«Натурал және бүтін көрсеткішті дәрежелер» тарауына есептер шығару

Сабақ тақырыбы: «Натурал және бүтін  көрсеткішті дәрежелер» тарауына  есептер шығару

Сабақтың мақсаты: 

Білімділік: «Натурал және бүтін  көрсеткішті дәрежелер» тарауы бойынша алған білімдерін жалпылап, тиянақтау, қосымша мәліметтер беру.

Дамытушылық: Тиімді әдіс- тәсілдер арқылы оқушылардың ой- өрісін кеңейту , өздігінен жұмыс жасау, іздену, шығармашылық қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік: Оқушыларды нақтылыққа, ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, дәлдікке тәрбиелеу.

Сабақтың типі: Білімді бекіту сабағы.

Сабақтың әдіс- тәсілдері: графикалық диктант, ауызша есептер шығару, өзіндік ізденіс (тарихи мағлұмат), деңгейлік тапсырмалар, шығармашылық тапсырмалар.

Көрнекілігі: карточкалар, нақыл сөз, кестелер.

Сабақтың барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі: (сәлемдесу, түгендеу, сабақ мақсатын оқушылармен анықтау, топ жетекшілерін сайлау: І топ: Анель, ІІ топ: Арман, ІІІ топ: Мақсұт).

ІІ.  Үй тапсырмасын тексеру: топ жетекшілері есеп береді № 112, 114, 142.

ІІІ. Өтілген материалдың игерілуін тексеру:

1. Графикалық диктант: иә-                 жоқ

— Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып, бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз (азайтамыз)

— (а ³)² = а ⁵ тең (а ⁶)

— (- 3х²у⁸)² = 9х⁴у¹⁶

— Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей  дәреже көрсеткіштері қосылады.

— 3^-5 ∙ 3³ =  тең ()

— Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір көбейткішін осы дәрежеге шығарады.

— (2999+ 3001)⁰ = 6000 –ға  тең?

— Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .

— (-а)¹⁰ ∙ а⁵  ∙ (- а)³ =  а ¹⁸    (- а ¹⁸)

2. Ауызша есептер шығару арқылы жасырылған сөйлемді тауып, мағынасын ашу:

(а⁶х²)³      (Б)           1,4с⁴∙20с¹⁰     (І)     3а⁵в⁵)²    (Л)        7с⁸ (2с³)²  (І)    (2а²х)³     (М)             

10² – 5²     (Қ)           (А)    (7-9)⁵∙125⁰   (З)    х¹² ∙ (х²)³    (Ы)   

3 а³ ∙ (-ав²)⁴ (Н)      х⁵ :(х∙х⁴)        (А)    

«БІЛІМ- ҚАЗЫНА»

ІҮ. Тарихи деректерге шолу:

1. Ұлы грек математигі Пифагор санның натурал көрсеткішті дәрежесін қандай да бір фигура түрінде көрсетуге болатындығын анықтаған.

2²

3²

4²

2. Ағылшын математигі С. Стивин  санды дәреже түрінде жазуды ойлап тапты: 3(3) + 5(2) – 4 . Қазіргі кездегі түрі:3³ + 5² – 4
3. Дәрежені ең көп қолданатындар астрономдар. Олар әр қадамдарында алып сандармен кездеседі және олармен есептеулер жүргізеді. Мысалы: Андормеда тұмандығына дейінгі ара қашықтық 95000000000000000000 км , Күн массасы жуықтап алғанда  2000000000000000000000000000000 кг. Осындай алып сандарды жазу , есептеу қиындыққа соғады. Сондықтан санды стандарт түрде жазуды қолданады. км  и кг. Сонымен қатар дәрежені биологтар, химиктер де қолданады.
4. Ертеде Ежелгі славяндықтар алып сандарды жаза білген, олардың арнайы атаулары болған:

«тысяща» = ,           «тьма»    =    ,          «легион»  =   ,

«леодр»    =   ,        «ворон»   =    ,        «колода» =    .

Ү. Білімді бекіту:

1. Деңгейлік тапсырмалар:

І- деңгей: « 3 »

1.Өрнектің мәнін тап:   24 ·с^-3,  мұндағы  с = .

2. Амалды орында:

а) (х⁷)³ · х¹²;
б) х ^—12 : х ³;
в) ( 3 х⁶ )³;

3. k- ның қандай мәнінде теңдік дұрыс болады: 5⁸ : 5^k = 5⁴

ІІ деңгей: « 4 »

Есепте :

ІІІ деңгей: « 5 »

 х-ті тап:   х  2⁶  2⁹  = 2¹⁷

2. Шығармашылық тапсырмалар:
3. Бос төркөздерді толтыр:

8 а⁵ =  2а³                                                                   (5а² в)²                              = 125 а⁸ в³

12 а⁶ в⁴                                = 2,4 а⁸в⁵                        6а³  (                              )² = 24 а¹³

-а⁷в                                = 3а¹⁰ в¹⁵

5 тапсырма- “5”            4 тапсырма — “4”          3 тапсырма- “3”

ҮІ. Қорытындылау:

1. «Ой толғаныс»: Бүгінгі сабақтан не алдым?

2. Өзара бағалау: Оқушылармен бірігіп оқушы білімін бағалау.

Бағалау парағы

Аты- жөні ______________________

3. Үй тапсырмасы: № 140, 145, 147