Қазақ халқының материалдық мәдениеті
Агиева Назым Сергазиновна
Тарих пәнінің мұғалімі
ШҚО Жарма ауданы
Жаңғызтөбе кенті
«Жаңғызтөбе орта мектеп-балабақша кешені» КММ-сі
5 сынып
Қазақстан тарихынан ашық сабақ
Сабақтың тақырыбы:. Қазақ халқының материалдық мәдениеті
Сабақтың мақсаты:
1) Білімділік: Қазақ халқының материалдық мәдениетінің ерекшелігі туралы түсіндіру.
2) Тәрбиелік: Көшпенділер өміріндегі киіз үйдің маңызы туралы айта келіп, «Мәдени мұрамызды» қорғауға тәрбиелеу.
3) Ойлау, есте сақтау қабілеттерін дамыту.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың көрнекілігі: Суреттер, үлестірмелі қағаздар.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі
Оқушыларды топқа бөлу
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау.
Тарихи сынақ хат
- ………. – адамзаттың жаратушыға, табиғаттың тылсым күштеріне табыну.
- Дін ілімін зерттейтін ғылымды – ………….. деп атайды.
- Түрік халықтары өздерін қорғап, сақтау үшін …………. жалбарынды.
- Тәңір олардың ұғымында …… ………….. болып есептелінеді.
- Б.з –дың ҮІ ғасырынан бастап Қазақстан жерін мекендеген түрік тілдес халықтар арасында будда, …………….. , …………. ілімдері ене бастады.
- Діндер сол кездегі маңызға ие болған ………. ………… жолы арқылы таралды.
ІІІ. Жаңа сабақ
Берілген мәтінді оқуға 5 минут уақыт беріледі.
І топ. Қазақ халқының баспанасы
ІІ топ. Қазақ халқының киім –кешектері.
ІІІ топ. Қазақ халқының үй жиһаздары, қолөнер бұйымдары.
«Кім тапқыр?» ойыны
Берілген киім –кешектің түріне қарай орналастыр.
- Биалай, тақия, шапан, кебіс, сәукеле, жарғақ, шекпен, мәсі, шидем, күпі, тон, қырпу.
- Бас киім.
- Сырт киім.
- Аяқ киім.
Суретпен жұмыс.
Суреттердегі қандай қару – жарақ екенін табу керек.
Қазақ халқы елі мен жерін қорғауда астындағы атына, білегінің күшіне, бойындағы бес қаруна сенген. Қазақ халқының қару – жарағы қуатты болған. Жаудың құтын қашырып, батырларымыздың мерейін асырған қару – жарақтардың бірнеше түріне тоқтала кетейік.
- Алмас қылыш – болаттың ең асылынан соғылатын соғыс қаруы.
- Дулыға- батырлар соғыста басына киетін темір қалпақ.
- Сауыт – садақ, қылыш, найза т.б қарулардан қорғануға арналған киім.
- Жебе – садақ оғының масағы.
- Жеке ауыз – бір ғана оқпен атылатын мылтық.
- Найза – жақын қашықтықта бетпе – бет айқаста түйреу мақсатында қолданылатын қару түрі.
- Сойыл – ағаштан жасалған,алып жүруге ыңғайлы, жеңіл қол қаруы.
ІҮ.Жаңа сабақты бекіту
С А Қ И Н А
С А Д А Қ
Қ А М З О Л
С А Б А
У Ы Қ
- Қолға тағылатын зергерлік бұйым.
- Жебе атуға арналған қол қаруы.
- Әйелдер көйлек сыртынан киетін киім.
- Қымыз, шұбат ашыту үшін падаланылатын , мал терісінен тігілетін ыдыс.
- Шаңырақ пен керегені байланыстыратын киіз үй бөлшегі.
Ү.Бағалау
ҮІ.Үйге тапсырма
- 44. Қазақ халқының материалдық мәдениеті оқу.
Ерлік, батырлық туралы мақал –мәтелдер жазып келу