Құрамында дәрежелері бар өрнектерді түрлендіру
Сабақтың тақырыбы: Құрамында дәрежелері бар өрнектерді түрлендіру.
Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Құрамында дәрежелері бар өрнектерді түрлендіру бойынша алған білімдерін жалпылап, тиянақтау, қосымша мәліметтер беру.
Дамытушылық: Тиімді әдіс- тәсілдер арқылы оқушылардың ой- өрісін кеңейту, өздігінен жұмыс жасау, іздену, шығармашылық қабілеттерін дамыту.
Тәрбиелік: Оқушыларды нақтылыққа, ұйымшылдыққа, ұқыптылыққа, дәлдікке тәрбиелеу.
Сабақтың типі: Білімді бекіту сабағы.
Сабақтың әдіс- тәсілдері: графикалық диктант, ауызша есептер шығару, өзіндік ізденіс (тарихи мағлұмат), деңгейлік тапсырмалар.
Көрнекілігі: карточкалар, нақыл сөз, кестелер.
Күтілетін нәтиже: Құрамында дәрежелері бар өрнектерді түрлендіру бойынша есептерді шығаруда формулаларды дұрыс қолдана алады, жауабын дұрыс есептеп шығара алады.
Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: оқушыларды түгендеу, сабаққа әзірлігін тексеру.
ІІ. Үй тапсырмасын тексеру:
ІІІ. Өтілген материалдың игерілуін тексеру:
- Графикалық диктант: иә- жоқ
— Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып, бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз (азайтамыз)
— (а 3)2 = а 5 тең (а 6)
— (- 3х2у8)2 = 9х4у16
— Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей дәреже көрсеткіштері қосылады.
— 3-5 ∙ 33 = тең ()
— Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір көбейткішін осы дәрежеге шығарады.
— (2999+ 3001)0 = 6000 –ға тең?
— Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .
— (-а)10 ∙ а5 ∙ (- а)3 = а 18 (- а 18)
- Ауызша есептер шығару арқылы жасырылған сөйлемді тауып, мағынасын ашу:
(а6х2)3 (Б) 1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л) 7с8 (2с3)2 (І) (2а2х)3 (М)
102 – 52 (Қ) (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3 (Ы)
3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н) х5 :(х∙х4) (А)
Б | Қ | Л | З | Н |
а18х6 | 75 | 9а10в10 | -32 | 3а7в8 |
Ы | І | А | М | |
Х18 | 28с14 | 1 | 8а6х3 |
«БІЛІМ- ҚАЗЫНА»
ІҮ. Тарихи деректерге шолу:
- Ұлы грек математигі Пифагор санның натурал көрсеткішті дәрежесін қандай да бір фигура түрінде көрсетуге болатындығын анықтаған.
22
• | • |
• | • |
32
• | • | • |
• | • | • |
• | • | • |
42
• | • | • | • |
• | • | • | • |
• | • | • | • |
• | • | • | • |
- Ағылшын математигі С. Стивин санды дәреже түрінде жазуды ойлап тапты: 3(3) + 5(2) – 4 . Қазіргі кездегі түрі:33 + 52 – 4
- Дәрежені ең көп қолданатындар астрономдар. Олар әр қадамдарында алып сандармен кездеседі және олармен есептеулер жүргізеді. Мысалы: Андормеда тұмандығына дейінгі ара қашықтық 95000000000000000000 км , Күн массасы жуықтап алғанда 2000000000000000000000000000000 кг. Осындай алып сандарды жазу , есептеу қиындыққа соғады. Сондықтан санды стандарт түрде жазуды қолданады. км и кг. Сонымен қатар дәрежені биологтар, химиктер де қолданады.
- Ертеде Ежелгі славяндықтар алып сандарды жаза білген, олардың арнайы атаулары болған:
«тысяща» = , «тьма» = , «легион» = ,
«леодр» = , «ворон» = , «колода» = .
Ү. Білімді бекіту:
- Деңгейлік тапсырмалар:
І- деңгей: « 3 »
1.Өрнектің мәнін тап: 24 ·с-3, мұндағы с = .
- Амалды орында:
а) (х7)3 · х12;
б) х —12 : х 3;
в) ( 3 х6 )3;
- k- ның қандай мәнінде теңдік дұрыс болады: 58 : 5k = 54
ІІ деңгей: « 4 »
Есепте :
ІІІ деңгей: « 5 »
х-ті тап: х 26 29 = 217
5 тапсырма- “5” 4 тапсырма — “4” 3 тапсырма- “3”
ҮІ. Қорытындылау:
- «Ой толғаныс»: Бүгінгі сабақтан не алдым?
Білемін | Білдім | Білгім келеді |
- Өзара бағалау: Оқушылармен бірігіп оқушы білімін бағалау.
Бағалау парағы
Аты- жөні ______________________
№ | Қызмет түрі | Бағалау |
1 | Үй жұмысын тексеру | |
2 | Графикалық диктант | |
3 | Жасырын сөзді тап | |
4 | Деңгейлік тапсырмалар | |
5 | Шығармашылық тапсырмалар |
- Үй тапсырмасы: Құрамында дәрежелері бар өрнектерге есептер құрастыру.
- Графикалық диктант: иә- жоқ
— Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып, бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз (азайтамыз)
— (а 3)2 = а 5 тең (а 6)
— (- 3х2у8)2 = 9х4у16
— Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей дәреже көрсеткіштері қосылады.
— 3-5 ∙ 33 = тең ()
— Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір көбейткішін осы дәрежеге шығарады.
— (2999+ 3001)0 = 6000 –ға тең?
— Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .
— (-а)10 ∙ а5 ∙ (- а)3 = а 18 (- а 18)
- Графикалық диктант: иә- жоқ
— Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып, бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз (азайтамыз)
— (а 3)2 = а 5 тең (а 6)
— (- 3х2у8)2 = 9х4у16
— Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей дәреже көрсеткіштері қосылады.
— 3-5 ∙ 33 = тең ()
— Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір көбейткішін осы дәрежеге шығарады.
— (2999+ 3001)0 = 6000 –ға тең?
— Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .
— (-а)10 ∙ а5 ∙ (- а)3 = а 18 (- а 18)
- Графикалық диктант: иә- жоқ
— Негіздері бірдей дәрежелерді бөлгенде негізін өзгеріссіз қалдырып, бөлінгіштің дәреже көрсеткішін бөлгіштің дәреже көрсеткішіне қосамыз (азайтамыз)
— (а 3)2 = а 5 тең (а 6)
— (- 3х2у8)2 = 9х4у16
— Дәрежені дәрежеге шығарғанда, негізін өзгертпей дәреже көрсеткіштері қосылады.
— 3-5 ∙ 33 = тең ()
— Бөлшекті дәрежеге шығарғанда, оның аламының да, бөлімінің де әрбір көбейткішін осы дәрежеге шығарады.
— (2999+ 3001)0 = 6000 –ға тең?
— Негіздері бірдей дәрежелерді көбейткенде, олардың дәреже көрсеткіштерін қосып, негіздерін өзгеріссіз қалдырамыз .
— (-а)10 ∙ а5 ∙ (- а)3 = а 18 (- а 18)
1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л) (2а2х)3 (М) 7с8 (2с3)2 (І) (а6х2)3 (Б)
102 – 52 (Қ) (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3 (Ы)
х5 :(х∙х4) (А) 3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н)
Б | Қ | Л | З | Н |
а18х6 | 75 | 9а10в10 | -32 | 3а7в8 |
Ы | І | А | М | |
Х18 | 28с14 | 1 | 8а6х3 |
1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л) (2а2х)3 (М) 7с8 (2с3)2 (І) (а6х2)3 (Б)
102 – 52 (Қ) (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3 (Ы)
х5 :(х∙х4) (А) 3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н)
Б | Қ | Л | З | Н |
а18х6 | 75 | 9а10в10 | -32 | 3а7в8 |
Ы | І | А | М | |
Х18 | 28с14 | 1 | 8а6х3 |
1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л) (2а2х)3 (М) 7с8 (2с3)2 (І) (а6х2)3 (Б)
102 – 52 (Қ) (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3 (Ы)
х5 :(х∙х4) (А) 3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н)
Б | Қ | Л | З | Н |
а18х6 | 75 | 9а10в10 | -32 | 3а7в8 |
Ы | І | А | М | |
Х18 | 28с14 | 1 | 8а6х3 |
1,4с4∙20с10 (І) 3а5в5)2 (Л) (2а2х)3 (М) 7с8 (2с3)2 (І) (а6х2)3 (Б)
102 – 52 (Қ) (А) (7-9)5∙1250 (З) х12 ∙ (х2)3 (Ы)
х5 :(х∙х4) (А) 3 а3 ∙ (-ав2)4 (Н)
Б | Қ | Л | З | Н |
а18х6 | 75 | 9а10в10 | -32 | 3а7в8 |
Ы | І | А | М | |
Х18 | 28с14 | 1 | 8а6х3 |
Бағалау парағы
Аты- жөні ______________________
№ | Қызмет түрі | Бағалау |
1 | Үй жұмысын тексеру | |
2 | Графикалық диктант | |
3 | Жасырын сөзді тап | |
4 | Деңгейлік тапсырмалар | |
5 | Шығармашылық тапсырмалар |