жолдары жөнінде түсінік беру;
Дамытушылық:Бунақденелі жәндіктердің мүшелер жүйесін өрмекші және шаян тәріздестерімен салыстыра отырып,ерекшеліктерін таба білу;
Тәрбиелік:Бунақденелілердің пайда-зиянын айта отырып,оларды қорғауға тәрбиелеу:экологиялық тәрбие беру.
Көрнекілігі:Тақырып бойынша дайындалған слайд,интерактивті тақта,кестелер: «Өзен шаянының сыртқы құрылысы», «Бунақденелілер».
Сабақтың әдісі:Баяндау,сұрақ-жауап,ой қозғау,топтық жұмыс,деңгейлік тапсырмалар.
Сабақтың түрі:жаңа сабақ
Сабақтың барысы:І.Ұйымдастыру:Оқушыларды түгендеу,сынып бөлмесінің сабаққа дайындығын тексеру.
ІІ.Үй тапсырмасын тексеру:Буынаяқтылар типіне жататын жәндіктердің негізгі ерекшеліктері
1) Ауызша сұрақ-жауап:
А. 1.Тип неге буынаяқтылар деп аталған?
2.Буынаяқтылар типінің кластарын атаңыздар.
В. 1.Буынаяқтыларды қандай белгілері бойынша ажыратуға болады?
2.Шаянтәріздестер класына сипаттама беру,ерекшеліктері.
С. 1.Өрмекшітәріздестер қалай қоректенеді,көбейеді,дамиды?
2) Шаянтәріздестер мен өрмекшітәріздестердің құрылысын салыстыру кестесі:
| Аты | Тірші-лік орта-сы | Дене бөлігі | Дене жабы-ны | Дене бөлігін-дегі мүше-лер | Ты-ныс алуы | Зәр шыға-руы | Қан айна-луы | Ас қоры-туы |
| Өзен шаяны | ||||||||
| Шаршы-лы өрмекші |
ІІІ.Жаңа сабақты меңгерту: Бунақденелілердің дамуы,пайда-зияны
Жоспар:1.Сыртқы құрылысы
2.Ішкі мүшелер жүйесі
- Көбеюі,дамуы
- Пайда-зияны
ІІІ.Оқулықпен жұмыс:218-223 беттегі мәліметтермен танысу.Бунақденелілер класы
ІY.Сөздік жұмысы:Мына жаңа сөздерге анықтама жазу:имаго,энтомология, гемолимфа,мальпигий түтігі,ганглий,жаушоғыл,үйір.
Y.Жаңа сабақты бекіту: (кері байланыс кезеңі)
1)Үлестірме тапсырмалар беру (дайындалып болғасын,интерактивті тақтаға орындату)
«Семантикалық карта»
Бунақденелілер мен шаянтектестерді салыстыру кестесі
| Ерекшеліктері | Шаян тәріздестер
| Бунақдене-лілер |
| 1.Денесі хитинді жабынмен жабылған | ||
| 2.Денесі екі бөліктен:баскөкіректен және құрсақтан тұрады | ||
| 3.Денесі үш бөліктен:бас,көкірек және құрсақтан тұрады | ||
| 4.Құрсағы бунақтардан тұрады | ||
| 5.Құрсағы бунақталмаған | ||
| 6.Бір жұп мұртшалары бар | ||
| 7.Екі жұп мұртшалары бар:екі ұзын және екі қысқа | ||
| 8.Құрылысы қарапайым көздері болады немесе мүлдем болмайды. | ||
| 9.Көпшілігінің екі-екіден күрделі құрылымды көздері болады | ||
| 10.Демтүтік арқылы тыныс алады | ||
| 11.Желбезектері арқылы тыныс алады | ||
| 12.Қан тарату жүйесі – ашық | ||
| 13.Қан тарату жүйесі — тұйық | ||
| 14.Көпшілігінің қанаттары болады | ||
| 15.Қанаттары болмайды |
2)Ауызша сұрақтар:
1 деңгей
1. Мына сөздерге анықтама бер: Имаго,энтомология
2. Бунақденелілердің дене бөлігі, онда орналасқан мүшелерді ата?
- Бунақденелілердің ауыз мүшелерінің түрлерін ата?
4. Бунақденелілердің дамуының түрлерін ата?
5. Бунақденелілер деп аталу себебі, қанша отряды, түрі, класс тармағы бар?
ІІ деңгей
1. Бунақденелілердің ауыз мүшелерінің әр түрлі болып келуінің себебі неде? Мысалмен дәлелдеңіз.
2. Шаянтектестер мен өрмекшітектестерден бунақденелілердің ерекшеліктері неде?
3. Бунақденелілердің даму сызбанұсқасын жазыңыз
4. Азиялық шегірткенің неліктен ауыл шаруашылығы үшін қауіпті болып саналатынын түсіндіріп жазыңыз
ІІІ деңгей:1)Бунақденелілердің ішкі мүшелер жүйесін атаңыз: (сурет бойынша)
2)Ой толғаныс, Венн диаграммасы стратегиясы
Өрмекші тәріздестер класы Ұқсастығы Бунақденелілер класы
YІ.Сабақты қорытындылау.
YІІ.Үйге тапсырма беру:§47.Бунақденелілердің дамуы,пайда-зияны (оқу)223-бет,1-тапсырма:Құмырсқа илеуінің құрылысы туралы хабарлама жазу.
YІІІ.Бағалау