Жасыл дәріхана 5-сыныпқа арналған факультативті курс бағдарламасы
Жасыл дәріхана 5-сыныпқа арналған факультативті курс бағдарламасы
Бағдарлама авторы: химия пәнінің мұғалімі В.С. Бакитова
2013-2014 оқу жылы
Түсінік хат
Жер бетінде шипалық қасиетке ие алуан түрлі өсімдіктер өседі. Біздің аумақта сол емдік қасиеттеріне бай өсімдіктер өте көп.
Дәрілік өсімдіктер жайында тұнғыш рет грек дәрігері Гиппократ белгілі еңбек жазған. Ол өсімдіктің қай бөлігі болсада пайдалы, оларды емдеу мақсатында қолдануға болады деп есептеген.
Бұл курста оқушылар сол емдік қасиеттеріна бай өсімдіктермен танысып, олардың қай ауруға, қалай қолдануға болатының үйренеді.
Дәрлік өсімдіктерді жинаған дұрыс. Бірақ оларды басқа өсімдіктерден ажырата білуде маңызды. Міне , осы тұрғыдан 5-сыныпта алғашқы оқушыларға дәрлік өсімдіктер туралы мәліметтер берілуде. Оқушылар сонымен қатар, өсімдіктердің қысқаша болса да географиялық таралу аймағымен танысады. Бағдарламада берілген дәрілік өсімдіктер ауыл аймағында, бақшада өсетін өсімдіктер.
Бағдарлама Тасқала ауданының әдістемелік кабинетімен келісіліп, мақұлданды (хаттама № 2013 жыл)
Курстың принциптері мен міндеттері
Курс негізіндегі принциптер:
-«Дәрлік өсімдіктер- халық байлығы »
-оқушылардың жас ерекшелігіне сәйкестігі.
Бағдарламаның міндеттері:
-оқушының пәніне қызығуын арттыра отырып, туған өлке аймағындағы дәрлік өсімдіктермен танысу, өз бетімен ізденуін қалыптастыра отырып білімін дамыту;
-интелектуалды және практикалық білімі мен дағдысын қалыптастыру;
-ғылыми зерттеу ізденісін, коммуникативті дағдасын, топпен жұмыс істеу қабілетін дамыту;
-оқушының мүмкіндіктерін пайдаланып оқушыларға кәсіптік бағдар беру.
Оқу процесін ұйымдастыру
Курс бойынша оқу процесті ұйымдастыруда келесі негізгі принциптер енгізілді:
- Курсқа қызығушылықты арттыру;
- Белсенді қатысу;
- Еркіндік және диалогқа дайындық;
- Өз ойына сеніммен қарау.
Әдістер:
- Зерттеушілік – ізденіс;
Жұмыс түрлері:
- Әңгіме, саяхат, дәріс, сарамандық жұмыс
Бағалау барасы:
- Материалдың дұрыстығы, әрі сапалы баяндалу;
- Ұғымдар мен заңдылықтардың толық ашылуы;
- Дербес жауап;
- Дәлелді баяндау және өзіндік икемділік.
Күтілетін нәтижелер:
- Сабақта алған білімдерін күнделікті өмірде қолдана біледі.
2.Дәрлік өсімдіктерді тани біледі.
- дәрлік өсімдертер жөнінде шығармашылық жұмыстарды орындай алады.
- Танымдық қабілеттері дамиды.
- Дәрлік өсімдіктерден гербарий жасай алады.
Бағдарламаның тақырыптық толықтыруы
І тарау. Өсімдік жамылғы (2 сағат)
Кіріспе. Туған өлке табиғатынының өсімдік жамылғысы
ІІ тарау. Шежін ауылының аумағындағы дәрілік өсімдіктер (6 сағат)
Шежін ауылының аумағындағы дәрілік өсімдіктер. Ақ тауқалай
Байшешек. Ащылау алқа, қалампыр. Дәрлік түймедақ, киікоты. Көжек жанаргүл,жусан. Шашыратқы, гүлшетен.
ІІІ тарау.Еменжар мемлекттік кешеннің дәрілік өсімдіктері (5 сағат)
Еменжар мемлекттік кешеннің дәрілік өсімдіктері. Итмұрын, Қалақай, мыңжапырақ. Құлмақ, бидайық, мия, бақбақ. Жалбыз, жолжелкен, түймешетен. Шәйқұрай, көктерек, қайын, емен.
ІҮ тарау. Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер (11 сағат)
Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер. Арша, аскөк,ақжелкен. Бадам,бадана.
Бүрген, капуста. Қант қызылшасы, қара қарақат. Арпа, таңқұрай. Қожақат, алмұрт. Сарымсақ, апельсин. Сәбіз,грек жаңғағы. Пияз,жүгері, күнбағар. Шие, қарбыз.
Өрік, түйебұршақ.
Ү тарау.Дәрлік өсімдіктердің сырлары (10 сағат)
Дәрлік көкініс, жеміс-жидектер. Дәрлік көкініс, жеміс-жидектер туралы мақал-мәтелдер, жұмбақтар. Дәрлік өсімдіктердің емдік топтары. Дәрлік өсімдіктерді жинау, кептіру, сақтау ережелері Практикалық сабақ.Дәрілік өсімдіктерді жинау, кептіру. Дәрілік өсімдіктерді дайындау әдісі. Практикалық сабақ. Дәрілік өсімдіктерді дайындау
Жасыл дәріхана
5 сынып
Барлығы 34 сағат
№ сабақ | Сабақтың тақырыбы | Сағат саны | Мерзімі |
І тарау. Өсімдік жамылғы | 2 | ||
1 | Кіріспе.
| 1 | |
2 | Туған өлке табиғатынының өсімдік жамылғысы | 1 | |
ІІ тарау. Шежін ауылының аумағындағы дәрілік өсімдіктер | 6 | ||
3 | Шежін ауылының аумағындағы дәрілік өсімдіктер. Ақ тауқалай | 1 | |
4 | Байшешек | 1 | |
5 | Ащылау алқа, қалампыр | 1 | |
6 | Дәрлік түймедақ, киікоты | 1 | |
7 | Көжек жанаргүл,жусан | 1 | |
8 | Шашыратқы, гүлшетен | 1 | |
ІІІ тарау.Еменжар мемлекттік кешеннің дәрілік өсімдіктері | 5 | ||
9 | Еменжар мемлекттік кешеннің дәрілік өсімдіктері | 1 | |
10 | Итмұрын, Қалақай, мыңжапырақ. | 1 | |
11 | Құлмақ, бидайық, мия, бақбақ | 1 | |
12 | Жалбыз, жолжелкен, түймешетен | 1 | |
13 | Шәйқұрай, көктерек, қайын, емен | 1 | |
ІҮ тарау.Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер | 11 | ||
14 | Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер. Арша, аскөк,ақжелкен | 1 | |
15 | Бадам,бадана | 1 | |
16 | Бүрген, капуста | 1 | |
17 | Қант қызылшасы, қара қарақат | 1 | |
18 | Арпа, таңқұрай | 1 | |
19 | Қожақат, алмұрт | 1 | |
20 | Сарымсақ, апельсин | 1 | |
21 | Сәбіз,грек жаңғағы | 1 | |
22 | Пияз,жүгері, күнбағар | 1 | |
23 | Шие, қарбыз | 1 | |
24 | Өрік, түйебұршақ | 1 | |
Ү тарау.Дәрлік өсімдіктердің сырлары | 10 | ||
25-26 | Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер. Ізденіс жұмыс | 2 | |
27 | Дәрілік көкініс, жеміс-жидектер туралы мақал-мәтелдер, жұмбақтар | 1 | |
28 | Дәрлік өсімдіктердің емдік топтары | 1 | |
29 | Дәрілік өсімдіктерді жинау, кептіру, сақтау ережелері | 1 | |
30-31 | Практикалық сабақ. Дәрілік өсімдіктерді жинау, кептіру. | 2 | |
32 | Дәрілік өсімдіктерді дайындау әдісі | 1 | |
33 | Практикалық сабақ. Дәрілік өсімдіктерді дайындау | 1 | |
34
| Қорытынды сабақ | 1 |
ЖББ Шежін орта мектеп- балабақшасының
5- сыныпқа арналған « Жасыл дәріхана» курсына
Пікір
Бұл курс оқушылар үшін маңызды курстардің бірі болып саналады. Себебі, қазіргі заманда біз оқушыларды тиімді әрі жауапкершілікпен қоршаған ортаға қарауды үйретуіміз керек, соның ішінде туған өлкедегі емдік қасиеттеріне бай өсімдіктермен таныстырып, олардың қай ауруға, қалай қолдануға болатының.
Оқушылар сонымен қатар, өсімдіктердің қысқаша болса да географиялық таралу аймағымен танысады. Бағдарламада берілген дәрілік өсімдіктер ауыл аймағында, бақшада өсетін өсімдіктер.