Позициялық санау жүйелеріндегі арифметикалық амалдар

Информатика пәнінен ашық сабақтар

Сабақтың тақырыбы:       Позициялық санау жүйелеріндегі  арифметикалық амалдар.

Сабақтың  мақсаты:  

           Білімділігі:   Екілік сандармен орындалатын арифметикалық амалдары қосу, азайту, көбейту,

бөлу амалдары туралы білімдерін қалыптастыру.

           Тәрбиелігі:  Жауапкершілікке баулу,  дәлдікке үйрету.

Дамытушылығы:  Оқушының әрбір сабаққа ынтасы мен қабілетін біріктіріп, пәнге деген қызығушылығын арттыру.

Сабақтың түрі:    аралас сабақ

Сабақтың өту әдісі:   сөздік, көрнекі, практикалық

Сабақтың көрнекілігі:  компьютерлер, топтамалар, тест сұрақтары т.б.б.

Оқыту формалары:   жеке, топтық және ұжымдық.

Сабақтың өту барысы:

І. Ұйымдастыру кезеңі.

ІІ. Үйге берілген тапсырманы тексеру.

Жаңа материалдың мазмұны:     

Екілік  санау жүйесінде арифметикалық амалдар ондық жүйедегі ережелер бойынша  орындалады, айырмашылығы санау жүйесінің негізі екіге тең және тек екі цифр ғана пайдаланылады.

Қосу

0+0=0

1+0=1

0+1=1

1+1=10   бір көрші (үлкен) разрядқа тасымалданады.

 

 

 

 

 

 

 

Мысалы:

101

+

011

Қосу процесін кезеңімен қарастырайық.

  1. Алдымен қосу кіші разрядта орындалады:

1+1= 10 қосындының кіші разрядына 0 жазылады да , бірлік алдыңғы үлкен разрядқа тасымалданады.

  1. Келесі сол жақ разрядтың цифрлары мен тасымалдың бірлігі қосылады:

0+1+1=10. Қосындының бұл разрядында 0 жазылады да, бірлік тағы да келе үлкен разрядқа тасымалданады.

  1. Енді үшінші сол жақ разрядтың цифрлары мен тасымалдың бірлігі қосылады:
  2. Нәтижеде

101

+

011

 

 

  • алдық. Сонымен, 10002=810

Қосу – екілік арифметикадағы маңызды операция. Компьютерде екілік сандармен орындалатын басқа үш арифметикалық операция – азайту, көбейту, бөлу, әдетте қосуды көмегімен орындалады.

Азайту

0-0=0

1-0=1

0-1=1

1-1=0

 

 

 

 

 

 

 

Мысалы :

101

—

101

0*0=0

1*0=0

0*1=0

1*1=1

Көбейту

 

 

 

 

 

Мысал :  1012 мен 1102 екілік сандарының көбейтіндісін табыңдар. Сандарды кіші разрядтан бастап бағанда орындайық:

101                Тексеру: 1012 = 1*22+0*21+1*20=5

*

110                               1102= 1*22+1*21+0*20=6

 

000

111102=1*24+1*23+1*22+1*21+0*20=16+8/+4+2+0=3010

Яғни 5*6=30

Бөлу

Екілік санау жүйесінде бөлу –ондық жүйедегі  сатылап бөлу сияқты орындалады. Екілік жүйеде бөлу мейлінше оңай орындалады, өйткені бөліндінің кезекті цифры тек нөл немесе бірлік қана болады.

 

Үйге тапсырма: Позициялық санау жүйелеріндегі  арифметикалық амалдар.

Сабақты қорытындылау: Жаңа материалды пысықтау, оқушылардың меңгерген білімдерін талдау,

бағалау.

Оқушыларды бағалау.

, , , ,