Қайнау. Меншікті булану жылуы

Физика пәнінен ашық сабақтар

Сабақтың тақырыбы	Қайнау. Меншікті булану жылуы
Мақсаты	Сыни тұрғыдан ойлау әдісін пайдалана отырып, сұйықтар мен газдардың қасиеттері жайлы жаңа ұғымдармен таныстыру,заттың агригаттық күйлерінің бір түрден екінші түрге айналғанда молекулаларының орналасуының айырмашылықтарын, қайнау мен қысым арасындағы байланыс, меншікті булану жылуы туралы түсініктер қалыптастыра отырып, теориялық білім негізін практикамен ұштастыру.
Жұмыс нәтижесі	Қайнау. Меншікті булану жылуытуралы түсінігі қалыптасады. Ақпарат көздерін білім алуда пайдалануды,өз пікірлерін білдіруді,АКТ ны қолдана білуді,алған білімдерін күнделікті өмірмен байланыстыра білуді үйренеді,қосымша деректермен жұмыс жасауды үйренеді,ғылыми көзқарасы қалыптасады. пікірлерін айта алады,өзіндік ойын ортақ пікірге келтіріп отырады, көпшілікте өзін-өзі реттейді.
Сілтеме	Б.М.Дүйсембаев, Г.З.Байжасарова, А.А. Медетбекова Физика. 8-сынып. Алматы «Мектеп» 2012 жыл. 75- 79 беттер.
Әдіс-тәсілдер	Формативтік бағалау, өзін-өзі бағалауға ықпал ету. Жаңа әдіс – тәсілдер. Сын тұрғысынан ойлау. АКТ слайдтар
Ресурстар	Постер, оқулық, слайд, мұғалімге арналған нұсқаулық, АКТ, стикерлер, флипчарт, маркерлер, құты, спирт шам, су, шырпы.
Сабақтың өтілетін уақыты	45 минут
Сабақ жоспары	Ұйымдастыру: топқа бөлу, мақсат қою Сабақ барысы: Блум таксаномиясы бойынша Рефлексия Үйге тапсырма

Ойлауды Блум

бойынша жіктеу

Мақсат

Тапсырма түрі.

Түрткілер.

Нәтиже

Бағалау

критерийлер

дескриптор

Ұпай

Жиынтық баға

Білу

Үй тапсырмасын сұрауда әр топқа өтілген тақырыпты пысықтау мақсатында жадында қалған білімдері мен физикалық шамаларды қалай меңгергендігіне байланысты пікірлерін тест арқылы анықтау.

Қызығушылығын ояту.

Оқушылардың қызығушылықтарын арттыру үшін «Шашу» әдісін пайдаланып, 3 топқа бөлемін. Сыныпта жағымды ахуал тудыру үшін «Жақсы тілектер» трегингін ұйымдастырамын. Тесттің түрлері арқылы үй тапсырмасын сұрау.

І. Толықтыру тесті

1. Ауадағы су буының мөлшері ылғалдылық деп аталады.

2. Бу(газ) қаныққан күйге өтіп конденсацияланған(шық пайда болған) және салыстырмалы ылғалдылығы 100%-ға тең болған кездегі температураны шық нүктесі деп аталады.

3. Ауадағы су буының шық нүктесінанықтау үшін Ламбрехтің конденсациялық гигрометрін пайдаланды.

4. Ауаның ылғалдылығын жылдам анықтау үшін көбіне психрометрді қолданады.

ІІ.Сәйкестендіру тесті

Сұрақ		Жауап
Салыстырмалы ылғалдылық		Бу (газ) қаныққан күйге өтіп кон-денсацияланған және салыс-тырмалы ылғалдылығы 100%-ға тең болған кездегі температураны аталады.
φ		Буланған сұйықтың температурасын көрсетеді
Шық нүктесі		Тек ауадағы су буының мөл-шеріне ғана емес, температураға байланысты
Ылғал термомерт		Салыстырмалы ылғалдылықтың белгіленуі

ІІІ.Балама жауаптары бар тесті

1.Ауаның ылғалдылығын психрометрмен өлшей ма?

Ия жоқ

2.Құрғақ термометр буланған сұйықтың температурасын көрсете ма?

Ия жоқ

3.Психрометр екі термометрден тұра ма?

Ия жоқ

4.Ауадағы су буының шық нүктесін анықтау үшін Ламбрехтің конденсациясын пайдаланады ма?

Ия жоқ

ІҮ. Еске салушы тесті

1.Жер бетінің қанша бөлігін су алып жатыр?

Жер бетінің көп бөлігін су алып жатыр

2. Ауадағы су буы қаныққан ба, әлде қанықпаған ба?

Ауадағы су буы қаныққан буға жатпайды.

3. Ауадағы су буының маңызы қандай?

Су буы қаныққан буға айналатын температура шық нүктесі делінеді. Ауа шық нүктесіне дейін салқындағанда будың конденсациясы басталады; тұман пайда болады, шық түседі.

4. Ауа ылғалдылығының маңызы туралы не білеміз?

Ауа райын күні бұрын болжауға болады. Атмосферадағы су буының мөлшері 1 %-ке жуық, бұл шама атмосферада құбылыстарда айтарлықтай өзгерістер тудырады. Бұйымды сақтауда да ылғалдылықты білу маңызды.

Тесттің түрлері арқылы қызығушылығы оянады, білімін көрсетеді.

Білім деңгейін зерделеу

Тапсырма толық жасалды

Тапсырма жартылай жасалды

Тапсырма жасалмады

Түсіну

Стратегияларды жүйелі қолдану арқылы оқушылардың жұмысын ұйымдастыру (сауал қоя білу, талдау жасай білу, баяндау және қызу ой талқысын жасай білу қабілеттерін жетілдіру жолдарын беру)

Арқылы тақырыптың идеясын түсіну

Мағынаны тану

Тәжірибе көру арқылы ой қозғау.

Судың қайнауын және буға айналу құбылысын тәжірибе арқылы көрсетемін. Сол арқылы жаңа сабақты түсінеді. Жұмыс дәптеріндегі берілген анықтамаларды орындау арқылы жаңа сабақты түсінеді

Ойын жеткізеді, түсінігі кеңейеді

Тақырыптың басты идеясын табу

Тапсырмаларды толық орындады

Тапсырмаларды жартылай орындады

Мүлдем орындай алмады

Қолдану

Тақырыпқа сәйкес тапсырма орындау дағдысын қалыптастыру.

Топтық жұмыс

1 топ: Жұмыс дәптеріндегі №1 тапсырма

2 топ:Семантикалық карта мен жұмыс

3 топ: Постермен жұмыс орындау.

4 топ: Постермен жұмыс орындау.

Теорияны тәжірибеде үйлестіре алады

Іс-тәжірибеде үйлестіре алды

Тапсырмаларды толық орындады

Тапсырмаларды жартылай орындады

Тапсырмаларды орындай алмады

Талдау

Тақырыпқа сәйкес тапсырма орындау,

ой шешімін табу.

Есептер:

Қызыл: 4 есеп

Жасыл: 4 логикалық тапсырмалар

1.Суды қыздырмай-ақ қайнатуға бола ма? (жоқ)

2.Стакан мен табаққа массалары бірдей су құйылған. Бірдей жағдайдағы осы екі ыдыстың қайсысындағы су тезірек буланады?

(Табақтағы. Себебі оның бетінің ауданы үлкен)

3.Кастрөлдегі қайнап жатқан суда макарон пісіп жатыр. Ал макарон түтігіндегі су қайнай ма? (жоқ)

4.Бірдей жағдайда майлы сорпа мен шайдың қайсысы тез суиды? (шай)

Көк: 4 тұрақтылар

1.Меншікті булану жылуы қандай әріппен белгіленеді? (r=1Дж/кг)

2.Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі қандай?

(Q=1Дж)

3.Эльбрус шыңында су шамамен неше ⁰С-та қайнайды? (80⁰С)

4.Судың қайнау температурасы

200⁰С –қа дейін қай жерде болады?

(Автоклав құрылгысында)

Сары: 4 тест жұмыстары

1. Меншікті булану жылуы қандай әріппен белгіленеді

A. q B. r

C. λ D. c

2. Меншікті булану жылуының формуласы

A. q = Qm B. q =

C. r = Qm D. r =

3. Қайнау температурасындағы 500 г спиртті буландыру үшін қанша жылу жұмсалады?

A. 92 кДж B. 92 Дж

C. 450 кДж D. 450 Дж

4. Судың қайнау температурасы

A. 0⁰С B. -100⁰С

C. 100⁰С D. жауабы жоқ

Сергіту сәті: «Жұмыр қылыш» биі

Теорияны тәжірибеде үйлестіре алады

Іс-тәжірибеде үйлестіре алды

Есептерді толық орындады

Есептерді жартылай орындады

Орындай алмады

Жинақтау

Тақырып бойынша алған білімдерін жинақтайды

Ашық сұрақтар

Топтарға сұрақтар беру арқылы диалогқа түседі.

1.Қайнау дегеніміз не?

2. Меншікті булану жылуын қалай түсіндің?

3.Қайнау температурасы дегеніміз не?

4. Су қайнар алдында қандай дыбыс естіледі?

«Сиқырлы сөздер»

Бірнеше сөздер беріледі. Сол сөздердің арасынан бүгінгі тақырыпқа қатысы жоқ сөзді тауып айтыңыздар.

1) паремутрате 2)шеніктім 3)шәбі

4)лунуба 5) нақайу 6)квалатов

7)бейкаліклұы

Жауабы: температура; меншікті; Әбіш; булану; қайнау; автоклав; Кекілбайұлы.

Сонымен балалар бүгінгі тақырыпқа қатысы жоқ сөз Әбіш кекілбайұлы -75 жаста. Ол көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері, халық жазушысы. Маңғыстау олбысы Маңғыстау ауданы, Онда ауылында 1939 жылы 6 желтоқсанда дүниеге келді. 2002 жылы ҚР Парламент Сенатының депутаты болды. 2009 жылы «Сыр- десте» ой-толғаулары 5 томдық жинағы жарыққа шықты. 1986 жылы Қаз ССР Мемлекеттік сыйлығын алды. Қазіргі таңда құрметті еңбек демалысында. Осы жазушыға арнап жергілікті тілшіміз Рза Оңғарбайдың жазған өлеңі:

Жүрген жоқсыз әрдайым қасымызда,

Алматы асып кеттіңіз жасыңызда.

Адамзаттың білімі сыйған білем.

Мына сіздің алтындай басыңызға.

Болғаннан соң теңерім, телегейім,

Дарияға қалайша теңемеймін.

Ғылымменен білімнің мұхитына,

Жүзіп кете бересіз кемедейін.

Талай тантық талқыға түсіп көрді,

Қаппақ болды, күпінді, ісіп көрді.

Бұл қазақ көзі көрмей сенбес еді,

Ағамыз алыптармен теңдес еді.

Ортаймайды сіз барда көңіліміз,

Ұзақ болсын Әбеке өміріңіз.

Тірі әулие деп елің тіркеп қойған,

363- ші нөміріңіз.- деп сабағымызды қорытындылаймыз.

Білімдерін жинақтайды, сараптайды

Жағдаяттан шыға білу құзыреті

Толық шықты

Қиналды

Шыға алмады

Бағалау

Дүниетанымын кеңейту.

Оқулықтағы §18, ІІ тарауды қайталау

11-жаттығу 4,5,7,8

Ойланып шешім қабылдайды, ізденеді.

«Өзін – өзі бағалау» арқылы

Креативті

Ойы жүйелі, тың ойлы емес

Жалпыға ортақ ой

булану жылуы, Қайнау, Меншікті