Қазақстанда 1916 жылғы ұлт азаттық қозғалыстың басталуы және сипаты
Сабақтың тақырыбы: Қазақстанда 1916 жылғы ұлт азаттық қозғалыстың басталуы және сипаты
Сабақтың мақсаты:
Білімділік:1916 жылғы көтерілістің мақсаты,сипаты және тарихи маңызын баяндау,патшаның отрашылдық саясатына қарсы бағытталған қарсылықтары туралы баяндай келе,оқушылардың өз халқының тарихын меңгеруіне ықпал ету.
Тәрбиелілік: Бабалардың ерлік рухын сезіндіру арқылы,азаматтық тәрбие беру,шешендік сөз,сана ұлттық намысын қалыптастыру,ерлікке,батырлыққа,отанын сүйюге тәрбиелеу.
Дамытушылық: Түсініп оқуға ізденуге.сыни тұрғыдан ойлауға,сөздік қорын дамытуға бағыттау
Сабақтың көрнекілігі: оқулық ,интерактивті тақта,карта
Сабақтың барысы
3- бөлімнен тұрады.
1- бөлім түсіну. (электронды оқулықтан 1916 ж ұлт азаттық қозғалысты көрсету)
2- бөлім талдау.
3- қортындылау және бағалау
Көтерілістің шығу себебі
1916 жылғы 25 маусымдағы патша үкіметінің «Түркістан мен Дала өлкесінен 19-43 жас аралығындағы 500 мың адамды қара жұмысқа алу туралы» жарлығы
1916 ж 23 тамыздағы генерал губернатор Куропаткиннің құпия жарлығы
Қара жұмысқа шақырудан босатылғандар
-болыстық ауылдық басқармалардың лауазымды адамдары
-төменгі полиция шендері,имамдар,молдалар,ұсақ несие мекемелерінің есепшілері т.б
Сабақ жоспары
Көтерлістің себебін,салдарын анықтау
Көтерліс ошақтары
Қоғам қайраткерлері
Көтерлістің тарихи сипаты
Көтерлістің жеңілу себебі
Бірінші бөлімге қорытынды тест
1.Қай ғасырда Ресей патшалығы Шығысты отарлауды жедел қарқынмен жүргізе бастады?
а)ХХ басы ә)ХIX ғ б) XVIIIғ в) XVIIғ
2.1916 ж ұлт- азаттық қозғалыстың себебі не?
а)патша өкіметінің отарлық саясатының күшеюі ә)әкімшілік реформаның күшпен енгізілуі
б)мал санының күрт төмендеуі в) майдан жұмысына қазақтардың алынуы
3.1916 ж. Көтерлістің басталуына қандай оқиға түрткі болды?
а)соғыс ауыртпалығы ә)ревалюцияның әсері б)патшаның маусым жарлығы
в) қоныстандыру саясаты
4.Патша жарлығына сәкес Дала өлкесініен.Түркістаннан қанша адамды қара жұмысқа алу көзделді?
а)100000 ә)500000 б) 20000 в) 1000000
5.Ұлт –азаттық қозғалыстың қозғаушы күштері кімдер болды?
а)шаруалар ә)жұмысшылар,қолөнершілер б) зиялылар в) жоғардағылардың бәрі
Сандарды сәкестендіру
1.1907-1912ж Қазақстанға 20 мың
қанша адам қоныстанды
2.1917 ж қанша егістік пен
жайлымдарын тартып алды жарты млн
3.Қарқара жәрмеңкесін
қанша жазалаушы топ басып алды 2 млн 400 мын адам
5.1916ж Қазақстан жерінде
кеміген қазақстандықтар 45 млн
6.А.Имановтың жасағы
қанша адамнан тұрды? 5 мың
Реттік тест
- 1917ж ақпанда Ресейде буржуазиялық –демократиялық революция болды
- 1907-1912 ж Қазақстаннан Ресейден 2 млн 400 адам қоныстанды
- 1918ж 18 ақпан Екібастұз және Қарағанды көмір кендерінен Спасск
Зауытының қазақ жұмысшылары ереуіл жасады.
- 1914-1918 Бірінші дүние жүзілік соғыс болды
2.
1.1916 жыл қараша Торғай мен Ырғыз уездерінде әрқайсысында
2-3 мың адам болған 20-дай көтерілісшілер болды
2.1916 ж 28 маусым «Бұратана» халықтарды тыл жұмыстарына
Алу жөнінде Жарлық шықты.
- 1916ж тамызда Қарқара жәрмеңкесін басып алдыі.
4 . 1916 ж 20 шілдеде генерал губернатор Куропаткин нұсқау берді
Екінші бөлімге қорытынды тест
1.1916 ж ұлт-азаттық көтерілісінде Торғайда сардарбек болып кім сайланды?
а)Ә.Жангелдин ә)А.Иманов б) Т.Рысқұлов в) Т.Бокин
2.1916 ж ұлт –азаттық қозғалыс жылдарында Қазақстанда Жетісудың губернаторы кім болды?
а) Куропаткин ә) Гекке б)Фольбаум в) Кирямов
3.1916 ж.Жетісудағы көтерілістің қай жетекшісі Боралдайда дарға асылып өлтірілді?
а)Ж.Мәмбетов ә)Ұ.Саурықов б)Т.Бокин в)Б.Әшекеев
4.Торғай уезінің қазақтары 1916 ж.ұлт-азаттық қозғалыс кезінде өздерінің ханы етіп кімді сайлады?
а) Ұ.Саурықов ә)Ә.Жанбосынов б)А.Қошанов в)Н.Қияшев
5.Ұлт азаттық қозғалыстың қозғаушы күштері кімдер болды?
а)шаруалар ә)жұмысшылар,қолөнершілер б)зиялылар в)жоғарыдағылардың бәрі
Балама тест
- XXғ басында капиталистер арасында қайшылықтар күшейді ме?
«ия» «жоқ»
2.1914-1918ж соғысқа 36 мемлекет қатысты ма?
«ия» «жоқ»
3.Соғыс жылдары егіс көлемі, мал саны қысқарды ма?
«ия» «жоқ»
4 Ресей Азиялық Шығысты соғыссыз алды ма?
«ия» «жоқ»
Бірінші дүниежүзілік соғыс 1914-1920 жылдарға созылды ма?
«ия» «жоқ»
Шовинизм ұлтшылдықтың шектен шыққан түрі?
«ия» «жоқ»
3 бөлім Қорытындылау,бағалау
Бұл қай қайраткердің сөзі
«Қазақ ұлтының өмір сүруінің өзі проблемаға айналды»
А .Байтұрсынов
«Жұрт сеңдей соғылды,түнде ұйқыдан,күндіз күлкіден айырылды»
М.Дулатұлы
«Қазақ секілді іргелес жұрт өзгелер қатарында соғыс майданында қару жарақ асынып,мемлектті қорғауға лайық еді,қатарда жоқ қара жұмысқа байлануын кемшілік санаймыз»
А.Байтұрсынұлы
«Қазақ қырғыз осы көтерлісте көп адамын өлтіріп,шаруасын күйзелтсе де келешекте қандай ел екенін білдіреді» Ә.Бөкейханов
Топтық жұмыс
1- топ.Картадан көтеріліс ошақтарын көрсету
2- топ Венн диаграммасын толтыру
3- топ Көтерілісті баяндайтын туындылар
Үйге тапсырма Қазақстандағы 1916 ұлт азаттық қозғалыстың басталуы және сипаты тақырыбын оқу.Тақырып барысында қамтылмаған сұрақтардан тест жұмысын жасап алып келу.