Бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру

Сабақтың тақырыбы: «Бір санау жүйесінен басқа санау жүйесіне ауыстыру»

Сабақтың мақсаты: а) Білімділік: Санау жүйелерін, бір санау жүйесінен

басқа санау жүйесіне аудару тәсілдерімен таныстыру.

                                  ә) Дамытушылық: Оқушылардың санау жүйесімен

жұмыс жасау іскерліктерін қалыптастыру және жүйелі

ойлауын дамыту.

                                 б) Тәрбиелік: алғырлыққа, зеректікке, шапшаңдыққа

тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдістері: Ой қозғау, тестік жұмыс, кестемен жұмыс, түсіндіру, практикалық, салыстыру диаграммасы, дөңгелек айналым, жеке және топтармен жұмыс.

Көрнекіліктері: Сәйкестендіру кестелері, үлестірме қағаздар, интерактивті тақта және оның құралдары.

Пән аралық байланыс: математика.

Б а р ы с ы :

І. Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгелдеп, сабаққа зейінін аудару. Оқушыларды 3 топқа бөлу. Топ басшыларын тағайындау. Бағалау парағын топ басшылары толтырып отырады.

ІІ. 1) Ой қозғау.

2) Кестені толтыр.

3) Тест жұмысы.

1. «Ақпарат» сөзі қай тілден шыққан?

а) латын     ә) араб       б) парсы

2. «Ақпарат» сөзі қандай мағына береді?

а) санау      ә) талдау    б) мәлімет

3. Ақпараттың жалпы қасиеттерін зерттейтін ғылым?

а) математика     ә) информатика  б) кибернетика

4. Сандарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жиынтығы не деп аталады? а) дизъюнкция ә) конъюнкция    б) санау жүйесі
5. Санның цифрына бөлінетін позициясы қалай аталады?

а) категория        ә) разряд   б) ондық

6. Екілік санның әрбір разряды қалай аталады?

а) бит                   ә) байт        б) килобайт

7. 121 санының екілік санау жүйесіндегі түрін көрсет.

а) 1101       ә) 1111001          б) 1001111

8. 126 санын ондық жүйеден сегіздік жүйеге ауыстыр.

а) 176         ә) 671         б) 7161

9. 333 санын ондық жүйеден он алтылық жүйеге ауыстыр.

а) 213         ә) 2D          б) 132

10. Қайсысы санау жүйесіне кірмейді?

а) екілік      ә) ондық     б) он сегіздік

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

Сан түсінігі — математикадағы сияқты информатикада дабасты негіз. Бірақ математикада сандарды өңдеу әдістеріне көп көңіл бөлінетін болса, онда информатика үшін сандарды ұсыну әдістерін айналып өтуге болмайды, өйткені тек солар ғана жадтың қажетті қорын, жылдамдықты және есептеуде жіберетін қатені анықтайды.

Ондық сандарды екілік, сегіздік және он алтылық санау жүйесіне ауыстыру.

322=?₂                                    150=?₈                                                            283=?₁₆

322:2=161, /0/                        150:8=18, /6/                              283:16=17, /11=B/

161:2=80, /1/                          18:8=2, /2/                              17:16=1, /1/

80:2=40, /0/                                     150=226₈                                283=11B₁₆

40:2=20, /0/

20:2=10, /0/

10:2=5, /1/

5:2=2, /1/

2:2=1

322=11100010₂

Екілік жүйені ондық жүйеге ауыстыру.

10100011₂=1*2⁷+0*2⁶+1*2⁵+0*2⁴+0*2³+0*2²+1*2¹+1*2⁰=128+32+2+1=163

Сегіздік жүйені ондық жүйеге ауыстыру.

555₈=5*8²+5*8¹+5*8⁰=365

Он алтылық жүйені ондық жүйеге ауыстыру.

1F₁₆=1*16¹+15*16⁰=31

Сандарды екілік жүйеден сегіздік жүйеге ауыстыру.

10010111101₂=010 010 111 101=2275₈

Сандарды екілік жүйеден он алтылық жүйеге ауыстыру.

10010111101₂=0100 1011 1101=4BD₁₆

1. Бекіту.

1-тапсырма. Келесі сандарды екілік санау жүйесінен ондық жүйеге ауыстырыңдар.

1-топқа. 1101011₂, 1011011₂.

2-топқа. 11101₂, 011100001₂.

3-топқа. 1110111₂, 10110111₂.

2-тапсырма. Келесі сандарды сегіздік санау жүйесінен ондық жүйеге ауыстырыңдар.

1-топқа: 636₈, 237₈

2-топқа: 731⁸, 354⁸

3-топқа: 1234⁸, 123⁸

3-тапсырма. Келесі сандарды он алтылық санау жүйесінен ондық жүйеге ауыстырыңдар.

1-топқа: 91¹⁶, 4D¹⁶

2-топқа: 235¹⁶, 7C1¹⁶

3-топқа: F2¹⁶, ABC¹⁶

4-тапсырма. Келесі сандарды он алтылық жүйеден екілік жүйеге ауыстырыңдар.

1-топқа: A59¹⁶, 87¹⁶

2-топқа: C16¹⁶, 1F5A¹⁶

3-топқа: 2CE¹⁶, 9F40¹⁶

5-тапсырма. Келесі сандарды екілік санау жүйесінен сегіздік жүйеге ауыстырыңдар.

1-топқа: 11110110011², 1101101001001²

2-топқа: 11011111011², 1010111011101²

3-топқа: 10010010², 10100101²

1. Санау жүйелерін салыстыру.

VІ. Қорытынды. «Дөңгелек айналым».

Топ арасында оралған парақ таратылады. Парақ ішіне «Санау жүйесі» бойынша өзіне ұнаған тақырыптары бойынша анықтамаларын немесе мысалдарын жазып, орап оны келесі оқушыға береді. соңында топ басшысы жазылған парақты тегіс оқып шығады. Сонда сол топтың тақырыпты толық меңгергені не түсінбегені анықталады.

VІІ. Үйге тапсырма.

         2.2 тақырып.

21 беттегі 1-тапсырма, 23 беттегі 1-тапсырма.

VІІІ. Бағалау.

Топтағы белсенділік танытқан оқушыларды бағалау.