Трапеция

Тақырыбы: Трапеция

Білімдік мақсаты:Трапеция,оның түрлерімен және элементтерімен танысып,трапецияның элементтерін табуға есептер шығартып үйрету.

Тәрбиелік мақсаты: оқушыларды еңбекшілдікке, ұқыптылыққа,

ұйымшылдыққа,ізденімпаздыққа тәрбиелеу.

Дамытушылық мақсаты: оқушылардың ойлау және есте сақтау қабілетін,пәнге қызығушылығын,есеп шығару шапшаңдығын арттыру.

Сабақтың түрі: жаңа сабақты түсіндіру

Сабақтың көрнекілігі: интерактивті тақта,плакатқа жазылған есептер,оқулық.

Сабақ барысы:

1.Ұйымдастыру.

Оқушылармен амандасып,түгендеп,сыныпты алдын – ала төрт топқа бөліп отырғызу.Олар: Халық банк, БТА банк,АТФ банк,

Альянс банк.Әрбір дені сау адам жақсы өмір сүру үшін,қазіргі уақытта біздің әрқайсымыздың қалтамызда теңгеміз болу керек.Бүгін біз сабақта банк қызметімен танысып,әрбір банк өз қаражатын көбейтудің қамын ойлаймыз.Сондықтан бәріміз бірге ұйымшылдықпен жұмыс істейік.

2. Үй жұмысын тексеру.

«Акция жинау» Әр банк өткен тақырыптар бойынша тіктөртбұрыш,параллелограмм,квадрат,ромб туралы айтады.Акция құны 100 теңгеден.

3. «Жалпы отырыс» Жаңа тақырыпты түсіндіру.Трапеция.

А) Трапеция анықтамасы,сызбасын интерактивті тақта арқылы айтып түсіндіру,элементтерін көрсету.

Б) Трапеция түрлерімен таныстыру.

А                     В                        АВСД трапеция,

АВ мен СД табандары,

АВ ║СД

АД мен ВС бүйір

Д                                        С        қабырғалары.

Р=АВ+ВС+СД+АД

С          АВСД   тікбұрышты трапеция.

В                                                          <Д=90⁰

А                                               Д

Тақырыпты ауызша сұрақ қою арқылы қорытындылау.

Қандай фигураны трапеция деп атаймыз?

Трапецияның қандай түрлерін білеміз?

Трапецияның қандай элементтерін білеміз?

Трапецияның периметрі неге тең?

4. Оқулықпен жұмыс. Есептер шығарту.

№65 ;№66;№ 68; № 70 есептерді интерактивті тақтада банк мүшелерінен келіп бір адам шығарады кезек-кезек.Құны 500 теңге.

№ 65                            Берілгені:             Шешуі:

В              С         АВСД трапеция   Р_тр = АВ+ВС+СД +АД

А                      Д    ВК ║СД                 Р_АВК = АВ+ВК+АК

КД = 5 см                АВ+ВК+АК = 18

Р _АВК =18 см             АК = 18 – (АВ +ВК)

                            Табу керек: Р_тр                         Р_тр =АВ+КД+ВК+18-АВ-ВК+КД

Р_тр=5+5+18=28 (см)

Жауабы: 28 см.

№ 66                            Берілгені:                  Шешуі:

В              С         АВСД трапеция        <А+<В=180⁰

    А                      Д     <С=112⁰                              <В=180⁰-65⁰=115⁰

                                    <А=65⁰                                  <Д  = 180⁰ — <С

                                   Табу керек:<В; <Д     <Д= 180⁰ – 112⁰ =68⁰

                                                                                                                 Жауабы: 115⁰ ; 68⁰

№ 68

                                    Берілгені:                        Шешуі:

В              С         АВСД трапеция             <А+<В=180⁰

    А                      Д     <С=110⁰                                       <В=180⁰-42⁰=138⁰

                                    <А=42⁰                                          <Д  = 180⁰ — <С

                                   Табу керек:<В; <Д          <Д= 180⁰ – 110⁰ =70⁰

                                                                                                            Жауабы: 138⁰ ; 70⁰ 

№70

В              С                Берілгені:                 Шешуі:

АВСД теңбүйірлі     Р_тр=АВ+ВС+СД+АД

трапеция                    <С=30⁰,ендеше

А               Е   Д              ВС= 8 см                 ЕД=½СД=½ 10=5см

АВ=СД=10 см          Р_тр=10+8+10+2ЕД+8=

Табу керек:Р_тр                    Жауабы: 46 см.

5. «Жүк ауырын нар көтерер» Әр банктің президенттеріне тапсырма беріледі.Құны 1000 теңге.

• Трапецияның бір табанындағы бұрыштары 68⁰ және 74⁰.Басқа бұрыштарын табыңдар.

                                    Берілгені:                        Шешуі:

В              С         АВСД трапеция             <А+<В=180⁰

    А                      Д     <А=68⁰                                       <В=180⁰-68⁰=112⁰

                                    <Д=74⁰                                          <С = 180⁰ — <Д

                                   Табу керек:<В; <С          <С= 180⁰ – 74⁰ =106⁰

                                                                                                               Жауабы: 112⁰ ; 106⁰ 

2) Теңбүйірлі трапецияда үлкен қабырғасы 2,7 м,бүйір қабырғасы 1м ,олардың арасындағы бұрышы 60⁰.Кіші табанын табыңдар.

                                    Берілгені:                        Шешуі:

В              С         АВСД трапеция      ΔАЕВ=ΔСҒД тікбұрышты

    А                      Д     АД=2,7 м                          <А=<Д=60⁰ ендеше <С=30⁰         

                                    АВ=СД=1 м                  тікбұрышты үшбұрыштың

                                                      Табу керек:ВС         30⁰ –қ бұрышының қасиеті

бойынша АЕ=ҒД=0,5 м

ВС=АД-2АЕ=2,7-2·0,5=1,7

Жауабы 1,7м.

3) Теңбүйірлі трапецияның доғал бұрышының төбесінен жүргізілген биіктік үлкен табанын 6 см және 30 см кесінділерге бөледі.Трапецияның табандарын табыңдар.

                                    Берілгені:                        Шешуі:

В              С         АВСД трапеция      ΔАЕВ=ΔСҒД тікбұрышты

    А                      Д     АЕ=6 см                              АД=АЕ+ЕД    

                                    ЕД=30 см                        АД=6+30=36 (см)

                                                    Табу керек:ВС;АД     ЕҒ=АД-2АЕ=36-2·6=24

Жауабы: 24 см; 36 см.

4) Теңбүйірлі трапецияның қарсы бұрыштарының айырымы 56⁰-қа

тең.Трапецияның бұрыштарын табыңдар.

                                    Берілгені:                        Шешуі:

В              С         АВСД трапеция      <С-<А=56⁰

    А                      Д        <С-<А=56⁰                      <А+<В=180    

                                                                            <С+<В=236⁰ теңбүйірлі

                                                    Табу керек: <А; <С.  трапецияның табанындағы

бұрыштары тең.<В=<С

<В=<С=236⁰:2=118⁰

<А=180⁰-118⁰=62⁰

<С=118⁰; <Д=62⁰

Жауабы: 62⁰ ; 118⁰ ; 118⁰; 62⁰

Президенттер шығарған есептерін плакатқа жазып шығарып,тақтаға іліп түсіндіреді.

Президенттер есептерін шығарып жатқанда,банктің басқа мүшелерімен сабақты қорытындылау үшін «Қор толтыру» бөлімінде жаңа сабақ бойынша сұрақтарға жауап алынады.Сұрақтар интерактивті тақтада жазулы тұрады.

Келесі бөлім «Тобықтай түйін» Қорытынды жасап,ұпайларын есептеп,оқушыларды бағалау,сәйкестендіру тестін орындау интерктивті тақтада.

8. 8. Үйге тапсырма: §5 №67; № 72.

• Трапецияның бір табанындағы бұрыштары 68⁰ және 74⁰.Басқа бұрыштарын табыңдар.

• Теңбүйірлі трапецияда үлкен қабырғасы 2,7 м,бүйір қабырғасы 1м ,олардың арасындағы бұрышы 60⁰.Кіші табанын табыңдар.

• Теңбүйірлі трапецияның доғал бұрышының төбесінен жүргізілген биіктік үлкен табанын 6 см және 30 см кесінділерге бөледі.Трапецияның табандарын табыңдар.

• Теңбүйірлі трапецияның қарсы бұрыштарының айырымы 56⁰— қа тең. Трапецияның бұрыштарын табыңдар.