1836-38 жылдардағы Ішкі (Бөкей) ордасындағы Исатай, Махамбет бастаған қозғалыс

Сабақтың тақырыбы: 1836-38 жылдардағы Ішкі (Бөкей) ордасындағы Исатай, Махамбет бастаған қозғалыс.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік : «Білген сайын келеді біле бергім, Біле беру емес пе тілегі елдің»-демекші, туған жердің тарихын, соның ішінде Махамбет  Өтемісұлының өмірі, шығармашылығы, Махамбет бастаған көтерілістің себеп-салдары, қозғаушы күші, нәтижесі, тарихи маңызы, Махамбеттің тағдыры туралы түсінік беру.

Тәрбиелік :»Туған жерді сүю парыз, сүю үшін тарихын  білу парыз»-дегендей, өз отанының тарихын біліп қоймай туған жерге деген сүйіспеншілікке, «Бабалар ерлігі-ұрпаққа үлгі»,-деп айтып оқушыларды өз елінің бабалары сияқты елін қорғауға, ерлікке,Отанын құрметтеуге тәрбиелеу.

Дамытушылық: Оқушылардың осы сабаққа деген белсенділігін, қызығушылығын арттырып, ойлау, сөйлеу, танымдық, ізденімпаздық қасиетін арттыру.

Сабақтың түрі: Аралас

Сабақтың типі:Жаңа білім  негізін қалыптастыру.

Қолданылатын әдістер:Тірек-схема,таблица, тест, баяндау, сұрақ-жауап, «Баскетбол ойыны».

Пәнаралық байланыс: География, әдебиет,сызу, бейнелеу, ән, қазақ тілі.

Сабақтың көрнекілігі: Махамбеттің суреті, плакаттар, кадоскоп, тест, схема, радио,ТСО, карта.

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру кезеңі.

А) Оқушылармен сәлемдесу.

Б) Оқушыларды түгендеу.

В) Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

  1. Үй тапсырмасын сұрау.

Махамбет туралы жан-жақты ізденіп келу.

3.Жаңа тақырып:

Күйші
Көтерілісті басқарушы
Домбырашы
Жыршы
Махамбет
1836-1838

жылдар

Ақын
Бөкей ордасы

1836-38 жылдардағы Ішкі (Бөкей) ордасындағы Исатай, Махамбет бастаған қозғалыс.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ер туып жоқ елді бар қыла алмайды,

Ел болса, ер туғызбай тұра алмайды.    Б.Момышұлы.

 

Махамбет

 

 

Алым-салық, жер
Орал облысы

Жаңа қала ауданы

1804-1846
Наразылық
Бөкей ордасындағы халықтың жағдайы
Жәңгір хан
Бөкей
Бөкей ордасы
1836-1838 жылдарындағы көтеріліс

.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Бейнетаспа көрсетілеледі «Жәңгір хан» «Егеулі найза қолға алып»

 

Қазақтардың отарлауға қарсылығы
СсрарС.Датұлы басқарған қозғалыс
Ұлт-азаттық қозғалыс
Ж.Нұрмұхамедұлы бастаған көтеріліс
К.Қасымұлы бастаған көтеріліс
Бөкей хандығындағы Исатай-Махамбет бастаған қозғалыс

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

«Ел қорғаған –ер бабаң»

1836-38 жылғы көтеріліс
И.Тайманұлы М.Өтемісұлы

 

Кіші жүз қазақтары

 

 

 

Басталу себебі
Барысы
Тарихи маңызы                  

 

 

 

 

 

 

Нәтижесі
Қозғаушы күш

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Махамбет, Исатай қорлықта жүрген халқына бостандық алып берем деп, кескілескен шайқасқа түсіп,халық жағдайы үшін қандай қиыншылық болса да төзе білді. Олар өздерінің мақсаты үшін өлімнен де тайсалмады  .

Сондықтан да Махамбет-ұлы тұлға. Ол суыт  жүрістің, жорықтың, қан майданның ақыны, жыршысы болған деп айтуға болады.

«Жігітке жеті өнер де аз»,-деп айтқандай,Махамбеттің тұла  бойы тұнған өнер.

 

Жыршы
Өкініш, Жұмыр қылыш, Жорық Ақтабан, Шілтерлі терезе.
Махамбет
Ақын
Домбырашы, күйші
Жәңгірге айтқаны, Исатай деген ағам бар, Мұнар күн, Қызғыш құс.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Махамбеттің күйін тыңдаттым.

4.Жаңа тақырыпты бекіту.

 

2 топ (5 адамнан) бір-біріне  сұрақ қояды, жауап бергенге ұпай жиналады

 

  • 1

Доп (бірінші бет)

  • 2
  1. Махамбеттің жастық шағы.
  2. Махамбеттің өлендерінің тақырыбы.
  3. Бөкей ордасы жайлы әңгімеле.
  4. 1836-38 жылдары көтеріліс болған жерлер.
  5. Көтерілістің қозғаушы күші.
  6. Көтерілістің жеңілу себебі неде?
  7. Махамбеттің ерлік туралы өлеңдерін ата.
  8. «Жәңгірге» деген өлеңін айт.
  9. Махамбет туралы зерттеулер.

 

 

 

Б) «Тапқыр болсаң тауып көр»

(таңдамалы тестпен жұмыс)

 

Р/Сұрақтар

 

Жауаптар
АВС
1Махамбет қай жылы дүниеге келді?180518041801
2Бөкей ордасының негізін қалаған?БөкейЖәңгірАйшуақ
3Көтеріліс қашан басталды?183518361838
4Көтерілісті басқарған кімдер?АйшуақКенесарыИсататай, Махамбет
5Көтеріліс кімге қарсы бағытталды?Ханға қарсыШаруағаСтаршынға

 

«Махамбет»

 

1.1806 жылы Бөкей хандығы құрылды.

2.Оның негізін қалаған Жәңгір.

3.Махамбет Өтемісұлы 1805 жылы дүниеге келді.

4 Бөкей ордасындағы көтерілісті Кенесары басқарды.

5 Көтерілістің  нәтижесінде Махамбет бастаған Кіші жүз қазақтары жеңіске жетті.

В)

Р/ССұрақтар
Махамбет
1Махамбет кім?
21836-38 жылғы көтерілістің басталу себебі?
3Махамбеттің өлеңдерінің тақырыбы
4Махамбеттің күйлерін ата
5Көтерілістің нәтижесі
6Махамбет туралы зерттеу жұмыстары

 

6 .Оқушыларды бағалау.

  1. Үйге тапсырма.

«1836-38 жылдарға саяхат» тақырыбында ой-толғау (әңгіме жазу).