Қазақ халқының материалдық мәдениеті

Агиева Назым Сергазиновна

Тарих пәнінің мұғалімі

ШҚО Жарма ауданы

Жаңғызтөбе кенті

«Жаңғызтөбе орта мектеп-балабақша кешені» КММ-сі

 

5 сынып

Қазақстан тарихынан ашық сабақ

Сабақтың тақырыбы:. Қазақ халқының материалдық мәдениеті

Сабақтың мақсаты:

1) Білімділік: Қазақ халқының материалдық мәдениетінің ерекшелігі туралы түсіндіру.

2) Тәрбиелік: Көшпенділер өміріндегі киіз үйдің маңызы туралы айта келіп, «Мәдени мұрамызды» қорғауға тәрбиелеу.

3) Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.

Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың көрнекілігі: Суреттер, үлестірмелі қағаздар.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

Оқушыларды топқа бөлу

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.

Тарихи сынақ хат

  1. ………. – адамзаттың жаратушыға, табиғаттың тылсым күштеріне табыну.
  2. Дін ілімін зерттейтін ғылымды – ………….. деп атайды.
  3. Түрік халықтары өздерін қорғап, сақтау үшін …………. жалбарынды.
  4. Тәңір олардың ұғымында …… ………….. болып есептелінеді.
  5. Б.з –дың ҮІ ғасырынан бастап Қазақстан жерін мекендеген түрік тілдес халықтар арасында будда, …………….. , …………. ілімдері ене бастады.
  6. Діндер сол кездегі маңызға ие болған ………. ………… жолы арқылы таралды.

ІІІ. Жаңа сабақ

Берілген мәтінді оқуға 5 минут уақыт беріледі.

І топ. Қазақ халқының баспанасы

ІІ топ. Қазақ халқының киім –кешектері.

ІІІ топ. Қазақ халқының үй жиһаздары, қолөнер бұйымдары.

«Кім тапқыр?» ойыны

Берілген киім –кешектің түріне қарай орналастыр.

  1. Биалай, тақия, шапан, кебіс, сәукеле, жарғақ, шекпен, мәсі, шидем, күпі, тон, қырпу.
  2. Бас киім.
  3. Сырт киім.
  4. Аяқ киім.

Суретпен жұмыс.

Суреттердегі қандай қару – жарақ екенін табу керек.

Қазақ халқы елі мен жерін қорғауда астындағы атына, білегінің күшіне, бойындағы бес қаруна сенген. Қазақ халқының қару – жарағы қуатты болған. Жаудың құтын қашырып, батырларымыздың мерейін асырған қару – жарақтардың бірнеше түріне тоқтала кетейік.

  1. Алмас қылыш – болаттың ең асылынан соғылатын соғыс қаруы.
  2. Дулыға- батырлар соғыста басына киетін темір қалпақ.
  3. Сауыт – садақ, қылыш, найза т.б қарулардан қорғануға арналған киім.
  4. Жебе – садақ оғының масағы.
  5. Жеке ауыз – бір ғана оқпен атылатын мылтық.
  6. Найза – жақын қашықтықта бетпе – бет айқаста түйреу мақсатында қолданылатын қару түрі.
  7. Сойыл – ағаштан жасалған,алып жүруге ыңғайлы, жеңіл қол қаруы.

ІҮ.Жаңа сабақты бекіту

С А Қ И Н А

С А Д А Қ

Қ А М З О Л

С А Б А

У Ы Қ

  1. Қолға тағылатын зергерлік бұйым.
  2. Жебе атуға арналған қол қаруы.
  3. Әйелдер көйлек сыртынан киетін киім.
  4. Қымыз, шұбат ашыту үшін падаланылатын , мал терісінен тігілетін ыдыс.
  5. Шаңырақ пен керегені байланыстыратын киіз үй бөлшегі.

Ү.Бағалау

ҮІ.Үйге тапсырма

  • 44. Қазақ халқының материалдық мәдениеті оқу.

Ерлік, батырлық туралы мақал –мәтелдер жазып келу