Read , Readln,Write, Writeln операторлары
Сабақтың тақырыбы: Read , Readln,Write, Writeln операторлары
Сабақтың мақсаты:
А) бiлiмдiлiк: оқушыларды Паскаль тілінде сызықтық алгоритмдерді бағдарламалар құруға үйрету.
Ә) дамытушылық: балалардың Паскаль тіліндегі білімдері мен дағдыларын, сызықтық бағдарлама туралы түсініктерін дамыту.
Б) тәрбиелiк: оқушыларды еңбексүйгіштікке, сауатты азамат болуға тәрбиелеу.
Сабақтың көрнектілігі: Презентациялық бағдарлама,
Паскаль программалау бағдарламасы
Сабақтың түрі: Аралас, интерактивті сабақ
Сабақтың барысы:1.Ұйымдастыру бөлімі
2.Үй тапсырмаларын сұрау.
- Алгоритм дегеніміз не?
- Алгоритмнің қандай негізгі қасиеттері бар?
- Алгоритмдерді қандай тәсілдермен бейнелеуге болады?
- Блок-схема дегеніміз не?
- Программалау тілі деген не?
- Қызметші сөздерге нелер жатады? Оператор дегеніміз не?
- Меншіктеу командасының құрылымы қандай және ол қалай жазылады?
- Паскаль тіліндегі программаның негізгі құрылымы қандай?
3.Жаңа тақырып.
Read- ? белгісін шығарып мәлімет енгізуді күтеді.
Readln-мәліметті жаңа жолдан бастап оқиды.
Write- апострафпен қоршаған мәтіндер немесе айнымалы болады.
Writeln— -мәліметті жаңа жолдан бастап оқиды.
Мысалы:
var
I: real;
J: integer;
K: char;
begin
Read (I, J, K);
Программаға мынадай бастапқы мәндер енгізіледі делік: 212.5 38 ‘п’
Мысалы: VAR A, B: REAL;
BEGIN
READ (A,B);
…
END.
A, B айнымалылары үшін 4 5 Enter орындалса, онда машина оларды
А = 4.0, B = 5.0 түрінде қабылдайды.
Мысалы,
егер B =17.15 болып, мына команда орындалғанда:
WRITE (‘B мәні = ’, B);
экранда
В мәні = 1.715E+01
мысалы:
b айнымалысының бүтін түрдегі мәнін көрсетуWRITE (b:n
Мұндағы b — айнымалының атауы; n – мәні бүтін сан болып келетін тұрақты түрінде берілген орын саны, оны бірден бүтін санмен де жазуға болады. Егер b:5 пішімі беріліп, ал b = 56 болса, онда беске дейінгі толтырылмаған орындарға сол жақ шетте бос орын қалдырылады. b = 56 мәні үшін
WRITE (b :5)
операторы экранға
« 56»
тіркесін шығарады.
Мысалы:
нақты сан үшін пішім екі саннан тұрады: I – санға берілетін барлық орын. II – үтірден кейін алынатын бөлшек цифрлар саны.Мынадай оператор берілсін делік: WRITE (Y : m: n)Мұндағы m – нәтижеге берілген барлық орын, n – үтірден соңғы бөлшек бөлігіне берілетін орындар саны. Мысалы, C = -145.7865 болғанда WRITE(C:8:3) операторы экранға -145.786 мәнін шығарады, мұндағы жалпы орындар саны – 8, ал бөлшек үш санмен бейнеленетіндіктен соңғы бір цифр жазылмай қалып отыр.
Егер нақты сан үшін: WRITE (‘Y =’, Y:8:3) пішімі берілсе, ал оның мәні Y = 1.76 болса, экраннан Y = 1.760 тіркесі көрінеді.
Айталық X = 7, Y = 15, Z = 11, ал R = 450,08
Оператордың жазылуы Экрандағы нәтижесі
|
Write (X, Y);
Write (X, ’_,_’, Y);
Write (’X =’, X);
Write (X, ’ ’:3,Z );
Write (’X+Y =’, X+Y);
Write (Z, ’-соңы’);
Write (’бітті’);
мысал:
Радиусы R болатын шеңбер ұзындығын есептеу программасын құру қажет.
Шығарылуы:
program B1;
const pi=3.14159;
var
R:real;
L:real;
begin
writeln(‘R мәнін енгізіңдер:’);
read(R);
L:=2*pi*R;
writeln(‘нәтиже:’);
writeln(‘шеңбер ұзындығы L =’, L:8:3);
end.
Экранда төмендегідей нәтиже көрінеді:
R мәнін енгізіңдер:
0.2
нәтиже:
шеңбер ұзындығы L =1.257
4.Бекіту тапсырмалары.
1 тапсырма.Мәндерін табыңыз. Экранға қандай мәлімет шығады?
WRITE(3*2) – шығады
WRITE(‘3*2=‘) – шығады
WRITE(‘12*2=‘, 12*2) – шығады
WRITE(‘Менің Отаным — Қазақстан’) — шығады:
WRITE(6div2+5mod2) –
WRITE(7/3:3:1) –
2 тапсырма. Тіктөртбұрыштың периметрін табу программасын құрыңдар.
3 тапсырма.Программа құрыңыз.ДК орындаңыз.
Алг есептеу (бер нақ х,нәт нақ у)
Басы
Енгізу х
:=
шығару у
Соңы
4 тапсырма.
|
Сематикалық карта.
| |||||
| |||||
|
5 тапсырма. Программа құрыңыз.
|
6 тапсырма.Қатесін тап.
Радиусы R-ге тең шеңбер берілген. Шеңбердің ұзындығын есептеу программасын құр.
Program шеңбер;
Const PI=3.14159;
Var L: Real ;
R Integer;
Begin
Writeln(‘R-ді енгіз’)
Readln (R);
L=2*Pi*R
Writeln(‘L=‘,L:4:2);
End
7 тапсырма. Есепте.
5.Үйге тапсырма.
№1. Y=(AX+B)-С өрнегінің
алгоритмін, блок-схемасын,программасын
құрып келу.
№2. y=x2+1 функциясын есептейтін программа жазыңыз.