Excel программасының қосымша мүмкіндіктері. Жұмыстық беттерді редакторлеу

Сабақтың тақырыбы: Excel программасының қосымша мүмкіндіктері.  Жұмыстық беттерді редакторлеу

2 сағат

Сабақтың мақсаты:

 Білімділік: Excel электрондық кестелер туралы түсініктерін қалыптасытыру.

Дамытушылық:  Жекелеме тапсырманы орындату арқылы  оқушылардың ойлау қабілетін дамыту.

Тәрбиелік: Оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге тәрбиелеу

Сабақ түрі:   Аралас сабақ.

Сабақтың жоспары :

1. Ұйымдастырушылық кезең.
2. Жаңа сабақ
3. Практикалық жұмыс.
4. Үйге тапсырма.
5. Бағалау.

Сабақ барысы:

1.Оқушыларды түгендеймін.Үйге берілген тапсырманы сұраймын.

Жаңа сабақ түсіндіру.

КІРІСПЕ

 1980 жылы   кестелік    процессордың   пайда    болуы    арқасында    кестелік   құжаттарды   компьютердің     көмегімен   өңдеу  мүмкін  болды.  Бірінші   болып VisiCalc  электрондық   поцессоры   дүниеге    келді.  Бірақ   ол  шыққаннан   кейін  электрондық кесте   концепциясын   басқа   бірқатар   фирмалар    алды.  Осылай VisiCalc, Super Calc,  Multiplan кестелік   процессорларының  сериясы  пайда  болды. Бұдан кейін  Lotos 1-2-3   пакеттері   жасалынды.   Біздің    елде  commputer Assosioners Inc  Super Calc  3-4-5   кестелік  процесоры   кеңінен   тарады. Содан кейін  бірқатар  орысшаланған   және  біздің    қолданушыларға   бейімделген   АБАК, ДРАКОН, ВАИТАБ –86  пакеттері    жасалынды.  Осы   күнге   дейін   аз   қуатты    компьютерлерде Super Calc 4-5    версиялары  қолданылды.

Қазіргі   компьютерлерде  Microsoft Excel   кестелік    процессоры    кеңінен   тарала    бастады.  Компьютерде  кестені   өңдеу    әдісінің    алғашқы    қарындш  пен  қағаздың  көмегімен   істелінентін   ескі   әдістен    айырмашылығы   неде?

Бұл сұраққа   жауап   берместен   бұрын,   кестелік  құжаттар мен  олардың   электрондық   түрлеріне   не  ортақ   екендігін   қарастыралық.

Бұл  қағаздағы  кесте. Жәрменкеден   түскен  пайда

1 а  кесте

Ал   осы  кесте  компьютердің   экранында   былай (1- сурет)  бейнеленеді.  Оның   электрондық    кесте  (қысқаша  ЭК) деп   аталатын   өз  түрі  бар.

1-сурет  Кестенің  электрондық   түрі.

Бірнеше  қатарлардан  тұратын  кестені  тік төртбұрышты  кесте  деп атайды. Кесте  дегеніміз –қатарлар мен   бағандарда  реттелген  информациялар. Кесте  кез келген  қатар  мен  бағаналар санынан  тұруы   мүмкін. Қатар  дегеніміз – көлденең   біріккен  аралас  ұяшықтар. Бағана дегеніміз – тігінен   аралас  ұяшықтар. Қатарлар мен  бағаналар  қиылысып, ұяшықты  құрайды.   Ұяшық  дегеніміз –деректер  сақталатын  орын.

Электрондық  кесте  дегеніміз  -ұяшықтарда   деректер  (мәтіндер, сандар, формулалар)жазылған   қарапаым   кестенің   компьютерлік  түрі.

Электрондық кестелерді  өңдеуге   жататын   іс-әрекеттер:

1. Фукнциялармен формуларрды пайдалана   отырып   әртүрлі    есептеулер   жүргізуге  болады.
2. Түрлі-түрлі факторлардың   құжаттарға   тигізетін   әсерін  зерттеу.
3. Тиімді ету міселелерін  шешу.
4. Белгілі бір   критерийлерді   қанағаттандыратын   мәліметтер   жиынын  таңдап алу
5. Шграфиктер мен  диаграммалар   тұрғызу
6. Мәліметтерді сттастикалық талдау.

Электрондық  кестелердің   құндылығы   олардағы   мәліметтерді   өңдеу   тәсілдерін   пайдаланудың   қарапаймыдылығы   болып табылады.

Сөйтсек,   электрондық кестеде   де   сол    бағанадлар   мен қатарлар  қолданылады.  Бұл  жерде    бағаналар  деп  аталады,    ал  қатарлар   сол  жақта   қойылған   сандармен    белгіленеді.  Көптеген  электрондық кестенің  бағандары «А»   дан « Z»  дейінгі,  одан   әрі  екі   әріптің   комбинацияларымен «АА»   дан « IV»     дейінгі   әріптермен  белгіленеді.  Әрбір   қатар  1 ден   басталатын  реттік   қамтамасыз  етілген. Бірақ   кішкентай   дисплей    экранында  мұндпай    үлкен   кестенің   бағандарының   және   қатарларының   санын   қалай   орынластыруға  болады.

Барлық  іс   мынада,  кестенің   барлық    элементтерін   бір уақытта  көрудің   қажеті  жоқ. Өйткені   экрнада   әдетте  13 немесе   14 бағана   және  22-24  қатар  ғана   көрінеді.  Егер  де    басқа   бағандарды   немесе   қатарларды   талдау  қажет   болса,  онда  кестенің    қажетті   бағандары   және   қатарлары   көрінгенше   жай  ғана   экран    бойынша    оңға   немесе   жоғары   жылжиды.

Егер   бағандар  мен   қатарларда деректер   болмаса, онда  олар   қолданылмайды,  өйткені  олар   қарапайым «бос торлар»  сияқты    бос  болады.

Бағандар   мен   қатарлардың  бірігуінде   ұяшықтар  пайда  болады.  электрондық кестеде   ұяшықтар   деректерді    сақтаудың   ең  кішкентай   элменттері   болып   табылады.  Әрбір   ұяшықтың   өз  адресі   бар,    олар   координаттарымен  бағаналарды    белгілейтін   әріптермен    және   қатарлардың   нөмерін   анықтайтын  санмен  анықталады.  «А»  бағанасымен «5»  жолының  қиылысуындағы   ұяшықтардың  адресі «А5»  болады.  Кестеде   информацияны   дұрыс   тауып   және    онымен   есептеуді   жүргізу    үшін   кестеде    ұяшықтапрдың    адрестерін   білу   маңызды.

Алдрес  тек  қана    ұяшықтарда ғана   емес,  аралас   ұяшықтар (немесе   келесіде   ауқым  деп   атайтын  боламыз)-блогында болады.

Ұяшықтар блогы ретінде бүкіл қатарды немесе қатардың бөлігін ғана, бүкіл бағанды немесе бағанның бөлігін, немесе тік төртбұрыш құрайтын бірнеше бағаналар мен қатарларды қарастыруға болады.

Ұяшықтың ауқымы оның бірінші және соңғы ұяшықтарының адрестерімен беріледі. Олардың арасына бөлу белгісі –қос нүкте қойылады.

Мысалы:

• «Студент құралы» мәтіні   В2   адресті     ұяшықта  орнадласқан,  ұяшықтың    адресі В  бағанасы    мен  2   қатардың  қиылысуында  пайда    болған.
• Әрбір өнімнің   құны   туралы    информация D2:D7    ұяшықтарының  ауқымында    орналасқан,  ұяшықтардың  ауқымы D    бағананың    бөлігінде   құрылған.

“Саны   және  бағанасы   көрсетілген   сатуға   ұсынылған   барлық тауарлар  туралы     информация В2:С7   ұяшықтарының    ауқымыда   орналасқан,  ұяшықтардың  ауқымы   алғашқысы  В2   және  соңғысы  С7    пайда   болған  тік  төртбұрышты  түрде   болады.

Практикалық жұмыс – 10 мин.

Бағалау.

Үйге тапсырма. Анықтамаларды, жазған конспектіні оқып келу.